Είναι πράγματι ο Βασιλικός Πολτός τόσο πολύτιμος όσο διατυμπανίζεται;

Κάθε κυψέλη έχει συνήθως εκατοντάδες κηφήνες και χιλιάδες εργάτριες – αλλά υπάρχει μόνο μία βασίλισσα.

Και τι τρώει η βασίλισσα; Την πιο εκλεκτή τροφή που έχει να προσφέρει η κυψέλη, φυσικά: Μια ουσία γνωστή ως βασιλικός πολτός. Αποτελείται από νερό, πρωτεΐνες, αμινοξέα, λιπαρά οξέα και απλούς υδατάνθρακες – και ορισμένοι ισχυρίζονται ότι η λήψη συμπληρωμάτων βασιλικού πολτού μπορεί να ωφελήσει και την ανθρώπινη υγεία. Είναι όμως αληθινός ο ισχυρισμός αυτός;

Τι είναι ο βασιλικός πολτός;

Ο βασιλικός πολτός είναι μια γαλακτώδης-λευκή, ζελατινώδης ουσία που προέρχεται από εκκρίσεις που παράγουν οι εργάτριες μέλισσες. Είναι πολύ πλούσιος σε θρεπτικά συστατικά και παίρνει το όνομά του από το γεγονός ότι χρησιμοποιείται για να ταΐσει τη βασίλισσα μέλισσα.

Πρόκειται για υποπροϊόν της μέλισσας, που σημαίνει ότι παρασκευάζεται από τις μέλισσες, αλλά δεν είναι το ίδιο πράγμα με το μέλι ή άλλα υποπροϊόντα της μέλισσας, όπως η γύρη και η πρόπολη. Όπως και αυτά τα προϊόντα, όμως, έτσι και αυτό διατίθεται στην αγορά ως ένα φυσικό συμπλήρωμα. Μπορεί να βρείτε τον βασιλικό πολτό να πωλείται σε μορφές όπως:

• Κατεψυγμένο ζελέ.
• Πολτός
• Σκόνη.
• Κάψουλες (χάπια).

Υπάρχουν οφέλη από τον βασιλικό πολτό;

Αν ακούτε τους TikTokkers, μπορεί να πιστεύετε ότι ο βασιλικός πολτός μπορεί να θεραπεύσει … βασικά, τα πάντα. Και είναι αλήθεια ότι έχει μελετηθεί για τις πιθανές επιδράσεις του σε μια σειρά παθήσεων, από τη νόσο του Αλτσχάιμερ μέχρι την επούλωση πληγών και αρκετές άλλες μεταξύ αυτών.

Αλλά υπάρχει μόνο μία κατάσταση για την οποία υπάρχουν κάποια στοιχεία που δείχνουν ότι μπορεί να είναι χρήσιμος: η κολπική ξηρότητα λόγω εμμηνόπαυσης.

Υπήρξε μια καλά σχεδιασμένη μελέτη, που έγινε στο Ιράν, η οποία ήταν διπλά τυφλή και ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο, και μελέτησε 200 γυναίκες. Τους χορηγήθηκε μόνο βασιλικός πολτός για οκτώ εβδομάδες και παρουσίασαν κάποια βελτίωση στα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης, όπως είναι η κολπική ξηρότητα.

Τα στοιχεία δείχνουν ότι ορισμένες ενώσεις του βασιλικού πολτού είναι φυτοοιστρογόνα, που σημαίνει ότι έχουν επιδράσεις που μοιάζουν με εκείνες των οιστρογόνων στον οργανισμό.

Αυτός θα μπορούσε να είναι ο μηχανισμός αυτής της μεταβολής, αν όντως ισχύει. Ωστόσο, η μελέτη αυτή πρέπει να επαναληφθεί από άλλους ερευνητές με τυποποιημένο προϊόν και μεγαλύτερους αριθμούς προτού μπορέσουμε να τη συστήσουμε.

Είναι επίσης σημαντικό να σημειωθεί ότι δεν υπάρχει πραγματική ανάγκη να στραφούμε στον βασιλικό πολτό ως θεραπεία για την κολπική ξηρότητα, καθώς πρόκειται για μια πάθηση με μια πληθώρα γνωστών θεραπειών που έχουν αποδειχθεί ασφαλείς και αποτελεσματικές. Οι επιλογές αφορούν μεταξύ άλλων:

• Συνταγογραφούμενες κρέμες, δαχτυλίδια και χάπια.
• Κολπικά υπόθετα.
• Ενυδατικές κρέμες για τον κόλπο.
• Κολπικά λιπαντικά.

Οι έρευνες συνεχίζουν να εξετάζουν αν ο βασιλικός πολτός μπορεί να διευκολύνει άλλα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης, όπως οι εξάψεις και οι μετεμμηνοπαυσιακές κεφαλαλγίες, αλλά προς το παρόν δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία για να μπορούμε να μιλήσουμε με βεβαιότητα.

Για ποιον άλλο λόγο γίνεται αντικείμενο έρευνας ο βασιλικός πολτός;

Ο βασιλικός πολτός έχει μελετηθεί για την πιθανή επίδρασή του σε καταστάσεις όπως:

• Αλλεργίες.
• Διαβήτης.
• Σωματική δύναμη σε άτομα άνω των 65 ετών.

Αυτές οι έρευνες ήταν αρνητικές, δηλαδή δεν έδειξαν κάποια αποτελεσματικότητα, οπότε ο βασιλικός πολτός είναι μάλλον αναποτελεσματικός για αυτές τις παθήσεις.

Και δεν είναι μόνο αυτό. Ακόμη περισσότερες μελέτες έχουν εξετάσει κατά πόσον ο βασιλικός πολτός θα μπορούσε να διαδραματίσει ρόλο στη θεραπεία ή τη διαχείριση καταστάσεων όπως:

• Νοητική εξασθένιση.
• Ξηροφθαλμία.
• Καρδιακές παθήσεις.
• Υπογονιμότητα.
• Παχυσαρκία.
• Οστεοπόρωση.
• Επούλωση πληγών.

Σε αυτά τα πεδία, δεν υπάρχουν στοιχεία που να επιτρέπουν την εξαγωγή συμπερασμάτων. Αυτό δεν σημαίνει ότι ο βασιλικός πολτός είναι αναποτελεσματικός, απλώς ότι προς το παρόν δεν υπάρχουν επαρκείς πληροφορίες.

Πιθανοί κίνδυνοι και παρενέργειες του βασιλικού πολτού

Η λήψη βασιλικού πολτού δεν είναι απαλλαγμένη από κινδύνους. Υπάρχουν ορισμένοι πιθανοί κίνδυνοι και παρενέργειες που πρέπει να γνωρίζετε πριν τον δοκιμάσετε, όπως ότι:

• Μπορεί να προκαλέσει αλλεργικές αντιδράσεις που κυμαίνονται από ήπιες έως σοβαρές, ειδικά σε άτομα με προβλήματα υγείας όπως αλλεργία στις μέλισσες, αλλεργίες από το περιβάλλον, άσθμα και έκζεμα.
• Μπορεί να προκαλέσει άλλες δυσάρεστες παρενέργειες, όπως στομαχικές διαταραχές.
• Μπορεί να αλληλεπιδράσει αρνητικά με ορισμένα φάρμακα, όπως η βαρφαρίνη.

Τέλος, όπως συμβαίνει με κάθε συμπλήρωμα, δεν υπάρχει επίσης καμία διαδικασία τυποποίησης ή ρύθμισης που να εγγυάται τα συστατικά, τη δοσολογία ή τη συνολική ασφάλεια του βασιλικού πολτού που μπορεί να αγοράσετε.

Μπορεί να προκαλέσει αλλεργικές αντιδράσεις, ιδίως σε άτομα με συγκεκριμένες παθήσεις

Όλα τα υποπροϊόντα της μέλισσας συνδέονται με κάποιο κίνδυνο εμφάνισης αλλεργικών αντιδράσεων, και ο βασιλικός πολτός δεν αποτελεί εξαίρεση. Έχει συνδεθεί με την περίπτωση εμφάνισης:

• Αλλεργικής ρινίτιδας
• Κρίσεων άσθματος
• Αναφυλαξίας, ενός σοβαρού τύπου αλλεργικής αντίδρασης που μπορεί να είναι απειλητική για τη ζωή
• Δερματικού εξανθήματος (δερματίτιδα εξ επαφής).

Διατρέχετε υψηλότερο κίνδυνο για αυτές τις αντιδράσεις εάν αντιμετωπίζετε ορισμένες καταστάσεις που σχετίζονται με την υγεία σας, όπως:

• Αλλεργία στις μέλισσες.
• Αλλεργία στη γύρη και άλλες περιβαλλοντικές αλλεργίες.
• Άσθμα, συμπεριλαμβανομένου του αλλεργικού άσθματος.
• Έκζεμα.

Μελέτες δείχνουν ότι η χρήση βασιλικού πολτού μπορεί να προκαλέσει έξαρση όλων αυτών των καταστάσεων.

Μπορεί να αλληλεπιδράσει αρνητικά με ορισμένα φάρμακα

Το γεγονός ότι ένα συμπλήρωμα είναι «φυσικό» δεν σημαίνει ότι είναι ασφαλές. Για την ακρίβεια, πολλά συμπληρώματα μπορούν να επηρεάσουν την ικανότητα άλλων φαρμάκων να κάνουν τη δουλειά τους, γι’ αυτό και θα πρέπει πάντα να συμβουλεύεστε τον γιατρό σας πριν προσθέσετε νέα χάπια ή σκόνες στο πρόγραμμά σας.

Μην πάρετε βασιλικό πολτό εάν παίρνετε επίσης ένα από αυτά τα φάρμακα:

• Αντιυπερτασικά: Εάν παίρνετε φάρμακα για τη μείωση της αρτηριακής σας πίεσης, δεν πρέπει να πάρετε βασιλικό πολτό. Μπορεί να προκαλέσει πτώση της αρτηριακής σας πίεσης.
• Φάρμακα για το διαβήτη: Η λήψη βασιλικού πολτού μπορεί να προκαλέσει πολύ μεγάλη πτώση του σακχάρου στο αίμα σας, γνωστή ως υπογλυκαιμία.
• Ορμονοθεραπεία: Ο βασιλικός πολτός μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα των οιστρογόνων σας, γεγονός που μπορεί να επηρεάσει τα ορμονικά φάρμακα.
• Βαρφαρίνη: Αυτό το φάρμακο βοηθά στην πρόληψη και τη θεραπεία της θρόμβωσης του αίματος, αλλά η λήψη βασιλικού πολτού ταυτόχρονα με αυτό μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο αιμορραγίας και μελανιών.