11 σημάδια που δείχνουν ότι ήρθε η ώρα να επισκεφθείτε έναν γαστρεντερολόγο

Όταν εμφανίζετε κάποια καινούργια γαστρεντερικά συμπτώματα (π.χ. διάρροια ή δυσκοιλιότητα, κοιλιακό άλγος ή υπερβολικά αέρια και φούσκωμα) τα οποία δεν υποχωρούν με γιατροσόφια και κατ’ οίκον θεραπείες, είναι πιθανό να μην είστε σίγουροι σχετικά με το ποιον γιατρό πρέπει να επισκεφθείτε.

Ανάλογα με τα συμπτώματά σας, ο γιατρός πρωτοβάθμιας περίθαλψης μπορεί να σας παραπέμψει σε γαστρεντερολόγο, γνωστό και ως ειδικό γαστρεντερολόγο. Οι γαστρεντερολόγοι είναι εκπαιδευμένοι στη θεραπεία διαταραχών και ασθενειών του γαστρεντερικού σωλήνα. Πολλές εντερικές διαταραχές μπορούν να αντιμετωπιστούν με έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία.

Τι είναι ο γαστρεντερολόγος;

Ο γαστρεντερολόγος είναι ειδικός που διαγιγνώσκει και θεραπεύει διαταραχές και ασθένειες του γαστρεντερικού σωλήνα:

• Οισοφάγος
• Στομάχι
• Λεπτό έντερο
• Παχύ έντερο
• Ορθό
• Πρωκτός
• Πάγκρεας
• Χοληδόχος κύστη
• Ήπαρ
• Χολικοί πόροι

Διαθέτει εμπειρία στη διάγνωση ενός ευρέος φάσματος γαστρεντερικών παθήσεων χρησιμοποιώντας απεικονιστικές εξετάσεις όπως η ενδοσκόπηση και η κολονοσκόπηση και εξειδικευμένες εξετάσεις όπως η κατάποση βαρίου.

Συμπτώματα από το πεπτικό που εμφανίζονται πρώτη φορά

Εάν εμφανίσετε ασυνήθιστα ή καινούρια συμπτώματα από το πεπτικό σύστημα, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας.

Θα σας κάνει φυσική εξέταση, θα ζητήσει το ιατρικό σας ιστορικό και θα σας ρωτήσει για τυχόν φάρμακα που παίρνετε. Αυτές οι πληροφορίες μαζί με τα αποτελέσματα της φυσικής εξέτασης, των εργαστηριακών εξετάσεων ή των απεικονιστικών εξετάσεων καθορίζουν τα επόμενα βήματα θεραπείας.

Εάν ο γιατρός σας αποφασίσει ότι τα συμπτώματά σας χρειάζονται την προσοχή ενός ειδικού, μπορεί να σας παραπέμψει σε γαστρεντερολόγο.

Πότε είναι καιρός να επισκεφθείτε έναν γαστρεντερολόγο

Εάν έχετε χρόνια γαστρεντερικά συμπτώματα, η αναζήτηση εξειδικευμένης φροντίδας από έναν γαστρεντερολόγο είναι σημαντική.

Ορισμένα από αυτά τα συμπτώματα μπορεί να είναι τα εξής:

• Δυσπεψία: συνεχιζόμενη για περισσότερες από δύο εβδομάδες
• Δυσκοιλιότητα: κενώσεις λιγότερες από τρεις φορές την εβδομάδα
• Χρόνια διάρροια: κόπρανα που είναι συστηματικά περισσότερο υγρά παρά στερεά
• Συχνές καούρες: περισσότερες από μερικές φορές την εβδομάδα
• Ναυτία και έμετος: εμετός με αίμα
• Έντονο φούσκωμα: υπερβολικά αέρια που προκαλούνται από ευαισθησία στα τρόφιμα ή υπερανάπτυξη βακτηρίων του λεπτού εντέρου
• Ορθική αιμορραγία/αίμα στα κόπρανα: αιμορροΐδες ή πιθανώς σημάδι καρκίνου του παχέος εντέρου
• Δυσκολία κατάποσης (δυσφαγία): επίμονη ή επαναλαμβανόμενη
• Ανεξήγητη απώλεια βάρους: 10 κιλά ή περισσότερο από το 5% του σωματικού σας βάρους μέσα σε έξι μήνες έως ένα χρόνο, χωρίς να γνωρίζετε τον λόγο
• Ίκτερος: κιτρίνισμα του δέρματος και του λευκού των ματιών από προβλήματα του ήπατος ή των χοληφόρων οδών.
• Ανοιχτόχρωμα κόπρανα: μπορεί να υποδηλώνουν διαταραχές του ήπατος ή του παγκρέατος

Μπορεί επίσης να επισκεφθείτε έναν γαστρεντερολόγο για εξετάσεις ρουτίνας, όπως η κολονοσκόπηση για τον έλεγχο του καρκίνου του παχέος εντέρου.

Η Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία συνιστά σε όλους τους ενήλικες με μέτριο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου να υποβάλλονται σε τακτική εξέταση κολονοσκόπησης ξεκινώντας από την ηλικία των 45 ετών.

Μέτριος κίνδυνος σημαίνει ότι δεν υπάρχει προσωπικό ή οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του παχέος εντέρου, δεν υπάρχει προσωπικό ιστορικό φλεγμονόδους νόσου του εντέρου και δεν έχει προηγηθεί ακτινοβολία στην κοιλιακή χώρα ή στην περιοχή της πυέλου για θεραπεία καρκίνου. Η συχνότητα του ελέγχου εξαρτάται από τα αποτελέσματα.

Καταστάσεις που διαχειρίζονται οι γαστρεντερολόγοι

Υπάρχει ένα ευρύ φάσμα γαστρεντερικών παθήσεων που ένας γαστρεντερολόγος διαγιγνώσκει και αντιμετωπίζει.

Ορισμένες από αυτές μπορεί να είναι οι ακόλουθες:

• Καούρα (γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση ή ΓΟΠ)
• Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου
• Νόσος του ευερέθιστου εντέρου (IBD)- νόσος του Crohn και ελκώδης κολίτιδα
• Ασθένειες του ήπατος (κίρρωση, ίκτερος)
• Παθήσεις της χοληδόχου κύστης (πέτρες στη χολή, χολοκυστίτιδα)
• Παθήσεις του παγκρέατος (παγκρεατίτιδα, καρκίνος του παγκρέατος)
• Κοιλιοκάκη
• Οισοφάγος Barrett
• Αιμορροΐδες
• Πολύποδες
• Έλκη
• Καρκίνοι του γαστρεντερικού συστήματος
• Τροφικές αλλεργίες
• Γαστροκήλες

Διαγνωστικές εξετάσεις

Ο γαστρεντερολόγος σας μπορεί να ζητήσει διάφορες εξετάσεις ανάλογα με τα συμπτώματα και τη φυσική σας εξέταση.

Εξετάσεις αίματος:

• Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού (H.pylori): ένα βακτήριο που μπορεί να προκαλέσει έλκος.
• Κοιλιοκάκη: ανιχνεύει αντισώματα στη γλουτένη
• Τεστ ηπατικής λειτουργίας: μέτρηση διαφόρων πρωτεϊνών και ενζύμων για να διαπιστωθεί πόσο καλά λειτουργεί το ήπαρ
• Εξέταση παγκρεατικών ενζύμων: ελέγχει τα επίπεδα αμυλάσης ή λιπάσης (παγκρεατικά ένζυμα).
• Γενική αίματος: προσδιορίζει την ποσότητα των ερυθρών και λευκών αιμοσφαιρίων

Εξετάσεις κοπράνων:

• Βακτήρια/ιοί
• Αίμα
• Παράσιτα
• Φλεγμονή

Τεστ αναπνοής:

• H. pylori
• Βακτηριακή υπερανάπτυξη
• Γαστροπάρεση (καθυστερημένη κένωση του στομάχου)
• Κακή πέψη σακχάρων

Γονιδιακές εξετάσεις:

• Καρκίνοι: παχύ έντερο, στομάχι, πάγκρεας
• Φλεγμονώδης νόσος του εντέρου: Crohn, ελκώδης κολίτιδα
• Κοιλιοκάκη
• Μεταβολική ηπατική νόσος (π.χ. νόσος Wilson)
• Υπερβιλιρουβιναιμίες (π.χ. σύνδρομο Gilbert)
• Γαστρεντερικός στρωματικός όγκος (GIST)

Απεικονιστικές εξετάσεις:

• Υπέρηχος
• Αξονική τομογραφία (CT)
• Μαγνητική τομογραφία (MRI)

Ενδοσκόπηση:

• Οισοφαγογαστροδωδεκαδακτυλοσκόπηση (EGD) ή ανώτερη ενδοσκόπηση: ένας μακρύς σωλήνας με φως και κάμερα στο ένα άκρο, ο οποίος εισάγεται από το στόμα για να εξετάσει τον οισοφάγο, το στομάχι και το ανώτερο λεπτό έντερο (δωδεκαδάκτυλος).
• Εντεροσκόπηση: ίδια με την οισοφαγογαστροδωδεκαδακτυλοσκόπηση, αλλά εξετάζει όλα τα τμήματα του λεπτού εντέρου.
• Κολονοσκόπηση: μακρύς σωλήνας με κάμερα και φως στο ένα άκρο που χρησιμοποιείται για την εξέταση του παχέος εντέρου
• Ενδοσκόπηση με κάψουλα: μια μικροσκοπική ασύρματη κάψουλα που καταπίνεται και λαμβάνει φωτογραφίες καθώς διέρχεται από το πεπτικό σύστημα. Οι εικόνες μεταδίδονται σε ένα καταγραφικό και προβάλλονται από τον γαστρεντερολόγο. Χρησιμοποιείται για την ανίχνευση της ΦΝΕ, των πολυπόδων, της κοιλιοκάκης και της γαστρεντερικής αιμορραγίας.
• Σιγμοειδοσκόπηση: όπως η κολονοσκόπηση, αλλά εξετάζει μόνο το κατώτερο τμήμα του παχέος εντέρου (σιγμοειδές)

Εξετάσεις με βάριο:

• Κλύσμα βαρίου: Το βάριο και οι ακτίνες Χ δημιουργούν εικόνες του παχέος εντέρου και του ορθού.
• Κατάποση βαρίου: Το βάριο και οι ακτίνες Χ δημιουργούν εικόνες του ανώτερου γαστρεντερικού σωλήνα (λαιμός και οισοφάγος).

Το βάριο αντενδείκνυται σε έγκυες γυναίκες και σε άτομα για τα οποία υπάρχει υποψία διάτρησης του εντέρου. Πρόκειται για μια σκόνη κιμωλίας που προστίθεται σε νερό και εμφανίζεται λευκή στο φιλμ των ακτίνων Χ.

Με την επικάλυψη του γαστρεντερικού βλεννογόνου, το βάριο μπορεί να παράσχει πληροφορίες σχετικά με το σχήμα, το μέγεθος και το περίγραμμά του, παρέχοντας λεπτομέρειες που δεν είναι διαθέσιμες με τις συνήθεις ακτινογραφίες.

Ο γαστρεντερολόγος σας μπορεί να ζητήσει μία ή περισσότερες από αυτές τις εξετάσεις, ανάλογα με τα συμπτώματά σας. Υπάρχουν επιπλέον εξειδικευμένες εξετάσεις για τη διάγνωση παθήσεων του παγκρέατος, του ήπατος και της χοληδόχου κύστης.