Τι είναι οι επιδερμοειδείς κύστεις;

Οι επιδερμοειδείς κύστεις είναι μη καρκινικά εξογκώματα που μοιάζουν με μπαλονάκια και αναπτύσσονται με αργό ρυθμό κάτω από το δέρμα.

Είναι γεμάτες με μια ουσία που ονομάζεται κερατίνη και μπορεί να κυμαίνονται σε μέγεθος από λιγότερο από 1 εκατοστό έως αρκετά εκατοστά σε διάμετρο.

Οι κύστεις μπορεί μερικές φορές να σπάσουν και να αποβάλλουν ένα παχύρρευστο, κίτρινο, δύσοσμο υγρό.

Οι επιδερμοειδείς κύστεις (σμηγματογόνος κύστη) μπορεί να εμφανιστούν οπουδήποτε, αλλά πιο συχνά παρατηρούνται στο πρόσωπο, το τριχωτό της κεφαλής, τον κορμό, τη βουβωνική χώρα και το άνω μέρος της πλάτης.

Αν και συνήθως είναι ακίνδυνες, οι κύστεις μπορεί να χρειαστούν θεραπεία εάν διογκωθούν ή μολυνθούν.

Αυτό το άρθρο περιγράφει τα συμπτώματα και τα αίτια των επιδερμοειδών κύστεων, καθώς και τον τρόπο διάγνωσης, θεραπείας και πρόληψής τους.

Γνωστή και ως

• Επιδερμική κύστη
• Επιθηλιακή κύστη
• Θυλακική εν τω βάθει κύστη
• Κύστη κερατίνης

Ποια είναι τα συμπτώματα της επιδερμοειδούς κύστης;

Μια επιδερμοειδής κύστη μοιάζει με ένα υπερυψωμένο, στρογγυλό εξόγκωμα. Όπως όλες οι κύστεις, είναι γεμάτη με υγρό.

Στην περίπτωση μιας επιδερμοειδούς κύστης, μπορείτε συνήθως να αισθανθείτε το τοίχωμα της κύστης και να μετακινήσετε την κύστη αρκετά εύκολα κάτω από το δέρμα. Μπορεί επίσης να υπάρχει ένα μικρό, πορώδες άνοιγμα στην επιφάνεια του δέρματος.

Άλλα συμπτώματα μιας επιδερμοειδούς κύστης είναι τα εξής:

• Πόνος και πίεση κάτω από το δέρμα
• Ευαισθησία κατά το άγγιγμα
• Ερυθρότητα και πρήξιμο
• Κιτρινωπό, παχύρρευστο έκκριμα με δυσάρεστη οσμή αν η κύστη ανοίξει ή παροχετευτεί

Τι προκαλεί τις επιδερμοειδείς κύστεις;

Οι επιδερμοειδείς κύστεις είναι το πιο συνηθισμένο είδος δερματικής κύστης.

Εμφανίζονται όταν τα επιδερμικά κύτταρα -αυτά που αποτελούν το εξωτερικό στρώμα του δέρματος που ονομάζεται επιδερμίδα- δεν αποβάλλονται σωστά και μετακινούνται κάτω από την επιφάνεια του δέρματος.

Τα επιδερμικά κύτταρα παράγουν έναν τύπο πρωτεΐνης που ονομάζεται κερατίνη και από την οποία συντίθενται το δέρμα, τα μαλλιά και τα νύχια σας. Όταν αυτά τα κύτταρα παγιδευτούν κάτω από το δέρμα, θα συνεχίσουν να παράγουν κερατίνη, οδηγώντας στο σχηματισμό μιας εντελώς κλειστής, γεμάτης με υγρό κύστης.

Ο εγκλωβισμός των επιδερμικών κυττάρων μπορεί να προκληθεί από τραυματισμό, χειρουργική επέμβαση ή piercing στο σώμα. Ορισμένες εμφανίζονται αυτόματα χωρίς γνωστό λόγο. Σε σπάνιες περιπτώσεις, μπορεί να προκύψουν στο πλαίσιο γενετικών διαταραχών, όπως η συγγενής παχυονυχία.

Επιδερμοειδής κύστη σε σχέση με τη δερμοειδή κύστη

Οι επιδερμοειδείς και οι δερμοειδείς κύστεις είναι παρόμοιες στο ότι και οι δύο περιέχουν κερατίνη. Αλλά μια δερμοειδής κύστη τείνει να αναπτύσσεται όταν ένας θύλακας τρίχας είναι φραγμένος. Οι δερμοειδείς κύστεις είναι επίσης συνήθως βαθύτερες και συχνά περιέχουν ένα δερματικό έλαιο που ονομάζεται σμήγμα και παράγεται από τους σμηγματογόνους αδένες.

Πώς διαγιγνώσκονται οι επιδερμοειδείς κύστεις;

Οι επιδερμοειδείς κύστεις αποτελούν την πλειονότητα των κύστεων που συναντούν οι δερματολόγοι και συχνά μπορούν να διαγνωστούν μόνο από την εμφάνισή τους.

Εάν κριθεί απαραίτητο, ένα υπερηχογράφημα μπορεί να βοηθήσει στην απεικόνιση της δομής, της θέσης και του μεγέθους της κύστης. Το τοίχωμα της κύστης θα φαίνεται καθαρά σε ένα υπερηχογράφημα, ενώ το κέντρο της κύστης θα μοιάζει με θαμπό γυαλί.

Για την επιβεβαίωση της διάγνωσης, ο δερματολόγος μπορεί να θελήσει να αποκλείσει άλλες πιθανές αιτίες (διαφορική διάγνωση), όπως θα μπορούσαν να είναι οι παρακάτω:

• Οζώδης ακμή: Ένας σοβαρός τύπος ακμής που προκαλεί σκληρά ογκίδια ή κόμπους
• Σμηγματογόνος κύστη: Ένας τύπος κύστης που προκαλείται από φραγμένο σμηγματογόνο αδένα
• Δοθιήνας: Επίσης γνωστό ως σπυράκι
• Λίπωμα: Ένας ακίνδυνος λιπώδης όγκος που βρίσκεται ακριβώς κάτω από το δέρμα
• Σμηγματορροϊκή υπερπλασία: Δερματικά εξογκώματα που προκαλούνται από υπερδραστήριους σμηγματογόνους αδένες.

Μπορεί να πραγματοποιηθεί βιοψία στο ιατρείο για τη λήψη δείγματος ιστού, το οποίο θα εξετάσει ο παθολογοανατόμος στο μικροσκόπιο. Από κοντά, τα κύτταρα θα φαίνονται συσσωματωμένα, ινώδη και σαν κέρατα.

Πώς αντιμετωπίζονται οι επιδερμοειδείς κύστεις;

Μια επιδερμοειδής κύστη δεν χρειάζεται συνήθως θεραπεία, εάν είναι μικρή και ανώδυνη. Ακόμα κι σε αυτήν την περίπτωση, ορισμένοι άνθρωποι μπορεί να επιθυμούν την παροχέτευσή της για αισθητικούς λόγους, ειδικά εάν βρίσκεται στο πρόσωπο.

Η παροχέτευση μιας κύστης πρέπει να γίνεται από έναν γιατρό υπό άσηπτες συνθήκες. Στη συνέχεια, μπορεί να σας συμβουλεύσει να χρησιμοποιήσετε μια ζεστή κομπρέσα για μερικές ημέρες για να βοηθήσετε την κύστη να στραγγίσει. Η θερμότητα μπορεί επίσης να βοηθήσει στην επούλωση, αυξάνοντας τη ροή του αίματος στον σημείο του τραυματισμού.

Εάν η κύστη είναι ιδιαίτερα μεγάλη ή φλεγμονώδης, μια ένεση κορτικοστεροειδών (στεροειδών) μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του πρηξίματος και της ερυθρότητας. Το Kenalog (τριαμσινολόνη) χρησιμοποιείται συνήθως για το σκοπό αυτό.

Μπορεί να συνταγογραφηθούν αντιβιοτικά που λαμβάνονται από το στόμα εάν η κύστη έχει μολυνθεί (ή για την πρόληψη της μόλυνσης μετά την παροχέτευση της κύστης).

Αφαίρεση επιδερμοειδούς κύστης

Ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει την αφαίρεση μιας επιδερμοειδούς κύστης εάν είναι σοβαρή, υποτροπιάζει (επανέρχεται) ή βρίσκεται σε σημείο όπου ερεθίζεται συνεχώς (όπως στο σημείο όπου τα γυαλιά σας αγγίζουν το δέρμα του αυτιού σας). Μπορείτε επίσης να ζητήσετε την αφαίρεση μιας κύστης για αισθητικούς λόγους.

Για την αφαίρεση της κύστης, ο γιατρός σας θα κάνει πρώτα μια τομή για να αφαιρέσει το περιεχόμενο από κερατίνη. Στη συνέχεια, το τοίχωμα της κύστης θα διαχωριστεί από τους γύρω ιστούς και θα αφαιρεθεί με μια λαβίδα ή ένα τσιμπιδάκι. Εάν η τομή είναι μεγάλη, μπορεί να χρειαστούν ράμματα ή χειρουργική κόλλα.

Με την αφαίρεση της κύστης στο σύνολό της, τα παγιδευμένα επιδερμικά κύτταρα δεν θα παράγουν πλέον κερατίνη και η κύστη δεν θα επανεμφανιστεί.

Μπορείτε να σκάσετε μόνοι σας μια επιδερμοειδή κύστη;

Δεν πρέπει να πιέζετε, να σκάτε ή να ανοίγετε μια επιδερμοειδή κύστη. Παρόλο που μια επιδερμοειδής κύστη μπορεί να δίνει την αίσθηση ότι είναι κινητή, είναι σταθερά συνδεδεμένη με τους γύρω ιστούς. Η προσπάθεια να την αφαιρέσετε μόνοι σας αυξάνει τον κίνδυνο αιμορραγίας, λοίμωξης και μόνιμων ουλών.