Δεν μπορείτε να συγκεντρωθείτε; Με αυτές τις συμβουλές θα αντιμετωπίσετε την εγκεφαλική και πνευματική σας θολούρα.

Η εγκεφαλική θολούρα ή ομίχλη είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει ένα μεγάλο εύρος γνωστικών δυσκολιών, συμπεριλαμβανομένων των προβλημάτων με την εστίαση, τη μνήμη, την ταχύτητα επεξεργασίας (σκέψης) και τη διανοητική διαύγεια.

Σε αντίθεση με τη φυσιολογική πνευματική κόπωση, η οποία είναι μια προσωρινή υπερβολική χρήση της νόησής σας, η εγκεφαλική ομίχλη μοιάζει πιο επίμονη και μπορεί να εμφανιστεί ακόμη και χωρίς να έχει προηγηθεί σημαντική πνευματική άσκηση.

Η πνευματική και εγκεφαλική ομίχλη είναι λίγο πολύ αυτό που ακούγεται – ένα συγκεχυμένο συναίσθημα που κάνει την συγκέντρωση και την πνευματική εστίαση μια μεγάλη πρόκληση.

Οι σκέψεις σας μοιάζουν θολές και η εκτέλεση απλών εργασιών είναι συχνά σαν να περπατάτε μέσα σε μελάσα.

Η έλλειψη ύπνου είναι ένας από τους κύριους υπαίτιους, αλλά υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους η εγκεφαλική ομίχλη μπορεί να σας επηρεάσει.

Ορισμένες παθήσεις και καταστάσεις ψυχικής υγείας εμπλέκονται μερικές φορές, αλλά συχνά είναι απλά καθημερινά πράγματα όπως το άγχος, η αφυδάτωση ή η κακή διατροφή.

Ακόμα και το να περνάτε πολύ χρόνο χαζεύοντας στο τηλέφωνό σας μπορεί να σας κάνει να αισθάνεστε λίγο έξω από τα νερά σας. Αν έχετε κολλήσει σε μια απόμακρη δυσθυμία, το να βρείτε την αιτία του προβλήματος είναι το ζητούμενο.

Μόλις αναγνωρίσετε το «γιατί», είναι πολύ πιο εύκολο να βρείτε τρόπους να καθαρίσετε την ομίχλη.

Τι αίσθηση δίνει η πνευματική ομίχλη;

Οι άνθρωποι που βιώνουν εγκεφαλική ομίχλη συχνά την περιγράφουν ως αίσθηση «διανοητικής θολούρας», «διανοητικής απενεργοποίησης» ή γενικά «θολούρας», με συμπτώματα όπως λήθη, δυσκολία συγκέντρωσης, αργή σκέψη και σύγχυση.

Παρότι η εγκεφαλική ομίχλη συχνά χαρακτηρίζεται απλώς ως κόπωση ή λήθη (αφηρημάδα, ξεχασιά), είναι κάτι πολύ περισσότερο από αυτό. Οι ερευνητές μερικές φορές την χαρακτηρίζουν ως υποτονικό γνωστικό ρυθμό.

Όλοι μας αισθανόμαστε εξαντλημένοι, υπερβολικά κουρασμένοι και κάπως θολωμένοι μια στο τόσο μετά από μια κουραστική μέρα.

Η εγκεφαλική ομίχλη είναι κάτι παρόμοιο, αλλά συνήθως είναι πολύ πιο διάχυτη. Δεν αποτελεί κατάσταση που μπορεί να διαγνωστεί, αλλά μπορεί να είναι σημάδι για κάτι σοβαρότερο.

Όταν ο εγκέφαλός σας είναι ομιχλώδης, μπορεί να αισθάνεστε τα παρακάτω:

• Ξεχνάτε και χάνετε πάντα την αίσθηση των πραγμάτων
• Είστε υποτονικοί και με χαμηλή ενεργητικότητα, σαν να λειτουργείτε με 1% μπαταρία
• Δεν είστε συγκεντρωμένοι και και είστε θολωμένοι
• Απρόσεκτοι
• Αφηρημένοι
• Μπερδεμένοι
• Είστε λίγο στα χαμένα
• Αποσυνδεδεμένοι σαν να έχει κολλήσει ο εγκέφαλός σας σε « airplane mode »
• Χάνεστε στη μέση μιας συνομιλίας.
• Σαν οι σκέψεις σας να αποθηκεύονται συνεχώς στην προσωρινή μνήμη χωρίς να είστε απολύτως βέβαιοι για κάτι.
• Δυσκολεύεστε να σχηματίσετε συνεκτικές σκέψεις
• Έχετε συνεχείς εγκεφαλικές εκλάμψεις («Στάσου λίγο, τι έλεγα;»)

Τι προκαλεί την εγκεφαλική ομίχλη (θολούρα);

Η εγκεφαλική ομίχλη μπορεί να προκύψει για διάφορους λόγους (και μερικές φορές, μπορεί να είναι πολλοί παράγοντες που συνεργούν). Οι παθήσεις και οι ασθένειες μπορούν συχνά να διαδραματίσουν κάποιο ρόλο.

Ωστόσο, μεταβλητές που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής, όπως ο ύπνος (ή η έλλειψή του), μπορούν επίσης να επηρεάσουν σοβαρά την ικανότητά σας να σκέφτεστε καθαρά.

Στους εύκολα αντιμετωπίσιμους εκλυτικούς παράγοντες περιλαμβάνονται η έλλειψη ύπνου και η πτώση του σακχάρου στο αίμα από ένα γεύμα που παραλείφθηκε.

Ωστόσο, η υπογλυκαιμία μπορεί επίσης να προκύψει από αδιάγνωστο ή κακώς ελεγχόμενο διαβήτη.

Παθολογικές καταστάσεις

Η εγκεφαλική ομίχλη δεν είναι πάντα το αποτέλεσμα ενός κακού ύπνου. Μερικές φορές, είναι ένδειξη ενός υποκείμενου ιατρικού προβλήματος. Μερικοί συνηθισμένοι ένοχοι που μπορούν να σας κάνουν να αισθάνεστε χάλια είναι οι εξής:

• Διαταραχές του θυρεοειδούς
• Λύκος
• Σκλήρυνση κατά πλάκας
• Ρευματοειδής αρθρίτιδα
• Διαβήτης
• Χαμηλό σάκχαρο στο αίμα
• Διαταραχές ψυχικής υγείας (όπως άγχος και κατάθλιψη)
• Ιογενείς λοιμώξεις, συμπεριλαμβανομένης της COVID-19

Ορισμένα φάρμακα, για παράδειγμα, μπορεί να σας κάνουν να αισθάνεστε ζαλισμένοι και ομιχλώδεις.

Έρευνες έχουν επίσης διαπιστώσει ότι η χημειοθεραπεία μπορεί να οδηγήσει σε εγκεφαλική ομίχλη, την οποία οι ερευνητές αποκαλούν «chemo brain».

Εάν η εγκεφαλική ομίχλη σας είναι επίμονη και μπορεί να συνδέεται με άλλα συμπτώματα που αντιμετωπίζετε, μιλήστε με το γιατρό σας για να μάθετε αν ενδέχεται να συνδέονται.

Συνέπειες μετά από ασθένεια

Η ύπαρξη νόσου μπορεί να έχει παρατεταμένες επιπτώσεις, οπότε είναι απολύτως φυσιολογικό να αισθάνεστε λίγο «εκτός» ακόμα και αν έχετε αναρρώσει από μια ασθένεια.

Η γρίπη, η COVID-19 ή ακόμη και ένα απλό κρυολόγημα μπορεί να σας κάνουν να αισθάνεστε ότι ο εγκέφαλός σας προσπαθεί ακόμη να επανέλθει.

Παρόλο που μπορεί να αισθάνεστε ότι θέλετε να επιστρέψετε αμέσως σε πλήρη ρυθμό, μερικές φορές είναι καλύτερο να συγκρατηθείτε και να δώσετε στον εαυτό σας το χρόνο που χρειάζεστε για να αναρρώσετε πλήρως.

Παράγοντες που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής

Η εγκεφαλική ομίχλη δεν προέρχεται πάντα από ασθένεια. Υπάρχουν φορές που όλα έχουν να κάνουν με το πώς αντιμετωπίζετε τον εαυτό σας.

Ο κακός ύπνος, η αφυδάτωση, το άγχος, η υπερβολική εργασία ή η μη ισορροπημένη διατροφή μπορεί να σας δυσκολέψουν να σκέφτεστε καθαρά.

Η ζωή μπορεί να είναι ταραχώδης και μερικές φορές, είναι εύκολο να παρασυρθούμε σε κακές συνήθειες. Μπορεί να μη μοιάζει με κάτι σπουδαίο, αλλά ο εγκέφαλός σας σίγουρα το αντιλαμβάνεται.

Η εγκεφαλική ομίχλη μπορεί να είναι ο τρόπος του να σας ενημερώσει ότι κάτι πρέπει να αλλάξει.

Ορμονικές αλλαγές

Οι ορμονικοί παράγοντες μπορούν επίσης να επηρεάσουν το πόσο οξυμένο ή θολό νιώθετε το μυαλό σας. Οι ορμονικές αλλαγές από την εγκυμοσύνη και την εμμηνόπαυση μπορούν επίσης να θολώσουν τη σκέψη.

Αν είχατε ποτέ προεμμηνοροϊκό σύνδρομο, ήσασταν έγκυος, γεννήσατε ή βιώσατε την εμμηνόπαυση, ξέρετε πόσο δύσκολες μπορεί να γίνουν οι εν λόγω ορμονικές αλλαγές. Μπορεί να δυσκολέψουν την εστίαση και να διαταράξουν τη διαύγειά σας.

Άλλοι παράγοντες

Η ψυχική σας υγεία μπορεί επίσης να συμβάλει στην ομίχλη του εγκεφάλου. Το στρες, το άγχος και η κατάθλιψη μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε σύγχυση, σε έλλειψη συγκέντρωσης και σε γνωστικές δυσκολίες που είναι χαρακτηριστικές της εγκεφαλικής ομίχλης.

Επιπλέον, το να αισθάνεστε σαν να είστε παγιδευμένοι σε μια ομίχλη μπορεί να κάνει πιο δύσκολη την αντιμετώπιση των συναισθημάτων άγχους και κατάθλιψης.

Άλλοι παράγοντες που μπορεί να συμβάλλουν στην εγκεφαλική ομίχλη είναι η ηλικία, η χρήση ουσιών και η ΔΕΠΥ.

Θεραπεία και αντιμετώπιση

Μόλις καταλάβετε τι μπορεί να προκαλεί την εγκεφαλική σας ομίχλη, ίσως αναρωτηθείτε – και τώρα τι γίνεται;

Η θεραπεία και η πρόληψη της εγκεφαλικής ομίχλης εξαρτώνται από τις υποκείμενες αιτίες. Εάν αυτή η διανοητική ομίχλη συνδέεται με κάποια κατάσταση όπως ο διαβήτης, για παράδειγμα, η θεραπεία αυτής της κατάστασης μπορεί να σταθεροποιήσει το σάκχαρο στο αίμα και να βελτιώσει τη διανοητική σας διαύγεια.

Τα φάρμακα, η ψυχοθεραπεία ή και τα δύο μαζί μπορούν να ανακουφίσουν τα συμπτώματα του άγχους, της κατάθλιψης και των συνοδών γνωστικών διαταραχών. Συχνά η εγκεφαλική ομίχλη που οφείλεται σε λοιμώξεις από COVID ή γρίπη θα υποχωρήσει μόλις περάσει η ασθένεια.

Αλλαγές στο βιοτικό στυλ

Μερικές φορές, ακόμη και μικρές αλλαγές μπορούν να κάνουν μεγάλη διαφορά στο πώς αισθάνεστε. Το πρώτο σημείο από το οποίο πρέπει να ξεκινήσετε είναι η ρουτίνα του ύπνου σας.

Διάφορες παρεμβάσεις στον τρόπο ζωής αλλά και ιατρικές παρεμβάσεις μπορούν να βοηθήσουν, όπως, μεταξύ άλλων, η καλή υγιεινή του ύπνου με ένα καθιερωμένο πρόγραμμα ύπνου που επιτρέπει τη βελτίωση της ποιότητας του ύπνου.

Η διατροφή είναι ένας άλλος παράγοντας που μπορεί να βοηθήσει- η τήρηση μιας ισορροπημένης διατροφής με τροφές που έχουν ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, αντιοξειδωτικά και βιταμίνες του συμπλέγματος Β μπορεί να υποστηρίξει την υγεία του εγκεφάλου.

Γνωστικές στρατηγικές

Εάν η ομίχλη του εγκεφάλου επηρεάζει την ικανότητά σας να συγκεντρωθείτε, οι γνωστικές στρατηγικές, όπως τα παιχνίδια για τον εγκέφαλο, μπορούν να βελτιώσουν τη συγκέντρωσή σας.

• Διαχωρίστε τις δραστηριότητές σας σε επιμέρους τμήματα: Όταν αντιμετωπίζετε ένα μεγάλο πρότζεκτ ή μια μεγάλη πρόκληση, χωρίστε το σε μικρότερα, πιο διαχειρίσιμα βήματα στα οποία μπορείτε να επικεντρωθείτε ένα-ένα. (Πληροφοριακά, το multitasking δεν είναι φίλος σας σε αυτή την περίπτωση).
• Χρησιμοποιήστε εφαρμογές ή χρονοδιαγράμματα: Βρείτε μια εφαρμογή καταγραφής ή βγάλτε το παλιό πλάνερ, ώστε να μπορείτε να παρακολουθείτε πιο εύκολα τις λίστες με τις εργασίες σας.
• Χρησιμοποιήστε την ενσυνειδητότητα: Η ενσυνειδητότητα έχει να κάνει με το να ζεις πιο ολοκληρωμένα στο παρόν. Η εγκεφαλική ομίχλη μπορεί να σας κάνει να αισθάνεστε αιωρούμενοι και αποσυνδεδεμένοι, επομένως η εξάσκηση της ενσυνειδητότητας μπορεί να σας βοηθήσει να αισθανθείτε πιο προσγειωμένοι στο εδώ και στο τώρα.

Θεραπευτικές παρεμβάσεις

Αν οι αλλαγές στον τρόπο ζωής και τα γνωστικά τεχνάσματα δεν αρκούν, τότε ίσως χρειαστείτε κάποια ιατρική παρέμβαση. Το ποια είναι η κατάλληλη για εσάς εξαρτάται από τους υποκείμενους παράγοντες που προκαλούν την εγκεφαλική σας ομίχλη.

Ο γιατρός σας μπορεί να σας συστήσει φάρμακα (όπως φάρμακα για τον θυρεοειδή) ή συμπληρώματα (όπως σίδηρο για την αναιμία).

Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστείτε εξειδικευμένη θεραπεία για μια πάθηση όπως ο διαβήτης ή μια αυτοάνοση διαταραχή για να αντιμετωπίσετε την εγκεφαλική σας ομίχλη.

Αυτό μπορεί επίσης να συνεπάγεται συνεργασία με έναν ειδικό για να λάβετε τις θεραπείες που χρειάζεστε.

Κοιμηθείτε αρκετά

Πρώτα απ’ όλα: Δώστε προτεραιότητα στον ύπνο. Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Ιατρικής του Ύπνου, αυτό σημαίνει επτά ή περισσότερες ώρες ύπνου κάθε βράδυ σε τακτική βάση, αν είστε υγιής ενήλικας μεταξύ 18 και 60 ετών.

Παραμείνετε ενυδατωμένοι

Αν αρχίζετε να αισθάνεστε λίγο θολωμένοι, αναρωτηθείτε: Έχω πιει καθόλου νερό σήμερα;

Να τρώτε υγιεινά

Διαχειριστείτε το άγχος σας

Η διαχείριση του άγχους είναι ένα άλλο μεγάλο ζητούμενο. Το να κάνετε τακτικά διαλείμματα για να μειώσετε την ψυχική ένταση με τεχνικές όπως η ενσυνειδητότητα μπορεί επίσης να είναι ευεργετικό.

Τεχνικές χαλάρωσης όπως οι βαθιές αναπνοές, ο διαλογισμός και η γιόγκα μπορούν να είναι απίστευτα χρήσιμες. Αλλά μερικές φορές, το να αφιερώσετε λίγο χρόνο στον εαυτό σας μπορεί να σας βοηθήσει να αποσυμπιεστείτε, ώστε να αισθάνεστε περισσότερο σε εγρήγορση.