Κατά την ανάρρωση από τη διάρροια απαιτείται προσεκτική επιλογή των τροφών που πρέπει και δεν πρέπει να καταναλώνονται.
Κανείς ωστόσο δε μπορεί να επαφίεται αποκλειστικά και μόνο στη δίαιτα BRAT επ’ αόριστο.
Είτε λοιπόν συνέρχεται ο ασθενής από ένα επεισόδιο γαστρεντερίτιδας, ή ταλαιπωρείται από σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου που χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενα επεισόδια διάρροιας, κάποια στιγμή θα χρειαστεί να εμπλουτίσει τη δίαιτά του προκειμένου να εξασφαλίσει επαρκή και κατάλληλη πρόσληψη θρεπτικών συστατικών.
Ενώ η δίαιτα BRAT – που αποτελείται από μπανάνα, ρύζι, πουρέ μήλου και φρυγανιές- θεωρούνταν για πολύ καιρό ως μία αποτελεσματική παραδοσιακή θεραπεία για τη διάρροια, οι σύγχρονες έρευνες αντιτείνουν ότι ενδέχεται να μην είναι κατάλληλη για όλους τους ανθρώπους και ιδιαίτερα για τα παιδιά.
Επιπλέον, ο περιορισμός της δίαιτας σε αυτά τα τέσσερα φαγητά μπορεί πάρα πολύ γρήγορα να στερήσει στον ασθενή την απαιτούμενη ενέργεια, το λίπος, τις φυτικές ίνες, τη βιταμίνη Α και την B12 και το ασβέστιο.
Διαιτητικές αρχές
Αμέσως μετά την πάροδο των οξέων συμπτωμάτων της διάρροιας, πολλοί προτείνουν στον ασθενή την αποφυγή φυτικών ινών καθώς αυτές συμβάλλουν στην παραγωγή υδαρών κενώσεων.
Αλλά αυτό δεν ισχύει κατ’ ανάγκη διότι εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το είδος των φυτικών ινών που καταναλώνονται.
Οι υδατοδιαλυτές φυτικές ίνες διαλύονται στο νερό και ζυμώνονται στο παχύ έντερο.
Αυτού του είδους οι ίνες μπορούν να είναι πρεβιοτικές, συμβάλλοντας στην αύξηση του πληθυσμού των ευεργετικών βακτηρίων στο γαστρεντερικό σωλήνα και επιβραδύνοντας την πορεία της χωνεμένης τροφής και των κοπράνων προς την κένωση.
Οι μη υδατοδιαλυτές φυτικές ίνες, δε διαλύονται στο νερό αλλά αντιθέτως απορροφούν νερό καθώς διέρχονται μέσα από τον γαστρεντερικό σωλήνα, μαλακώνοντας και χαλαρώνοντας την υφή των κοπράνων στην πορεία.
Επομένως, θα πρέπει ο ασθενής να προτιμήσει τροφές με υδατοδιαλυτές φυτικές ίνες ώστε να βοηθήσει την εντερική χλωρίδα να αποκατασταθεί στα φυσιολογικά επίπεδα και να παράξει πιο συμπαγή κόπρανα.
Κάποιοι γαστρεντερολόγοι πιθανόν να προτείνουν μία δίαιτα χαμηλή σε FODMAP, μία δίαιτα δηλαδή που περιορίζει δραστικά την πρόσληψη συγκεκριμένων υδατανθράκων.
Η λέξη αποτελεί ακρωνύμιο μιας μεγάλης ομάδας διαιτητικών σακχάρων που βρίσκονται σε πολλά κοινά τρόφιμα, όπως γαλακτοκομικά προϊόντα, σιτάρι και άλλους σπόρους, καθώς και στα φρούτα και στα λαχανικά.
Το ακρωνύμιο FODMAPs σημαίνει ζυμώσιμοι ολιγοσακχαρίτες, δισακχαρίτες, μονοσακχαρίτες και πολυόλες και αναπτύχθηκε για να περιγράψει αυτούς τους ανεπαρκώς απορροφούμενους υδατάνθρακες βραχείας αλυσίδας που μπορούν να οδηγήσουν σε υπερβολική συσσώρευση υγρών και αερίων, με αποτέλεσμα φούσκωμα, μετεωρισμό, κοιλιακό άλγος και διαταραχές του γαστρεντερικού.
Ενώ λοιπόν η μπανάνα, ο πουρές μήλου και το φρυγανισμένο ψωμί μπορούν να συνεχίσουν να αποτελούν μέρος της καθημερινής διατροφής, είναι απαραίτητη η προσθήκη πρωτεΐνης και κάποιων προβιοτικών τροφών όπως το γιαούρτι.
Ασφαλείς επιλογές για πρωινό αποτελούν τα:
- Δημητριακά με ρύζι
- Σφιχτά αυγά ή αυγά ποσέ με ελάχιστο βούτυρο ή λάδι
- Βρώμη, δημητριακά με βάση το σιτάρι και χυλός ρυζιού
- Απλό γιαούρτι με χαμηλά λιπαρά και προβιοτικά
- Τηγανίτες δίχως σιρόπι
- Κέικ από ρύζι χωρίς την προσθήκη τεχνητών γεύσεων
Για την ώρα αυτός που αναρρώνει θα πρέπει να χρησιμοποιεί λίγο γάλα με χαμηλά λιπαρά για τα δημητριακά του και τίποτα άλλο.
Με το γιαούρτι να εξαιρείται, τα γαλακτοκομικά επιδεινώνουν τα συμπτώματα της διάρροιας.
Παρομοίως, με εξαίρεση την μπανάνα, καλό είναι να αποφεύγονται τα φρούτα όπως τα φρέσκα μήλα.
Μεσημεριανό και βραδινό
Αυτά τα γεύματα θα πρέπει να επικεντρώνουν στην πρόσληψη των πρωτεϊνών που λείπουν και στην αποφυγή των λιπών, με την προσθήκη συγκεκριμένων υδατανθράκων που κάνουν την υφή των κοπράνων πιο συμπαγή.
Ασφαλείς επιλογές αποτελούν:
- Ο τόνος σε κονσέρβα, μέσα σε νερό
- Μία μικρή μερίδα ψαχνού κοτόπουλου, γαλοπούλας ή χοιρινού
- Ζωμός από κοτόσουπα
- Κράκερ
- Αλατισμένα πρέτσελ
- Απλά μακαρόνια
- Ένα σάντουιτς με μικρή ποσότητα αλλαντικού (να αποφεύγεται το ψωμί ολικής άλεσης)
- Πουρές πατάτας, γλυκοπατάτες ή κολοκύθα
- Μια μικρή μερίδα από καρότα, πράσινα φασόλια, μανιτάρια, πατζάρια, σπαράγγια και κολοκυθάκια
- Μία σούπα λαχανικών με τα παραπάνω προϊόντα
Παρά το ότι το ρύζι είναι ευεργετικό στην αντιμετώπιση της διάρροιας, το κριθάρι, το καστανό ρύζι, το πλιγούρι, το κεχρί ή παρόμοια δημητριακά μπορούν να επιδεινώσουν την διάρροια.
Συμβουλές για σωστή ενυδάτωση
Η διάρροια προκαλεί πολύ γρήγορη απώλεια νερού και ηλεκτρολυτών από τον οργανισμό.
Η αναπλήρωση των ποσοτήτων που χάνονται πρέπει να γίνεται συνεχώς ακόμα κι αν ο ασθενής δυσκολεύεται να καταναλώσει τόσα υγρά.
Σε περιπτώσεις διάρροιας, ο ασθενής πρέπει να πίνει ένα ποτήρι με νερό ή ενεργειακό ποτό αμέσως μετά την κένωση, για να αναπληρώσει τα υγρά και τους χαμένους ηλεκτρολύτες.
Αργότερα, καθώς το στομάχι γίνεται πιο ανθεκτικό και δεν κινδυνεύει με άμεσο έμετο, η πρόσληψη υγρών πρέπει να αυξηθεί στα οκτώ με δέκα ποτήρια (ιδανικά) νερού την ημέρα.
Ενώ τα φυτικά τσάγια που δεν περιέχουν καφεΐνη είναι ιδανικά για την ανακούφιση του στομαχιού, τα ροφήματα με καφεΐνη όπως ο καφές, το τσάι και οι κόλες πρέπει να αποφεύγονται.
Παρομοίως, ενώ το αναθρακούχο νερό μπορεί να ανακουφίσει από τις αναγούλες, τα ανθρακούχα αναψυκτικά με πολύ ζάχαρη μπορούν να επιδεινώσουν την διάρροια.
FAQ
Πόσο πρέπει να περιμένει κανείς μέχρι να φάει μετά από διάρροια;
Ένας καλός πρακτικός κανόνας για να προγραμματίσει κανείς το πρώτο του γεύμα μετά από διάρροια, είναι να περιμένει μέχρι την πρώτη κένωση που μοιάζει πιο φυσιολογική, είναι πιο συμπαγής και δεν είναι υδαρή. Σε αυτό το σημείο, θα μπορούσε να αρχίσει να τρώει όπως έτρωγε.
Ποιες είναι οι καλύτερες τροφές για βρώση μετά τη διάρροια;
Καλό είναι να προτιμώνται τα σχετικά ουδέτερα σε γεύση φαγητά που προσφέρουν μία ισορροπημένη διατροφή.
Να μην αποφεύγονται τροφές με σημαντικά θρεπτικά συστατικά.
Καλές επιλογές αποτελούν το ψητό ή μαγειρεμένο κρέας, τα πουλερικά και τα ψάρια.
Επίσης τα αυγά, τα αρτοσκευάσματα από λευκό αλεύρι, τα μαγειρεμένα λαχανικά όπως τα πατζάρια, το σπαράγγι και οι πατάτες.
Για την αποφυγή της αφυδάτωσης κρίνεται απαραίτητη η κατανάλωση μεγάλης ποσότητας νερού
Υπάρχουν τροφές που πρέπει να αποφεύγονται μετά τη διάρροια;
Πρέπει να αποφεύγονται αυστηρά τα τηγανητά, τα φρούτα και τα λαχανικά που προκαλούν αέρια, το αλκοόλ, η καφεΐνη και τα ανθρακούχα αναψυκτικά με ζάχαρη.
Επίσης πρέπει να περιοριστούν τα γαλακτοκομικά. Αφού αποκατασταθεί η εντερική λειτουργία, ο πάσχων μπορεί να επιστρέψει και σε αυτά τα φαγητά.
Υπάρχουν τροφές που θα μπορούσαν να καταναλωθούν κατά τη διάρκεια της διάρροιας;
Εφόσον το στομάχι μπορεί να κρατήσει τροφές, μπορεί να προτιμηθεί κάτι αλμυρό, ή τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε νάτριο όπως οι μπανάνες.
Αυτές οι τροφές θα βοηθήσουν στην αποκατάσταση της ισορροπίας των ηλεκτρολυτών.
