Είναι σκληρό να ακούει κανείς την είδηση μιας διάγνωσης καρκίνου, αλλά αυτό εκτιμάται ότι θα βιώσουν πολλά εκατομμύρια αντρες το 2024. Εκτός από τον καρκίνο του δέρματος, ο καρκίνος του προστάτη είναι ο πιο συχνός καρκίνος στους άνδρες (29%), ακολουθούμενος από τον καρκίνο του πνεύμονα (12%) και τον καρκίνο του παχέος εντέρου (8%). Ωστόσο, ο καρκίνος του πνεύμονα είναι αυτός που στοιχίζει τις περισσότερες ζωές, προκαλώντας το 22% όλων των θανάτων από καρκίνο στους άνδρες.
Ευτυχώς, τα ποσοστά επιβίωσης συνολικά βελτιώνονται, ακόμη και για ορισμένους δύσκολα θεραπεύσιμους καρκίνους. Οι καλύτερες θεραπείες και η έγκαιρη ανίχνευση -ιδιαίτερα για τον καρκίνο του παχέος εντέρου- σώζουν ζωές. Παρόλα αυτά, για τους άνδρες, ο μέσος κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου κάποια στιγμή στη ζωή τους είναι 40,5% ή σχεδόν ένας στους δύο.
Καρκίνος του προστάτη
Ο πιο συχνός καρκίνος στους άνδρες μεγαλύτερης ηλικίας (50+) είναι ο καρκίνος του προστάτη. Είναι επίσης η δεύτερη πιο συχνή αιτία θανάτων που σχετίζονται με τον καρκίνο μεταξύ όλων των ανδρών στις Ηνωμένες Πολιτείες. Υπολογίζεται ότι θα είναι υπεύθυνος για 35.250 θανάτους το 2024.
Εκτιμάται ότι, στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2020, ο καρκίνος του προστάτη αντιστοιχούσε στο 23,2% του συνόλου των νέων περιπτώσεων καρκίνου (εξαιρουμένων των μη μελανωματικών καρκίνων του δέρματος) που διαγιγνώσκονται σε άνδρες και στο 9,9% του συνόλου των θανάτων λόγω καρκίνου σε άνδρες.
Τα ποσοστά του καρκίνου του προστάτη είναι υψηλότερα στους μαύρους άνδρες από ό,τι στους άνδρες άλλων φυλών και εθνοτήτων. Οι μαύροι άνδρες διαγιγνώσκονται συχνά σε νεότερες ηλικίες.
Οι θάνατοι από καρκίνο του πνεύμονα στους άνδρες υπερτερούν των θανάτων από καρκίνο του προστάτη, λόγω των διαφορών στα ποσοστά επιβίωσης των δύο ασθενειών. Υπάρχουν πολύ περισσότεροι άνδρες, περίπου ένας στους οκτώ σε όλη τη διάρκεια της ζωής τους, που διαγιγνώσκονται με καρκίνο του προστάτη. Όμως η πενταετής επιβίωσή τους πλησιάζει το 99%, ενώ τα ποσοστά επιβίωσης από τον καρκίνο του πνεύμονα παραμένουν πολύ χαμηλότερα.
Για τα στάδια 1 και 2, ο καρκίνος του προστάτη έχει πενταετές ποσοστό επιβίωσης 99%. Οι περισσότεροι καρκίνοι του προστάτη αναπτύσσονται πολύ αργά ή παραμένουν σταθεροί και είναι πολύ καλά θεραπεύσιμοι.
Οι περισσότεροι άνδρες διαγιγνώσκονται πριν εμφανίσουν συμπτώματα καρκίνου του προστάτη. Φροντίστε να ενημερώσετε τον θεράποντα ιατρό σας εάν έχετε οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του προστάτη, το οποίο μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου.
Καρκίνος του παχέος εντέρου
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο καρκίνος του παχέος εντέρου, δηλαδή όλοι οι καρκίνοι του παχέος εντέρου και του ορθού μαζί, είναι ο τρίτος πιο συχνός καρκίνος. Στους άνδρες, είναι επίσης η τρίτη κύρια αιτία θανάτου από καρκίνο.
Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι ο πιο συχνός καρκίνος στην Ευρώπη – περίπου 450.000 άτομα διαγιγνώσκονται πρόσφατα με καρκίνο του παχέος εντέρου.
Ο προσυμπτωματικός έλεγχος του καρκίνου του παχέος εντέρου για τον γενικό πληθυσμό μπορεί σαφώς να σώσει ζωές. Η κολονοσκόπηση μπορεί να ανιχνεύσει πρώιμους καρκίνους στο παχύ έντερο.
Σε αντίθεση με ορισμένες άλλες εξετάσεις προσυμπτωματικού ελέγχου στους άνδρες, η εξέταση αυτή επιτελεί δύο σκοπούς:
- Την πρωτογενή πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου
- Την ανίχνευση της νόσου όταν αυτή βρίσκεται στα πρωιμότερα και πιο θεραπεύσιμα στάδια
Η Ομάδα Εργασίας Προληπτικών Υπηρεσιών των ΗΠΑ συμβουλεύει τα άτομα που διατρέχουν μέσο κίνδυνο να αρχίσουν τον έλεγχο για τον καρκίνο του παχέος εντέρου στην ηλικία των 45 ετών. Ανάλογα με το οικογενειακό ιστορικό και τις ιατρικές καταστάσεις που σχετίζονται με το παχύ έντερο, ο έλεγχος του παχέος εντέρου μπορεί να αρχίσει σε πολύ μικρότερη ηλικία.
Καρκίνος του πνεύμονα
Συνολικά 1.261.990 άτομα θα πεθάνουν από καρκίνο το 2024 στην ΕΕ. Επιπλέον 172.314 άτομα θα πεθάνουν από τη νόσο στο Ηνωμένο Βασίλειο, σύμφωνα με νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε στο κορυφαίο περιοδικό για τον καρκίνο Annals of Oncology
Ο καρκίνος του πνεύμονα ηγείται της λίστας των θανατηφόρων καρκίνων στους άνδρες. Είναι η αιτία για περισσότερους θανάτους από ό,τι οι δύο αμέσως επόμενοι κορυφαίοι καρκίνοι -του προστάτη και του παχέος εντέρου- μαζί. Ο καρκίνος του πνεύμονα προβλέπεται να προκαλέσει 65.790 θανάτους στους άνδρες το 2024.
Τα συμπτώματα του καρκίνου του πνεύμονα στους άνδρες μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Επίμονο βήχα
- Βήχα με αίμα
- Βραχνάδα
- Δύσπνοια
Στους παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο του πνεύμονα συγκαταλέγεται το κάπνισμα, αλλά υπάρχουν και άλλοι. Μεταξύ αυτών είναι η έκθεση σε αέριο ραδόνιο, η αιτία που προκαλεί έως και το 14% όλων των καρκίνων του πνεύμονα σε όλο τον κόσμο και είναι η κύρια αιτία μεταξύ των μη καπνιστών.
Ο διαγνωστικός έλεγχος για καρκίνο του πνεύμονα με τη χρήση αξονικής τομογραφίας (CT) έχει βρεθεί ότι μειώνει τον κίνδυνο θανάτου από καρκίνο του πνεύμονα κατά 20%. Η Ομάδα Εργασίας Προληπτικών Υπηρεσιών των ΗΠΑ συνιστά τον ετήσιο έλεγχο σε άτομα που:
- Είναι ηλικίας μεταξύ 50 και 80 ετών
- Έχουν ιστορικό καπνίσματος 20 ετών από ένα πακέτο την ημέρα
- Καπνίζουν σήμερα ή διέκοψαν το κάπνισμα τα τελευταία 15 χρόνια
- Θα μπορούσαν να ανεχθούν ή να επωφεληθούν από τη θεραπεία σε περίπτωση διάγνωσης καρκίνου του πνεύμονα
Η Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία έχει τις ίδιες κατευθυντήριες γραμμές, με τη διαφορά ότι δεν θέτει χρονικό όριο για το πόσο καιρό θα πρέπει να συνεχίζει ένα άτομο τις ετήσιες εξετάσεις.
Καρκίνος του δέρματος
Οι άνδρες έχουν περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν από μελάνωμα από ό,τι οι γυναίκες σε οποιαδήποτε ηλικία. Οι λευκοί έφηβοι και οι νεαροί άνδρες έχουν περίπου διπλάσιες πιθανότητες να πεθάνουν από μελάνωμα από ό,τι οι λευκές γυναίκες της ίδιας ηλικίας. Μέχρι την ηλικία των 80 ετών, οι άνδρες διατρέχουν τριπλάσιο κίνδυνο. Το μελάνωμα είναι η πιο επικίνδυνη μορφή καρκίνου του δέρματος.
Υπάρχουν ορισμένες πιθανές εξηγήσεις για αυτή τη διαφορά μεταξύ των δύο φύλων. Οι άνδρες συνήθως:
- Χρησιμοποιούν λιγότερο συχνά αντηλιακό
- Έχουν λιγότερες γνώσεις σχετικά με τους κινδύνους του καρκίνου του δέρματος
- Έχουν λιγότερη επίγνωση των δερματικών αλλαγών ή όγκων
- Είναι λιγότερο πιθανό να αναζητήσουν ιατρική αξιολόγηση
- Είναι λιγότερο πιθανό να φορούν ρούχα και καπέλα που προστατεύουν από τον ήλιο.
- Ξοδεύουν περισσότερο χρόνο έξω για εργασία ή αναψυχή
Ορισμένοι τρόποι για να εφαρμόσετε την ασφάλεια από τον ήλιο είναι οι εξής:
- Να αποφεύγετε την έκθεση στον ήλιο μεταξύ 10 π.μ. και 2 μ.μ. (και να αναζητάτε σκιά όταν είναι δυνατόν)
- Να φοράτε μακριά μανίκια, παντελόνια, καπέλα με φαρδύ γείσο και γυαλιά ηλίου
- Να χρησιμοποιείτε αντηλιακό με δείκτη προστασίας SPF 30 ή υψηλότερο
Καρκίνος των όρχεων
Ο καρκίνος των όρχεων διαγιγνώσκεται συνήθως σε άνδρες ηλικίας 15 έως 45 ετών, με μέση ηλικία περίπου τα 33 έτη, αλλά μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία. Παρόλο που η ακριβής αιτία είναι άγνωστη, οι ερευνητές πιστεύουν ότι εμπλέκεται ένας συνδυασμός γενετικών, σωματικών και περιβαλλοντικών παραγόντων.
Ορισμένοι συνηθισμένοι παράγοντες που σχετίζονται με τη νόσο είναι οι εξής:
- Νεότερη ηλικία
- Φυλή (πιο συχνή στους λευκούς άνδρες, λιγότερο συχνή στους μαύρους, ισπανόφωνους και αμερικανοασιάτες άνδρες)
- Ένας μη κατερχόμενος όρχις
- Προβλήματα ανάπτυξης των όρχεων
Άλλοι παράγοντες κινδύνου μπορεί να είναι οι εξής:
- Ιππασία
- Ποδηλασία σε αγώνες
- Κάπνισμα
- Υπερβολικό βάρος ή παχυσαρκία
- Έχετε κάνει εκτομή σπερματικού πόρου
Παρόλο που κανένας από αυτούς τους παράγοντες κινδύνου δεν έχει αποδειχθεί ότι προκαλεί ή συμβάλλει στην εμφάνιση καρκίνου των όρχεων, αυτοί έχουν συνδεθεί εδώ και καιρό με τη νόσο.
Το ποσοστό ίασης για τον καρκίνο των όρχεων, που ανέρχεται περίπου στο 95% για όλους τους άνδρες που υποβάλλονται σε θεραπεία, είναι εξαιρετικό.
Τα σημάδια και τα συμπτώματα του καρκίνου των όρχεων μπορεί να είναι τα εξής:
- Ένα εξόγκωμα ή πρήξιμο σε έναν όρχι
- Διόγκωση ή ευαισθησία του μαστού
- Βαρύτητα ή αίσθημα πόνου στην κάτω κοιλιακή χώρα ή στο όσχεο
Καρκίνος του παγκρέατος
Ο καρκίνος του παγκρέατος είναι ο τέταρτος πιο θανατηφόρος καρκίνος στους άνδρες. Εμφανίζεται πολύ λιγότερο συχνά από τον καρκίνο του προστάτη ή ακόμη και του παχέος εντέρου, αλλά το ποσοστό επιβίωσης παραμένει αρκετά χαμηλό.
Το συνολικό ποσοστό πενταετούς επιβίωσης είναι 13%, αλλά αυτό πέφτει μόλις στο 3% όταν οι άνθρωποι διαγιγνώσκονται σε μεταγενέστερο στάδιο της νόσου. Δυστυχώς, οι περισσότεροι από αυτούς βρίσκονται σε μεταγενέστερο στάδιο, σε ένα μεγάλο βαθμό επειδή τα συμπτώματα σε πρώιμο στάδιο είναι είτε ασαφή είτε ανύπαρκτα.
Προς το παρόν δεν υπάρχει καμία εξέταση προληπτικού ελέγχου για τον γενικό πληθυσμό, αλλά ο έλεγχος μπορεί να είναι απαραίτητος για ορισμένα άτομα με γενετική προδιάθεση. Επειδή μπορεί να υπάρχει και το γενετικό στοιχείο, είναι καλή ιδέα να δώσετε ένα λεπτομερές οικογενειακό ιατρικό ιστορικό στον γιατρό σας.
