Σχεδιάζετε αυτό το μεγάλο ταξίδι εδώ και πολύ καιρό. Αλλά λίγες ώρες πριν από την αναχώρησή σας, αρχίζετε να αισθάνεστε πολύ νευρικοί. Ελέγχετε διαρκώς την κάρτα επιβίβασης και αγωνιάτε για κάθε μικρή λεπτομέρεια, ανησυχώντας μήπως σας ξέφυγε κάποιο σημαντικό βήμα. Τσεκάρετε ξανά και ξανά τις κλειδαριές στην εξώπορτά σας και ξανασκέφτεστε διαρκώς αν έχετε αφήσει κάτι πίσω.
Ενδεχομένως τα χέρια σας αρχίζουν να υγραίνονται και οι καρδιακοί σας παλμοί να αυξάνονται κάθε φορά που φτάνετε σε έναν νέο προορισμό. Και συνεχίζετε να είστε νευρικοί κάθε φορά που βρίσκεστε κοντά σε ένα σωρό ανθρώπους σε έναν πολυσύχναστο τερματικό σταθμό αεροδρομίου ή σε ένα σταθμό λεωφορείων.
Αν τα ταξίδια σας κάνουν να ανησυχείτε περισσότερο από το κανονικό και αυτό σας εμποδίζει να απολαμβάνετε το ταξίδι σας, τότε μπορεί να αντιμετωπίζετε άγχος που προκαλείται από τα ταξίδια.
Τι είναι το ταξιδιωτικό άγχος;
Το ταξιδιωτικό άγχος δεν είναι ακριβώς μια ενιαία έννοια. Το άγχος του ταξιδιού μπορεί να σημαίνει ένα σωρό διαφορετικά πράγματα για διαφορετικούς ανθρώπους.
Το γενικευμένο άγχος παρατηρείται σε ένα φάσμα, και αν έχετε μια αγχώδη διαταραχή, το άγχος σας μπορεί να κυμαίνεται από πολύ ήπιο έως πολύ σοβαρό. Για ορισμένους, το άγχος μπορεί να είναι παραλυτικό και εξαντλητικό.
Άλλοι μπορεί να έχουν άγχος υψηλής λειτουργικότητας και να αντιδρούν με διαφορετικούς τρόπους, αλλά το κλειδί για την κατανόηση του άγχους είναι να γνωρίζουμε ότι μπορεί να πυροδοτηθεί από διάφορους παράγοντες ανά πάσα στιγμή.
Όταν μιλάμε για ταξιδιωτικό άγχος, σημαίνει ότι ένα άτομο αισθάνεται άγχος είτε αναμένοντας ένα ταξίδι είτε κατά τη διάρκεια του ταξιδιού. Ο λόγος για τον οποίο ένα άτομο μπορεί να αισθάνεται αυτό το άγχος μπορεί να είναι διαφορετικός με βάση τις προηγούμενες εμπειρίες του και τις εσωτερικές διαδικασίες που διέπουν τον τρόπο σκέψης του.
Επομένως, αν οι συνωστισμένοι εσωτερικοί χώροι συνήθως σας κάνουν να αισθάνεστε νευρικοί, το άγχος σας μπορεί να προκληθεί από τους πολυσύχναστους σταθμούς του μετρό ή τους πολυσύχναστους τερματικούς σταθμούς των αεροδρομίων.
Αν αισθάνεστε άβολα όταν είστε μόνοι σας, αλλά ταξιδεύετε στο εξωτερικό, η εσωτερική σας αίσθηση έκτακτης ανάγκης μπορεί να ενεργοποιηθεί όταν πετάτε μόνοι σας.
Μερικοί άνθρωποι μπορεί να βιώνουν μια διάχυτη αίσθηση άγχους και μπορεί να μην ξέρουν ακριβώς γιατί αισθάνονται με τον τρόπο που αισθάνονται.
Σε αυτές τις περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστεί να εφαρμόσετε κάποιες τεχνικές χαλάρωσης, να προσπαθήσετε να νιώσετε καλύτερα, να αποσπάσετε την προσοχή σας και στη συνέχεια ίσως να γίνει πιο ξεκάθαρο το τι ακριβώς σας ενοχλεί.
Είναι φυσιολογικό να αισθάνεστε άγχος πριν από ένα ταξίδι;
Ναι, είναι φυσιολογικό να αισθάνεστε λίγο ανήσυχοι όταν βρίσκεστε μακριά από το στοιχείο σας. Αυτό ισχύει ιδίως για όσους από εμάς δεν έχουμε ταξιδέψει μακριά από το σπίτι μας για αρκετό καιρό.
Το άγχος, η αδρεναλίνη και η αύξηση της ενέργειας μας ωθούν να αποδίδουμε καλύτερα και, στις περισσότερες περιπτώσεις, να συγκεντρωνόμαστε περισσότερο. Αλλά υπάρχει μια μεγάλη διαφορά μεταξύ του να έχεις μια υγιή αίσθηση του επείγοντος και του να αντιμετωπίζεις το άγχος ενώ βρίσκεσαι εν κινήσει.
Αν νομίζετε ότι μπορεί να αντιμετωπίζετε άγχος που προκαλείται από τα ταξίδια, καθίστε κάτω, πάρτε μια βαθιά ανάσα και κάντε στον εαυτό σας τις ακόλουθες ερωτήσεις:
- Αρχίζετε να αισθάνεστε πανικοβλημένοι;
- Αντιμετωπίζετε σωματικά συμπτώματα όπως τρέμουλο στα χέρια, δύσπνοια, γρήγορο καρδιακό ρυθμό ή ζάλη;
- Δυσκολεύεστε να επικεντρωθείτε στις τρέχουσες υποχρεώσεις σας;
- Δυσκολεύεστε να εκτελέσετε κανονικές, καθημερινές δραστηριότητες επειδή διακόπτονται από τις ανησυχίες σας;
- Σας αποσπάται εύκολα η προσοχή;
- Αισθάνεστε ολοένα και πιο ευερέθιστοι, με αδιαθεσία στο στομάχι σας ή με έντονο θυμό;
Αν αντιμετωπίζετε κάποιο από αυτά τα συμπτώματα και δεν μπορείτε να συνέλθετε από αυτά ή σας εμποδίζουν να απολαύσετε τις διακοπές σας, μπορεί να αντιμετωπίζετε άγχος.
Αιτίες του ταξιδιωτικού άγχους
Επομένως, τι είναι αυτό που σας κάνει να αισθάνεστε αγχωμένοι; Το πιθανότερο είναι ότι, όταν βρίσκεστε ακριβώς στη μέση του ταξιδιού, θα είναι δύσκολο να εντοπίσετε την άμεση αιτία αυτού που σας κάνει να αισθάνεστε τόσο αγχωμένοι.
Ό,τι κι αν αισθάνεστε, είναι σημαντικό να προσπαθήσετε να μην σκέφτεστε υπερβολικά την κατάσταση και να προχωράτε βήμα προς βήμα.
Αν είστε σε θέση να ελέγξετε τον εαυτό σας και να κάνετε τις ερωτήσεις που αναφέρονται παραπάνω, ίσως είναι πιο εύκολο να εντοπίσετε τι ακριβώς σας προκαλεί το άγχος.
Με αυτόν τον τρόπο, μπορείτε να αρχίσετε να αντιμετωπίζετε το άγχος σας κατά μέτωπο τη δεδομένη στιγμή και να επανέλθετε στην πραγματικότητα.
Ακολουθούν ορισμένες συνήθεις αιτίες που μπορεί να πυροδοτήσουν το άγχος σας ενώ ταξιδεύετε, καθώς και τρόποι για να διαχειριστείτε το κάθε σενάριο.
Αβεβαιότητα και προσμονή
Ο πιο κοινός παράγοντας του ταξιδιωτικού άγχους είναι ο φόβος για το άγνωστο. Αν ταξιδεύετε σε έναν προορισμό στον οποίο δεν έχετε ξαναπάει, το άγχος σας μπορεί να πυροδοτείται από το γεγονός ότι δεν ξέρετε πώς θα σας υποδεχτούν όταν φτάσετε, δεν ξέρετε τι μπορείτε και τι δεν μπορείτε να κάνετε από άποψη δραστηριοτήτων και δεν ξέρετε αν θα φτάσετε με ασφάλεια.
Ακόμη και αν πηγαίνετε κάπου οικεία, όπως για παράδειγμα να επισκεφθείτε την οικογένειά σας ή να επιστρέψετε στο σπίτι σας μετά από μεγάλο χρονικό διάστημα, μπορεί να αισθάνεστε άγχος για το πώς ακριβώς μπορεί να εξελιχθεί το ταξίδι.
Και αν εξετάζετε μόνο τη μεγάλη εικόνα ολόκληρου του ταξιδιού σας και αφήνετε πάρα πολλές από τις δραστηριότητές σας στην τύχη, μπορεί να νιώσετε παραλυμένοι από την αναποφασιστικότητα όταν έρθει η ώρα να αποφασίσετε τι θα κάνετε ενώ βρίσκεστε στις διακοπές ή στο ταξίδι σας.
Για να καταπολεμήσετε αυτή την αβεβαιότητα, είναι καλό να ξεκινήσετε το ταξίδι σας έχοντας κάποιο ελάχιστο σχέδιο: Ποια είναι τα πιο σημαντικά πράγματα που θέλετε να δείτε, να κάνετε και να γνωρίσετε; Αφού ξεκαθαρίσετε αυτές τις μεγάλες, σημαντικές στιγμές, αφήστε στον εαυτό σας λίγο χρόνο για να χαλαρώσετε ή να έχετε περιθώριο να αλλάξετε σχέδια, να ηρεμήσετε ή να κάνετε ό,τι θέλετε εκείνη τη στιγμή.
Και αν ποτέ νιώσετε υπερβολικά πιεσμένοι, πάρτε μια ανάσα και επιστρέψτε στο σχέδιό σας: Υπάρχει κάτι που θέλετε να κάνετε διαφορετικά; Μήπως χρειάζεστε ένα διάλειμμα; Αν ναι, δεν πειράζει – το ταξίδι σας θα πρέπει να είναι σχεδιασμένο έτσι ώστε να σας προσφέρει τη μέγιστη δυνατή άνεση και την ελάχιστη δυνατή έγνοια.
Ανησυχείτε για το ότι θα φύγετε από το σπίτι σας
Πολλά και διάφορα μπορούν να συμβούν όταν φεύγετε από το σπίτι σας. Κλείσατε όλα τα φώτα; Ελέγξατε αν η σόμπα είναι κλειστή; Τι γίνεται με την εξασφάλιση ότι τα κατοικίδια ζώα σας είναι φροντισμένα και ταϊσμένα; Και ποιος θα μαζέψει όλη την αλληλογραφία σας;
Για να νιώσετε ότι τα έχετε κανονίσει όλα, δημιουργήστε μια λίστα με όλα τα πράγματα που πρέπει να τακτοποιήσετε στο σπίτι πριν φύγετε, και κρατήστε πρόχειρη μια επαφή έκτακτης ανάγκης σε περίπτωση που χρειαστείτε κάποιον να ελέγξει την κατάσταση ενώ λείπετε.
Απροσδόκητες καθυστερήσεις ή ακυρώσεις σχεδίων
Πράγματα που δεν βρίσκονται υπό τον έλεγχό μας συμβαίνουν διαρκώς, αλλά όταν συμβαίνουν ενώ ταξιδεύουμε, μπορεί να μας κάνουν να νιώθουμε ακόμα πιο αγχωμένοι. Όταν σημειώνονται απροσδόκητες καθυστερήσεις, ακυρώνονται πτήσεις ή κλείνουν δρόμοι, η πρώτη μας σκέψη μπορεί να είναι ότι το ταξίδι μας θα καταστραφεί.
Αυτό που πρέπει να κάνετε είναι να προσπαθήσετε να μην πανικοβληθείτε, να χαλαρώσετε και να κάνετε ένα βήμα κάθε φορά.
Κοινωνικό άγχος
Ίσως δεν σας αρέσει να σας βάζουν σε δύσκολη θέση ή να βρίσκεστε στο επίκεντρο της προσοχής. Αλλά αν βρίσκεστε σε μια νέα τοποθεσία, ιδιαίτερα σε μια τοποθεσία όπου η πλειοψηφία των ανθρώπων γύρω σας μιλάει άλλη γλώσσα, μπορεί να αισθάνεστε αγχωμένοι και εκτός του στοιχείου σας λόγω κοινωνικού άγχους.
Ένας γενικός κανόνας είναι να εξοικειωθείτε τουλάχιστον με τις συνήθειες του τόπου στον οποίο ταξιδεύετε. Αν χρειαστείτε βοήθεια όσο βρίσκεστε εκεί, να είστε ευγενικοί και να δείχνετε σεβασμό – στις περισσότερες περιπτώσεις, οι άνθρωποι είναι πρόθυμοι να σας βοηθήσουν να πάτε εκεί που θέλετε, αν τους προσεγγίσετε με ευγένεια.
Ακόμα και αν ταξιδεύετε σε μια οικεία τοποθεσία, υπάρχουν τρόποι να διαχειριστείτε το κοινωνικό άγχος, ελέγχοντας τον εαυτό σας, βασιζόμενοι σε ανθρώπους που γνωρίζετε και προσπαθώντας να απαλλαγείτε από τις κοινωνικές πιέσεις που σας δυσκολεύουν.
Φόβος ότι χάνουμε κάτι καλό, φόβος ότι μένουμε στην απέξω (Fear of missing out – FOMO)
Έχεις μια ευκαιρία – πώς θα την αξιοποιήσεις; Αυτή η νοοτροπία του να αξιοποιείς στο έπακρο κάθε περίσταση μπορεί να μοιάζει τρομακτική, ειδικά αν ταξιδεύετε κάπου που δεν έχετε πάει ποτέ και κάπου που ανησυχείτε ότι δεν θα έχετε ποτέ ξανά την ευκαιρία να ταξιδέψετε.
Όπως συμβαίνει και με τον φόβο της αβεβαιότητας, το να έχετε ένα σχέδιο είναι σημαντικό, αλλά αν υπερβάλλετε και σκέφτεστε υπερβολικά τα σχέδιά σας, μπορεί να κάνετε περισσότερο κακό παρά καλό.
Η ύπαρξη ενός σχεδίου βοηθά στη μείωση της αβεβαιότητας και σας βοηθά να αξιοποιήσετε στο έπακρο το ταξίδι σας, αλλά η ύπαρξη ενός πολύ φιλόδοξου σχεδίου δημιουργεί άγχος.
Πολλές φορές, όταν οι άνθρωποι ταξιδεύουν, θέλουν να αξιοποιήσουν στο έπακρο το ταξίδι τους, με αποτέλεσμα να τρέχουν παντού και να κάνουν πολλά πράγματα για να προσπαθήσουν να χωρέσουν τα πάντα σε περιορισμένο χρόνο και αυτό αυξάνει το άγχος σας με διαφορετικό τρόπο.
Αν συμβεί αυτό, ηρεμήστε και προσπαθήστε να κάνετε μια δραστηριότητα που θα επαναφέρει τον ειρμό των σκέψεών σας.
Καλό θα είναι να αφιερώσετε λίγο χρόνο για να ζήσετε απλώς την εμπειρία χωρίς να προσπαθείτε να τραβήξετε ένα εκατομμύριο φωτογραφίες.
Αεροφοβία (Ο φόβος της πτήσης, ο φόβος να πετάξουμε με αεροπλάνο)
Οι φοβίες είναι συγκεκριμένοι φόβοι που μπορεί να είναι αρκετά σοβαροί ώστε να μας εμποδίζουν να ζήσουμε τη ζωή μας με υγιή και παραγωγικό τρόπο – και αυτό ισχύει ιδιαίτερα αν προσπαθείτε να ταξιδέψετε μεγάλες αποστάσεις και έχετε φόβο για τις πτήσεις ή φόβο για τα ύψη.
Τα ταξίδια με αεροπλάνο επηρεάζουν το σώμα μας με διάφορους τρόπους, αλλά αν έχετε μια φοβία που επηρεάζει την ικανότητά σας να διανοηθείτε ακόμη και να μπείτε σε ένα αεροπλάνο, τότε ενδεχομένως αποκλείεται να το κάνετε.
Μια θεραπεία γνωστή ως θεραπεία έκθεσης θα μπορούσε να βοηθήσει. Στη θεραπεία έκθεσης, ο γιατρός σας σας εκθέτει σταδιακά στο πράγμα που φοβάστε. Έτσι, για παράδειγμα, αν φοβάστε να πετάξετε, ίσως ξεκινήσετε μελετώντας το σχέδιο ενός αεροπλάνου, και στη συνέχεια προχωρήσετε στο να φανταστείτε τον εαυτό σας σε ένα αεροπλάνο και – τελικά, όταν είστε έτοιμοι – να κάνετε μια μικρή πτήση.
Ιατρική Ομάδα Medbox
Κάθε χρόνο, βοηθάμε χιλιάδες ανθρώπους να βρουν απαντήσεις σε σημαντικές ερωτήσεις για την υγεία τους με τα άρθρα μας που έχουν γραφτεί από ειδικούς, ιατρικά αναθεωρημένα σε εκατοντάδες θέματα υγείας.