Ποια είναι η διαφορά μεταξύ μιας κύστης και ενός όγκου;

Εντοπίσατε ένα εξόγκωμα στο σώμα σας και αναρωτιέστε τι πρέπει να κάνετε στη συνέχεια; Κατ’ αρχάς, επικοινωνήστε με το γιατρό σας.

Δεύτερον, μην πανικοβάλλεστε.

Πολλά εξογκώματα είναι μάζες γεμάτες υγρό, ή κύστεις, οι οποίες είναι συνήθως ακίνδυνες.

Άλλα εξογκώματα μπορεί να είναι συμπαγείς μάζες που ονομάζονται όγκοι.

Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι δεν είναι όλοι οι όγκοι καρκινικοί.

Τι είναι οι κύστεις;

Η κύστη είναι ένας σάκος που συνήθως περιέχει υδαρές, παχύρρευστο υγρό.

Ορισμένες κύστεις είναι ακόμη και γεμάτες με μια τυρώδη, γλοιώδη ή κηρώδη ουσία. Υπάρχουν πολλοί τύποι κύστεων.

Αν και μπορούν να έχουν οποιοδήποτε μέγεθος, οι περισσότερες κύστεις είναι στρογγυλές, λείες και μπορούν εύκολα να μετακινηθούν κατά το άγγιγμά τους.   

Πώς σχηματίζονται οι κύστεις;

Τα ακόλουθα στάδια οδηγούν στη δημιουργία μιας κύστης:

• Κάτι μπλοκάρει έναν αδένα ή ένα σύστημα αποχέτευσης στο σώμα σας.
• Το υγρό ή το υλικό στον αδένα ή την παροχέτευση δεν έχει πού να πάει, οπότε συσσωρεύεται. (Φανταστείτε ένα φράγμα που μπλοκάρει ένα ποτάμι).
• Το σώμα σας αναγνωρίζει την απόφραξη και σχηματίζει ένα τοίχωμα (σάκο) από ουλώδη ιστό γύρω από το υγρό ή το υλικό.
• Ο ουλώδης ιστός συγκρατεί το υγρό ή το υλικό σαν μπαλόνι νερού, σχηματίζοντας μια κύστη.

Οι κύστεις μπορεί να σχηματιστούν μέσα ή πάνω σε:

• Αδένες και αγωγούς, όπως αυτοί στο στήθος σας.
• Εσωτερικά όργανα, όπως οι ωοθήκες, τα νεφρά ή το συκώτι.
• Αρθρώσεις, όπως οι καρποί ή τα γόνατα.
• Στο δέρμα, που οφείλονται συχνά σε παθήσεις όπως η ακμή ή η θυλακίτιδα.

Γιατί οι άνθρωποι αναπτύσσουν κύστεις;

Ανάλογα με τη θέση τους, οι κύστεις σχηματίζονται για διάφορους λόγους.

Για παράδειγμα, οι κύστεις μπορεί να εμφανιστούν εξαιτίας μιας ιατρικής πάθησης, όπως η πολυκυστική νόσος των νεφρών.

Οι κύστεις μπορεί επίσης να είναι φυσιολογικές, όπως αυτές που σχηματίζονται στις ωοθήκες κατά τη διάρκεια της ωορρηξίας.

Ομοίως, πολλές γυναίκες αναπτύσσουν κύστεις στο στήθος τους επειδή οι ορμόνες τους αλλάζουν συνεχώς κατά τη διάρκεια του εμμηνορροϊκού τους κύκλου.

Τέλος, οι κύστεις μπορεί επίσης να εμφανιστούν στο σώμα χωρίς κάποια προφανή αιτία.

Μπορεί η κύστη να μετατραπεί σε καρκίνο;

Εάν έχετε μια κύστη στο σώμα σας, η πιθανότητα να πρόκειται για καρκίνο είναι εξαιρετικά μικρή.

Υπάρχουν μόνο ελάχιστες γνωστές περιπτώσεις κύστεων που μετατρέπονται σε καρκίνο.

Η συντριπτική πλειονότητα των κύστεων είναι ακίνδυνες.

Αλλά αν σας προκαλούν πόνο ή μολυνθούν, μπορούν να αφαιρεθούν.

Εάν εσείς ή ο γιατρός σας αισθανθείτε ένα εξόγκωμα στο στήθος σας, το επόμενο βήμα συνήθως είναι η απεικόνιση του εξογκώματος μέσω μαστογραφίας και υπερήχου.

Εάν ο ακτινολόγος δει μια κύστη, μείνετε ήσυχοι.

Οι κύστεις στους μαστούς είναι καλοήθεις.

Δεν μετατρέπονται σε καρκίνο και δεν αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού.

Στην πραγματικότητα, συνήθως αφήνουμε τις κύστεις ήσυχες, εκτός και αν προκαλούν συμπτώματα όπως πόνο ή γίνονται μεγάλες, οπότε μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε μια βελόνα για να αφαιρέσουμε το υγρό τους.

Συνήθεις περιοχές όπου εμφανίζονται κύστεις

Υπάρχουν περισσότεροι από δώδεκα τύποι κύστεων, ανάλογα με τη θέση και την αιτία, και αυτοί είναι οι εξής:

• Οι επιδερμοειδείς κύστεις εμφανίζονται ως μικρές, αργά αναπτυσσόμενες αναπτύξεις στα γεννητικά όργανα, στην πλάτη, στο κεφάλι, στο λαιμό ή στο πρόσωπο.
• Οι σμηγματογόνες κύστεις προκύπτουν από έναν φραγμένο πόρο και βρίσκονται συχνά στο λαιμό, τον κορμό ή το πρόσωπο. 
• Οι κύστεις του μαστού είναι σάκοι γεμάτοι υγρό στο εσωτερικό του μαστού.
• Οι κύστεις των γαγγλίων εμφανίζονται κοντά στους τένοντες ή τις αρθρώσεις.
• Οι κύστεις κόκυγος σχηματίζονται κοντά στη σχισμή των γλουτών και κοντά στην ουρά.
• Οι κύστεις των ωοθηκών αναπτύσσονται μέσα στη μία ή και στις δύο ωοθήκες.
• Το χαλάζιο μπορεί να εμφανιστεί ως μικρά εξογκώματα, ή πρήξιμο σε ένα βλέφαρο.
• Οι κύστεις του Baker εμφανίζονται στο πίσω μέρος του γόνατος.
• Η κυστική ακμή σχηματίζεται ύστερα από έναν έντονα φραγμένο πόρο οπουδήποτε στο σώμα.
• Οι τρίχες που μεγαλώνουν μέσα στο δέρμα (είσφρυση τρίχας) μπορεί να μετατραπούν σε κύστεις σε οποιοδήποτε σημείο του θύλακα.
• Οι βλεννώδεις κύστεις εμφανίζονται στα χείλη ή μέσα στο στόμα.

Τι είναι οι όγκοι;

Τα κύτταρα του σώματός σας αναπτύσσονται και διαιρούνται με καθορισμένο ρυθμό. Ορισμένα κύτταρα πεθαίνουν, ενώ παράλληλα σχηματίζονται νέα.

Εάν κάτι πάει στραβά με αυτή τη διαδικασία, μπορεί να αναπτυχθεί ένας όγκος.

Ο όγκος είναι μια μάζα ή ένας όγκος ιστού που σχηματίζεται όταν τα κύτταρα αναπτύσσονται και διαιρούνται πολύ γρήγορα.

Πολλοί όγκοι είναι καλοήθεις. Αυτό σημαίνει ότι δεν αποτελούν καρκίνο και δεν εξαπλώνονται.

Μερικοί από τους πιο συνηθισμένους τύπους καλοηθών όγκων είναι οι ακόλουθοι:

Λιπώματα: Αυτοί οι λιπώδεις όγκοι αναπτύσσονται αργά και είναι πολύ συνηθισμένοι, προσβάλλοντας τουλάχιστον 1 σε κάθε 1.000 άτομα.

Μπορεί να εντοπίσετε ένα λίπωμα στην πλάτη, τον κορμό, τους ώμους, το λαιμό ή τα χέρια σας.

Μπορεί να χρειαστεί να πραγματοποιηθεί βιοψία για να βεβαιωθούμε ότι πρόκειται για λίπωμα και όχι για άλλου τύπου όγκο.

Τα λιπώματα μπορεί να κληρονομούνται στα μέλη μιας οικογένειας, οπότε αν οι γονείς σας εμφάνιζαν λιπώματα, είναι πιο πιθανό να τα εμφανίσετε και εσείς.

Ινοαδενώματα: Πρόκειται για τον πιο συνηθισμένο τύπο καλοήθους όγκου του μαστού.

Εάν εσείς ή ο γιατρός σας αισθανθείτε ένα εξόγκωμα στο στήθος σας και μια συμπαγής μάζα φαίνεται στη μαστογραφία και στο υπερηχογράφημα, μπορεί κάλλιστα να πρόκειται για ινοαδένωμα.

Το ευχάριστο είναι ότι τα ινοαδενώματα μπορούν συχνά να μείνουν ανεπηρέαστα, χωρίς να απαιτείται θεραπεία.

Πώς μπορούμε να διακρίνουμε τη διαφορά μεταξύ μιας κύστης και ενός όγκου;

Μόνο ένας επαγγελματίας ιατρός μπορεί να σας πει με βεβαιότητα τι είναι αυτό το εξόγκωμα ή ο όγκος που βλέπετε. Ακόμη και αν είστε αρκετά σίγουροι ότι πρόκειται για κύστη, ο γιατρός σας πρέπει να το εξακριβώσει.

Προσδιορισμός μιας κύστης

Εάν έχετε μια κύστη, ενδέχεται:

• Να νιώθετε πόνο ή ευαισθησία στην αφή.
• Να έχει έναν πόρο, μια κουκκίδα ή ένα σπυράκι στο κέντρο.
• Να εκρέει κιτρινωπό ή πράσινο υγρό.
• Να φαίνεται κόκκινη ή ερεθισμένη.
• Να κινείται ελέυθερα κάτω από το δέρμα σας όταν την πιέζετε.

Προσδιορισμός όγκου

Ένα εξόγκωμα μπορεί να είναι όγκος εάν:

• Το αισθάνεστε σταθερό στην αφή, σχεδόν σαν βότσαλο ή πέτρα.
• Εμφανίζεται ξαφνικά ή φαίνεται να μεγαλώνει γρήγορα.
• Δεν κινείται όταν τον πιέζετε. Είναι καθηλωμένο.

Εξετάσεις που εντοπίζουν κύστεις ή όγκους

Ο γιατρός σας πιθανόν να ζητήσει τουλάχιστον μία απεικονιστική εξέταση για να εξετάσει το συγκεκριμένο εξόγκωμα ή ογκίδιο.

Μπορεί να χρειαστείτε:

• Υπερηχογράφημα: Αυτή η εξέταση χρησιμοποιεί ηχητικά κύματα για να καθορίσει αν η μάζα είναι γεμάτη με υγρό ή είναι στερεή.
• Αξονική τομογραφία: Αυτή η αναλυτική εξέταση με ακτίνες Χ παράγει τρισδιάστατες εικόνες του εσωτερικού του σώματός σας.
• Μαγνητική τομογραφία: Ο ειδικός υπολογιστής λαμβάνει εικόνες των εσωτερικών οργάνων και δομών σας χωρίς τη χρήση ακτινοβολίας.
• Μαστογραφία: Ακτινογραφία του μαστού σας, η οποία εξετάζει τυχόν ανωμαλίες στον ιστό του μαστού.

Επόμενα βήματα μετά τις εξετάσεις

Εάν τα αποτελέσματα των εξετάσεών σας αποκαλύψουν μια κύστη, ο γιατρός σας μπορεί να σας προτείνει να την αποστραγγίσετε με μια επέμβαση στο ιατρείο.

Αλλά σε πολλές περιπτώσεις, οι κύστεις δεν χρειάζονται αποστράγγιση, εκτός αν σας ενοχλούν.

Μερικές φορές, ο γιατρός σας μπορεί να πραγματοποιήσει βιοψία για να προσδιορίσει τι ακριβώς είναι το εξόγκωμα.

Συνήθως, οι γιατροί χρησιμοποιούν μια ειδική βελόνα για να πάρουν ένα μικρό δείγμα από την εξεργασία.

Στέλνουν το δείγμα σε εργαστήριο για εξέταση και στη συνέχεια σας ενημερώνουν για τα αποτελέσματα.

Μην περιμένετε – ελέγξτε το εξόγκωμα Η ανακάλυψη ενός νέου εξογκώματος ή μιας νέας διόγκωσης μπορεί να είναι ανησυχητική.

Αλλά μην αφήσετε την ανησυχία ή τον φόβο να σας εμποδίσει να επισκεφθείτε τον γιατρό σας.

Μπορεί να διαπιστώσει με αξιοπιστία τι είναι αυτό το εξόγκωμα και να σας βοηθήσει να λάβετε την κατάλληλη θεραπεία, εφόσον τη χρειάζεστε.