Ποιο στοματικό διάλυμα είναι καλύτερο για εσάς;

Το “καλύτερο” στοματικό διάλυμα εξαρτάται τελικά από το σκοπό για τον οποίο το χρησιμοποιείτε.

Ένα στοματικό διάλυμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μέρος της καθημερινής σας ρουτίνας στοματικής υγιεινής ή για να βοηθήσει στην αποκατάσταση μιας πληγής στο στόμα ή ενός τραυματισμού.

Άλλα μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση του στοματικού πόνου, να σταματήσουν την αιμορραγία των ούλων ή απλώς να φρεσκάρουν την αναπνοή σας. Υπάρχουν ακόμη και στοματικά διαλύματα που μπορούν να βοηθήσουν στη λεύκανση των δοντιών σας.

Αυτό το άρθρο εξετάζει πέντε διαφορετικές κατηγορίες στοματικών διαλυμάτων. Σας προσφέρει επίσης συμβουλές για το πώς να επιλέξετε το σωστό στοματικό διάλυμα καθώς και στοιχεία που μπορεί να επηρεάσουν την επιλογή σας.

Επιλέγοντας το καλύτερο στοματικό διάλυμα

Πριν αγοράσετε ένα στοματικό διάλυμα, υπάρχουν τέσσερα πράγματα που πρέπει να λάβετε υπόψη σας:

• Σκοπός του προϊόντος: Δεν είναι όλα τα στοματικά διαλύματα ίδια. Αυτά που προορίζονται για την καθημερινή στοματική υγιεινή μπορεί να μην είναι χρήσιμα εάν έχετε άφθες ή αν αναρρώνετε από χειρουργική επέμβαση στο στόμα.
• Κατάλληλη χρήση του προϊόντος: Εάν χρειάζεστε στοματικό διάλυμα για τη θεραπεία μιας συγκεκριμένης πάθησης, όπως η ασθένεια των ούλων, συμβουλευτείτε τον οδοντίατρό σας για να διαπιστώσετε ποια βοηθούν και ποια όχι.
• Ασφάλεια του προϊόντος: Δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται ορισμένα στοματικά διαλύματα αν έχετε πληγές στο στόμα, αν έχετε εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα ή αν υποβάλλεστε σε χημειοθεραπεία. Και πάλι, ενημερωθείτε από τον οδοντίατρό σας.
• Πώς να χρησιμοποιήσετε το προϊόν: Τα προϊόντα που χρησιμοποιούνται για τη στοματική υγιεινή μπορεί να μην χρησιμοποιούνται με τον ίδιο τρόπο όπως εκείνα για την ανακούφιση από τον πόνο ή τη λεύκανση των δοντιών. Διαβάστε την ετικέτα του προϊόντος για να το χρησιμοποιήσετε σωστά. Ορισμένα προϊόντα δεν προορίζονται για μακροχρόνια χρήση και ενδέχεται να ενέχουν ορισμένους κινδύνους σε περίπτωση υπερβολικής χρήσης.

Στοματικό διάλυμα χλωρεξιδίνης

Η χλωρεξιδίνη είναι ένα αντιβακτηριακό που χρησιμοποιείται ως δραστικό συστατικό σε ορισμένες μάρκες στοματικών διαλυμάτων. Είναι ένα αντιμικροβιακό ευρέος φάσματος που έχει ισχυρή δράση κατά των βακτηρίων που προκαλούν περιοδοντίτιδα (ασθένεια των ούλων).

Οι οδοντίατροι συνταγογραφούν μερικές φορές στοματικό διάλυμα χλωρεξιδίνης μετά από οδοντιατρική επέμβαση στο στόμα για να αναστείλουν το σχηματισμό βακτηρίων και πλάκας και να βοηθήσουν στην επούλωση του χειρουργικού τραύματος.

Το στοματικό διάλυμα χλωρεξιδίνης προορίζεται μόνο για βραχυπρόθεσμη χρήση, καθώς μπορεί να προκαλέσει κιτρινωπό ή καφετί χρώμα στα δόντια και τη γλώσσα σας εάν χρησιμοποιηθεί υπερβολικά. Μπορεί επίσης να επηρεάσει τη γεύση σας μετά τη χρήση, ιδιαίτερα όσον αφορά τις αλμυρές τροφές.

Στοματικό διάλυμα με φθόριο

Πολλά στοματικά διαλύματα περιέχουν φθόριο που συμβάλλει στην πρόληψη της τερηδόνας και της φθοράς των δοντιών. Το φθόριο “επαναμεταλλώνει” το σμάλτο των δοντιών, κολλώντας στις περιοχές της τερηδόνας και προσελκύοντας άλλα ανόργανα συστατικά που γεμίζουν τυχόν μικροσκοπικά κενά.

Το φθόριο έχει επίσης αντιβακτηριακές ιδιότητες που όχι μόνο αναστέλλουν την ανάπτυξη των βακτηρίων, αλλά τα εμποδίζουν να κολλήσουν στα δόντια σας. Μπορεί επίσης να βοηθήσει στη μείωση των βακτηρίων που συμβάλλουν στην κακοσμία του στόματος (κακή αναπνοή).

Το φθοριούχο στοματικό διάλυμα δεν έχει σκοπό να αντικαταστήσει τη φθοριούχο οδοντόκρεμα, αλλά μπορεί να υποστηρίξει μια καθημερινή ρουτίνα οδοντικής υγιεινής. Τα φθοριούχα στοματικά διαλύματα με φθόριο 0,05% είναι πιθανώς τα πιο αποτελεσματικά.

Τα φθοριούχα στοματικά διαλύματα δεν πρέπει να καταπίνονται, καθώς υπάρχει πιθανότητα τοξικότητας, ιδίως σε μικρά παιδιά. Τα παιδιά κάτω των 7 ετών δεν πρέπει ποτέ να τα χρησιμοποιούν, καθώς είναι πιο πιθανό να τα καταπιούν.

Στοματικό διάλυμα με υπεροξείδιο του υδρογόνου

Το υπεροξείδιο του υδρογόνου είναι ενεργό συστατικό σε πολλά προϊόντα οικιακού καθαρισμού. Έχει αντιμικροβιακές και απολυμαντικές ιδιότητες λόγω της οξειδωτικής του δράσης.

Καθώς το υπεροξείδιο του υδρογόνου έρχεται σε επαφή με τα βακτήρια, απελευθερώνει μόρια οξυγόνου που δημιουργούν μια αφρίζουσα δράση που διαταράσσει το κυτταρικό τοίχωμα, σκοτώνοντας τον μικροοργανισμό. Η ίδια δράση αφρισμού έχει επίσης και λευκαντική δράση.

Για το λόγο αυτό, τα στοματικά διαλύματα με υψηλότερη συγκέντρωση υπεροξειδίου του υδρογόνου χρησιμοποιούνται συνήθως ως αντισηπτικό για τη θεραπεία των στοματικών πληγών και της ουλίτιδας (μια μορφή νόσου των ούλων). Εκείνα που έχουν χαμηλότερες συγκεντρώσεις χρησιμοποιούνται συνήθως ως λευκαντικά δοντιών. Οι συγκεντρώσεις μεταξύ 1% και 3% θεωρούνται ασφαλείς.

Τα στοματικά διαλύματα υπεροξειδίου του υδρογόνου δεν προορίζονται για καθημερινή χρήση. Όταν γίνεται υπερβολική χρήση, το υπεροξείδιο του υδρογόνου μπορεί να διεισδύσει στη ρίζα του δοντιού και να προκαλέσει βλάβη στο μαλακό εσωτερικό του δοντιού που ονομάζεται οδοντικός πολφός. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ευαισθησία και πόνο των δοντιών καθώς και σε πρήξιμο των ούλων.

Στοματικό διάλυμα με αιθέρια έλαια

Ορισμένοι πιστεύουν ότι τα αιθέρια έλαια που εξάγονται από τα φυτά έχουν θεραπευτικές ιδιότητες. Μελέτες έχουν δείξει ότι πολλά από αυτά έχουν αντιοξειδωτικές, αντιμικροβιακές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες που μπορεί να είναι ευεργετικές όταν εφαρμόζονται στο δέρμα. Ωστόσο, δεν έχουν διεξαχθεί ποιοτικές έρευνες.

Από την άλλη πλευρά, πολλά αιθέρια έλαια που χρησιμοποιούνται σε στοματικά διαλύματα έχει αποδειχθεί ότι ασκούν ισχυρή αντιβακτηριακή δράση η οποία ενδεχομένως να υποστηρίζει την υγεία των δοντιών. Σε αυτά περιλαμβάνονται το έλαιο μέντας, το έλαιο δυόσμου, το έλαιο γαρύφαλλου, το έλαιο τεϊόδεντρου και το έλαιο ευκαλύπτου.

Ίσως εκπλαγείτε μαθαίνοντας ότι το Listerine, μία από τις παλαιότερες και πιο δημοφιλείς μάρκες στοματικού διαλύματος, περιέχει τέσσερα αιθέρια έλαια, συμπεριλαμβανομένου του ελαίου ευκαλύπτου και μέντας.

Τα στοματικά διαλύματα με αιθέρια έλαια είναι συνήθως πιο ακριβά από άλλες μάρκες. Μπορείτε να φτιάξετε το δικό σας αναμειγνύοντας απλώς ένα φλιτζάνι φιλτραρισμένο νερό με 10 σταγόνες αιθέριου ελαίου.

Αποφύγετε την κατάποση στοματικών διαλυμάτων που παρασκευάζονται με αιθέρια έλαια. Τα αιθέρια έλαια δεν προορίζονται για κατανάλωση και μπορεί να είναι δηλητηριώδη εάν καταναλωθούν σε υπερβολική ποσότητα. Ακόμη και μικρές ποσότητες ελαίου γαρύφαλλου είναι γνωστό ότι μπορούν να προκαλέσουν επιληπτικές κρίσεις σε παιδιά.

Για λόγους ασφαλείας, μη χρησιμοποιείτε στοματικό διάλυμα με αιθέρια έλαια σε μικρότερα παιδιά.

Στοματικό διάλυμα με θαλασσινό νερό

Συνήθως συνιστάται ένα ξέπλυμα με αλατόνερο μετά από εξαγωγή δοντιών. Οι αντιβακτηριακές ιδιότητες του διαλύματος είναι δυνατόν να μειώσουν τον κίνδυνο λοιμώξεων και φλεγμονών των ούλων, όπως μπορεί να συμβεί σε περίπτωση ξηρού φατνίου (φατνιακή οστεΐτιδα – επιπλοκή της εξαγωγής δοντιών).

Το ζεστό αλατόνερο είναι γνωστό ότι βοηθά στην ανακούφιση του πονόλαιμου και στην ανακούφιση από πληγές ή έλκη στο στόμα. Καθώς έχει χαμηλό pH, το θαλασσινό νερό μπορεί επίσης να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της κακοσμίας του στόματος. (Τα βακτήρια που προκαλούν κακή αναπνοή απαιτούν την ύπαρξη υψηλό pH).

Άλλα θέματα σχετικά με τη χρήση στοματικού διαλύματος

Όταν αγοράζετε στοματικό διάλυμα, υπάρχουν διάφοροι παράγοντες που πρέπει να λάβετε υπόψη:

• Ο ρόλος του στην οδοντική υγεία

Μια συνηθισμένη παρανόηση είναι ότι το στοματικό διάλυμα μπορεί να αφαιρέσει την πλάκα από τα δόντια και τα ούλα σας. Η χρήση ενός στοματικού διαλύματος μπορεί να έχει αντιβακτηριακή δράση η οποία ενδέχεται να αναστείλει την πλάκα, αλλά στην πραγματικότητα δεν την απομακρύνει. Δεν πρέπει ποτέ να θεωρείται υποκατάστατο του καθημερινού βουρτσίσματος και της χρήσης οδοντικού νήματος.

• Αλκοόλ

Το αλκοόλ είναι ένα από τα πιο συνηθισμένα συστατικά των στοματικών διαλυμάτων. Πολλοί άνθρωποι υποθέτουν ότι το αλκοόλ σκοτώνει τα βακτήρια, αλλά δεν πρόκειται για ενεργό συστατικό. Απλώς βοηθά στη διάχυση άλλων ενεργών συστατικών, όπως τα αιθέρια έλαια, και δεν έχει αποδειχθεί ότι καταπολεμά τα βακτήρια που προκαλούν ασθένειες των ούλων ή κακή αναπνοή.

Τα τελευταία χρόνια τα στοματικά διαλύματα με αλκοόλ έχουν προκαλέσει ανησυχία επειδή συνδέονται με τον καρκίνο του στόματος. Έρευνες έχουν δείξει ότι το αλκοόλ καθιστά τα κύτταρα του στόματος πιο ευάλωτα στους καρκινογόνους παράγοντες (καρκινογόνα). Επιπλέον, όταν το αλκοόλ διασπάται, παράγει ένα υποπροϊόν που ονομάζεται ακεταλδεΰδη, γνωστό καρκινογόνο για τον άνθρωπο.

Σε γενικές γραμμές, επιλέξτε μάρκες στοματικού διαλύματος που δεν περιέχουν αλκοόλ.

• Καθαριστικά και συντηρητικά

Ορισμένα καθαριστικά συστατικά στο στοματικό διάλυμα, όπως το λαουρυλοθειικό νάτριο, χρησιμοποιούνται για να χαλαρώσουν τα υπολείμματα που έχουν συσσωρευτεί στα δόντια. Μπορεί επίσης να υπάρχουν συντηρητικά όπως το βενζοϊκό νάτριο που βοηθούν στην παράταση της διάρκειας ζωής του προϊόντος.

Παρόλο που και τα δύο αυτά συστατικά θεωρούνται γενικά ασφαλή, είναι γνωστό ότι μπορούν να προκαλέσουν ερεθισμό των ούλων και αλλεργική δερματίτιδα εξ επαφής (μια κατάσταση που χαρακτηρίζεται από κνησμό, πρήξιμο και μικροσκοπικές φουσκάλες) σε ορισμένα άτομα.