Δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι το κάπνισμα οδηγεί σε αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου, ιδίως του καρκίνου του πνεύμονα.
Ωστόσο, μπορεί να είναι δύσκολο να αντιληφθεί κανείς τον τρόπο με τον οποίο το κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του πνεύμονα. Ποιο είναι το ποσοστό των καπνιστών που προσβάλλονται από καρκίνο του πνεύμονα;
Το κάπνισμα ευθύνεται για το 80% έως 90% όλων των περιπτώσεων καρκίνου του πνεύμονα, γεγονός που το καθιστά την κύρια αιτία της νόσου. Και όσοι καπνίζουν έχουν έως και 30 φορές περισσότερες πιθανότητες να νοσήσουν από καρκίνο του πνεύμονα σε σχέση με όσους δεν καπνίζουν.
Ωστόσο, κάποιοι άνθρωποι που δεν έχουν καπνίσει ποτέ τσιγάρο μπορούν επίσης να νοσήσουν από καρκίνο του πνεύμονα. Και ορισμένοι άνθρωποι που καπνίζουν δεν αναπτύσσουν ποτέ καρκίνο του πνεύμονα.
Πόσα χρόνια καπνίσματος προκαλούν καρκίνο του πνεύμονα;
Παρόλο που είναι σαφές ότι το κάπνισμα αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα, δεν υπάρχει ένας συγκεκριμένος μαθηματικός τύπος που να ορίζει ότι αν ένα άτομο καπνίζει για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, θα εμφανίσει πράγματι καρκίνο.
Έως και το 20% των ατόμων που αναπτύσσουν καρκίνο του πνεύμονα δεν έχουν καπνίσει ούτε ένα τσιγάρο στη ζωή τους. Άλλοι μπορεί να καπνίζουν για δεκαετίες και να πεθαίνουν από κάτι άλλο πλην του καρκίνου του πνεύμονα.
Όπως προαναφέρθηκε, οι έρευνες έχουν προσπαθήσει να ποσοτικοποιήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα σε όσους καπνίζουν. Ακολουθούν ορισμένες εκτιμήσεις:
- Όσοι καπνίζουν έχουν 15-30 φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν καρκίνο του πνεύμονα σε σχέση με τους μη καπνιστές.
- Όσο νωρίτερα στη ζωή σας αρχίζετε να καπνίζετε, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος εκδήλωσης καρκίνου του πνεύμονα.
- Ο αριθμός των pack-years (το λέμε πακετο-έτος και εννοούμε τα τα χρόνια για τα οποία ο καπνιστής καταναλώνει ένα πακέτο τσιγάρα την ημέρα) που καπνίζει κάποιος είναι ένας παράγοντας. Ένα πακέτο-έτος υπολογίζεται πολλαπλασιάζοντας τον αριθμό των ετών που καπνίζετε επί τον αριθμό των πακέτων τσιγάρων που καπνίζετε καθημερινά.
- Η διακοπή του τσιγάρου μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα, αλλά μπορεί να χρειαστεί κάποιο χρονικό διάστημα μέχρι να μειωθεί ο κίνδυνος αυτός. Ακόμη και αν καπνίζατε λίγα τσιγάρα την ημέρα ή μόνο περιστασιακά, ο κίνδυνος δεν θα πέσει ποτέ στα επίπεδα ενός ατόμου που δεν κάπνιζε ποτέ.
Ποιο είναι το προσδόκιμο ζωής των καπνιστών;
Το προσδόκιμο ζωής των καπνιστών μπορεί να διαφέρει σημαντικά ανάλογα με παράγοντες όπως το πόσο καιρό το άτομο είναι καπνιστής, πόσο καπνίζει και αν το έχει κόψει ποτέ. Σύμφωνα με το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC), τα άτομα που κόβουν το κάπνισμα μπορούν να προσθέσουν έως και 10 χρόνια στο προσδόκιμο ζωής τους.
Ποιο ποσοστό των καπνιστών προσβάλλεται από καρκίνο του πνεύμονα;
Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Preventive Medicine Report είχε ως στόχο να αξιολογήσει αυτούς τους κινδύνους σε διάστημα 18 ετών, κατηγοριοποιώντας τους άνδρες και τις γυναίκες καπνιστές ως “ουδέποτε καπνιστές”, “πρώην καπνιστές” ή “νυν καπνιστές”. Στην αξιολόγηση συμπεριλήφθηκαν συνολικά 9.623 περιπτώσεις καρκίνου του πνεύμονα από το 1995 έως το 2013.
Με βάση τα ευρήματα, οι ερευνητές εκτίμησαν ότι ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα κατά τη διάρκεια της ζωής ανάλογα με την ιδιότητα του καπνιστή σε άνδρες και γυναίκες έχει ως εξής:
- Ουδέποτε καπνιστές 1.8% 1.3%
- Πρώην καπνιστές 7,2% 5,8%
- Νυν καπνιστές 14,8% 11,2%
Γιατί ορισμένοι καπνιστές δεν νοσούν ποτέ από καρκίνο του πνεύμονα;
Δεν αναπτύσσουν όλοι όσοι καπνίζουν καρκίνο του πνεύμονα. Ορισμένες μελέτες ανεβάζουν τον αριθμό των καπνιστών που αναπτύσσουν καρκίνο του πνεύμονα σε περίπου 15%.
Άλλοι λόγοι για τους οποίους οι άνθρωποι παθαίνουν καρκίνο του πνεύμονα, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που δεν έχουν καπνίσει ποτέ, είναι γενετικοί παράγοντες, η εθνικότητα και το φύλο.
Μια μελέτη έδειξε ότι μεταξύ των συμμετεχόντων σε αυτήν, ορισμένοι από τους καπνιστές με τα περισσότερα έτη καπνίσματος που δεν είχαν αναπτύξει καρκίνο του πνεύμονα φάνηκε να έχουν αυξημένη ικανότητα επιδιόρθωσης των βλαβών του DNA που προκαλούνται από το κάπνισμα και να καταστέλλουν την περαιτέρω δημιουργία μεταλλάξεων.
Πρέπει να διεξαχθούν περισσότερες έρευνες για να γίνει κατανοητό το πώς μπορεί να ποσοτικοποιηθεί το γεγονός αυτό για τις ανάγκες του προσυμπτωματικού ελέγχου του καρκίνου του πνεύμονα.
Ορισμένοι καπνιστές που θα μπορούσαν να αναπτύξουν καρκίνο του πνεύμονα θα μπορούσαν να εμφανίσουν πρώτα έναν άλλο καρκίνο ή ασθένεια και να πεθάνουν από αυτή την αιτία πριν αναπτυχθεί καρκίνος του πνεύμονα.
Με ποιον τρόπο το κάπνισμα προκαλεί καρκίνο;
Πολλές χημικές ουσίες στα τσιγάρα είναι γνωστό ότι προκαλούν καρκίνο, όπως η φορμαλδεΰδη, το αρσενικό και το βενζόλιο. Αυτές οι χημικές ουσίες μπορούν να προκαλέσουν καρκίνο με δύο τρόπους.
Πρώτον, μπορούν να αποδυναμώσουν το ανοσοποιητικό σας σύστημα, καθιστώντας το σώμα σας λιγότερο ικανό να εξοντώσει τα καρκινικά κύτταρα.
Αυτές οι χημικές ουσίες μπορούν επίσης να αλλάξουν το DNA ενός κυττάρου, καθιστώντας το πιο πιθανό να αναπαραχθεί ανώμαλα, κάτι που οδηγεί σε καρκίνο.
Το πρόβλημα δεν είναι μόνο το κάπνισμα. Πιστεύεται ότι περίπου 7.300 Αμερικανοί πεθαίνουν από καρκίνο του πνεύμονα κάθε χρόνο λόγω του παθητικού καπνίσματος.
Ποιους άλλους καρκίνους μπορεί να προκαλέσει το κάπνισμα;
Το κάπνισμα μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου. Επειδή το κάπνισμα σημαίνει εισπνοή χημικών ουσιών μέσω του στόματος και της αναπνευστικής οδού, οι συνήθεις καρκίνοι που προκαλούνται από το κάπνισμα αφορούν αυτές τις περιοχές του σώματος και είναι οι εξής:
- Στόμα
- Λαιμός
- Λάρυγγας
- Τραχεία
- Οισοφάγος
Άλλοι καρκίνοι στους οποίους μπορεί να οδηγήσει το κάπνισμα είναι ο καρκίνος του στομάχου, της ουροδόχου κύστης, του παχέος εντέρου και του ορθού, του ήπατος και του παγκρέατος, καθώς και η οξεία μυελογενής λευχαιμία.
Είναι ασφαλή τα ηλεκτρονικά τσιγάρα;
Υπήρξαν κάποιες εικασίες ότι η χρήση ηλεκτρονικών τσιγάρων, γνωστή και ως άτμισμα, είναι λιγότερο επιβλαβής από το κάπνισμα τσιγάρων.
Η αλήθεια είναι ότι δεν το γνωρίζουμε ακόμη. Τα ηλεκτρονικά τσιγάρα είναι σχετικά καινούργια, με τα πρώτα να κατασκευάζονται το 2003. Οι πρώτες υποθέσεις ήταν ότι, σε σύγκριση με το κάπνισμα τσιγάρων, τα ηλεκτρονικά τσιγάρα θα μπορούσαν να μειώσουν τη βλάβη, παρόλο που εξακολουθούν να περιέχουν νικοτίνη, την εθιστική ουσία των τσιγάρων, διότι δεν περιέχουν ορισμένους από τους καρκινογόνους παράγοντες που βρίσκονται στα τσιγάρα.
Ωστόσο, τα ηλεκτρονικά τσιγάρα περιέχουν και άλλες χημικές ουσίες και η έρευνα εξακολουθεί να προσπαθεί να προσδιορίσει πόσο ασφαλείς είναι αυτές οι χημικές ουσίες.
Το υγρό που περιέχεται στα ηλεκτρονικά τσιγάρα εισπνέεται στους πνεύμονες ως αεροζόλ. Οι χημικές ουσίες που εισπνέονται συμπεριλαμβάνουν γνωστές καρκινογόνες χημικές ουσίες όπως η φορμαλδεΰδη, η ακεταλδεΰδη και η ακρολεΐνη, μεταξύ άλλων.
Δεδομένου ότι η χρήση των ηλεκτρονικών τσιγάρων είναι σχετικά πρόσφατη, δεν έχει περάσει αρκετός χρόνος ώστε να συγκεντρωθούν δεδομένα για να αναλυθεί το πώς μπορούν να επηρεάσουν την υγεία.
Πρόβλεψη κινδύνου καρκίνου του πνεύμονα
Αν και είναι αδύνατο να προβλέψουμε ποιος θα αναπτύξει ή δεν θα αναπτύξει καρκίνο του πνεύμονα, το Κέντρο Καρκίνου Memorial Sloan-Kettering έχει αναπτύξει ένα εργαλείο λήψης αποφάσεων για τον έλεγχο του καρκίνου του πνεύμονα, το οποίο ορισμένα άτομα μπορούν να χρησιμοποιήσουν για να υπολογίσουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα τα επόμενα δέκα χρόνια με βάση την ηλικία τους και το πόσο καιρό καπνίζουν.
Το εργαλείο έχει σχεδιαστεί για άτομα ηλικίας 50 έως 75 ετών που έχουν καπνίσει από 10 έως 60 τσιγάρα ημερησίως για μια περίοδο 25 έως 55 ετών. Θυμίζουμε ότι τα αποτελέσματα αποτελούν μόνο μια πρόβλεψη και δεν σημαίνουν ότι σίγουρα θα αναπτύξετε ή δεν θα αναπτύξετε καρκίνο του πνεύμονα.
