Μασχαλιαία λεμφαδενοπάθεια: Συνοπτική παρουσίαση της πάθησης (πρησμένοι λεμφαδένες στη μασχάλη). Τι μπορεί να σημαίνουν;

Η μασχαλιαία λεμφαδενοπάθεια, επίσης γνωστή ως αδενοπάθεια, περιγράφει αλλαγές στο μέγεθος και τη σύσταση των λεμφαδένων στη μασχάλη (μασχαλιαίοι λεμφαδένες).

Δεν αποτελεί από μόνη της ασθένεια, αλλά περισσότερο ένα σύμπτωμα που σχετίζεται με μια σειρά ασθενειών και καταστάσεων, από ήπιες λοιμώξεις έως καρκίνο του μαστού.

Αυτό το σύμπτωμα μπορεί να είναι ανησυχητικό, ειδικά αν δεν είστε σίγουροι για την αιτία που το προκαλεί.

Η διαφορική διάγνωση της μασχαλιαίας λεμφαδενοπάθειας μπορεί επίσης να είναι δύσκολη λόγω όλων των πιθανών αιτιών.

Αυτό το άρθρο θα αναλύσει τις πιθανές αιτίες και τα συμπτώματα που πρέπει να προσέξετε. Θα σας βοηθήσει να ξέρετε πότε να επισκεφθείτε έναν γιατρό και να μάθετε περισσότερα για τις διαγνωστικές εξετάσεις και τη θεραπεία της μασχαλιαίας λεμφαδενοπάθειας.

Συμπτώματα της μασχαλιαίας λεμφαδενοπάθειας

Η μασχαλιαία λεμφαδενοπάθεια χαρακτηρίζεται από διόγκωση και φλεγμονή ενός ή περισσότερων από τους 20 έως 40 μασχαλιαίους λεμφαδένες σε κάθε μασχάλη.

Η διόγκωση μπορεί να αφορά τη μία μασχάλη, η οποία είναι γνωστή ως μονόπλευρη, ή και τις δύο μασχάλες, δηλαδή ως αμφοτερόπλευρη

Το μονόπλευρο οίδημα αποτελεί συχνά (αλλά όχι πάντα) σύμπτωμα λοίμωξης ή νόσου στη συγκεκριμένη πλευρά του σώματος.

Το αμφοτερόπλευρο οίδημα συνήθως υποδηλώνει συστηματική ασθένεια, δηλαδή ασθένεια που επηρεάζει ολόκληρο το σώμα.

Οι διογκωμένοι μασχαλιαίοι λεμφαδένες μπορεί να κυμαίνονται σε μέγεθος από ένα μικρό μπιζέλι έως μια μεγάλη ρόγα σταφυλιού.

Μπορεί να είναι σπογγώδεις ή σκληροί σαν μάρμαρο. Μπορεί επίσης να συνοδεύονται από πρόσθετα συμπτώματα, όπως:

• Θερμότητα των λεμφαδένων και του περιβάλλοντος δέρματος
• Ερυθρότητα των λεμφαδένων και του περιβάλλοντος δέρματος
• Λεμφαδένες που είναι επώδυνοι ή ευαίσθητοι
• Λεμφοίδημα (πρήξιμο του προσβεβλημένου χεριού)
• Πυρετός και ρίγη
• Κόπωση
• Κακουχία
• Πόνος στις αρθρώσεις ή στους μύες
• Νυχτερινές εφιδρώσεις
• Ανεξήγητη απώλεια βάρους
• Σπληνομεγαλία (πρησμένος σπλήνας)

Αιτίες των πρησμένων λεμφαδένων στη μασχάλη

Οι λεμφαδένες αποτελούν μέρος του λεμφικού συστήματος, το οποίο παίζει κεντρικό ρόλο στην ανοσολογική λειτουργία του οργανισμού, στην ισορροπία των υγρών και στην απορρόφηση των λιπών και των λιποδιαλυτών θρεπτικών συστατικών.

Άλλα τμήματα του λεμφικού συστήματος αποτελούν το λεμφικό υγρό, τα λεμφαγγεία, ο σπλήνας, οι αμυγδαλές και ο θύμος αδένας.

Η λεμφαδενοπάθεια είναι ένδειξη ότι το λεμφικό σύστημα έχει πυροδοτήσει μια ανοσολογική απόκριση για την άμυνα ενάντια σε έναν εισβολέα -συγκεκριμένα, σε μια λοίμωξη ή ασθένεια. Η ανοσολογική απόκριση λειτουργεί ως εξής:

• Πρώτον, ο εισβολέας εισέρχεται στα λεμφαγγεία και στο λεμφικό υγρό.
• Το λεμφικό υγρό ρέει προς τους λεμφαδένες για να ελεγχθεί από το ανοσοποιητικό σύστημα.
• Μόλις εντοπιστεί ο εισβολέας, απελευθερώνονται φλεγμονώδεις πρωτεΐνες (κυτταροκίνες) και αμυντικά λευκά αιμοσφαίρια (λεμφοκύτταρα). Η δουλειά τους είναι να απομονώσουν και να εξουδετερώσουν τον εισβολέα εντός του λεμφαδένα.
• Ως αποτέλεσμα, η φλεγμονή και η συσσώρευση υγρού στο λεμφαδένα οδηγούν σε πρήξιμο. Αυτό το πρήξιμο το χαρακτηρίζουμε λεμφαδενοπάθεια.

Η μασχαλιαία λεμφαδενοπάθεια μπορεί να εμφανιστεί μόνη της ή ταυτόχρονα με λεμφαδενοπάθεια του λαιμού ή του θώρακα.

Η γενικευμένη λεμφαδενοπάθεια περιγράφει την εμφάνιση λεμφαδενοπάθειας σε όλο το σώμα λόγω συστηματικής νόσου.

Υπάρχουν πολλές πιθανές αιτίες της μασχαλιαίας λεμφαδενοπάθειας, μεταξύ των οποίων:

• Τοπική λοίμωξη, όπως στρεπτοκοκκικές και σταφυλοκοκκικές λοιμώξεις του δέρματος ή άλλες λοιμώξεις που εντοπίζονται στο βραχίονα, το χέρι, το στήθος ή τον ώμο
• Βραχυπρόθεσμη φλεγμονή, όπως μετά τη διενέργεια τατουάζ στον ώμο ή στο χέρι
• Εμβολιασμοί για ιλαρά, ευλογιά, φυματίωση και άνθρακα, οι οποίοι συνδέονται με μονόπλευρη λεμφαδενοπάθεια στην ίδια πλευρά με το χέρι που έγινε η ένεση
• Στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα, η οποία μπορεί να επηρεάσει τους μασχαλιαίους λεμφαδένες καθώς και τους λεμφαδένες του τραχήλου
• Πυρετός από γρατζουνιά γάτας, που προκύπτει από γρατζουνιά γάτας στα χέρια
• Σποροτρίχωση, μια σπάνια, εντοπισμένη μυκητιασική λοίμωξη που οδηγεί σε διόγκωση των κοντινών λεμφαδένων
• Hidradenitis suppurativa (διαπυητική ιδρωταδενίτιδα), μια επώδυνη δερματική πάθηση αβέβαιης αιτίας που επηρεάζει τους ιδρωτοποιούς αδένες
• Τουλαραιμία, μια σπάνια λοιμώδης νόσος που προσβάλλει συνήθως το δέρμα, τα μάτια, τους λεμφαδένες και τους πνεύμονες
• HIV, επειδή οι μασχαλιαίοι και οι τραχηλικοί λεμφαδένες προσβάλλονται συχνά στα αρχικά στάδια της λοίμωξης
• Αυτοάνοσο λεμφοϋπερπλαστικό σύνδρομο, ένα σύνδρομο που χαρακτηρίζεται από διογκωμένους λεμφαδένες στη μασχάλη, το λαιμό ή τη βουβωνική χώρα
• Λέμφωμα, καρκίνος των λεμφαδένων και του λεμφικού ιστού που προκαλεί διόγκωση των λεμφαδένων, συνήθως στη μασχάλη, το λαιμό ή τη βουβωνική χώρα
• Περιφερειακή δερματική φυματίωση, μια μορφή φυματίωσης που χαρακτηρίζεται από φολιδωτές και φλοιώδεις δερματικές αλλοιώσεις
• Καρκίνος του μαστού, επειδή η μασχαλιαία λεμφαδενοπάθεια εμφανίζεται συνήθως σε περίπτωση τοπικά προχωρημένου καρκίνου του μαστού ή φλεγμονώδους καρκίνου του μαστού

Διάγνωση

Η μασχαλιαία λεμφαδενοπάθεια μπορεί συνήθως να εντοπιστεί με φυσική εξέταση.

Ο γιατρός σας μπορεί να ανακαλύψει διογκωμένους λεμφαδένες κατά τη διάρκεια ενός συνηθισμένου ελέγχου, ακόμη και αν δεν έχετε συμπτώματα.

Προκειμένου να αρχίσει ο προσδιορισμός του αν ο πόνος στη μασχάλη ή άλλα συμπτώματα μπορεί να σχετίζονται με καρκίνο, λοίμωξη ή άλλη αιτία, θα εξεταστούν διάφοροι παράγοντες, όπως:

• Το μέγεθος των λεμφαδένων
• Ο αριθμός των διογκωμένων λεμφαδένων
• Αν υπάρχει πόνος ή ευαισθησία στους λεμφαδένες
• Η θέση (μονόπλευρη έναντι αμφοτερόπλευρης)
• Η σύσταση (αν οι όζοι είναι σκληροί ή σπογγώδεις)
• Η Συνάφεια (αν οι όζοι είναι ενωμένοι ή μεμονωμένοι)
• Η κινητικότητά τους (αν οι αδένες είναι κινητοί ή όχι)
• Από κοινού, αυτά τα ευρήματα μπορούν να υποδείξουν ορισμένες διαγνώσεις και να βοηθήσουν στον αποκλεισμό άλλων.

Διαγνωστικά ευρήματα στην αξιολόγηση της λεμφαδενοπάθειας

• Οξύς πόνος στις αρθρώσεις και δυσκαμψία, μυϊκή αδυναμία, εξάνθημα:  Αυτοάνοσο
• Πυρετός, ρίγη, κόπωση, κακουχία: Λοίμωξη
• Διογκωμένος σπλήνας, ανεξήγητη απώλεια βάρους άνω του 10%: Λέμφωμα, μεταστατικός καρκίνος
• Πολλαπλοί μικροί όζοι που μοιάζουν με “σκάγια”: Ιογενής λοίμωξη
• Σκληρή, ανώδυνη ή σκληρή, ελαστική μάζα που είναι σταθερή: Καρκίνος
• Πρησμένοι λεμφαδένες που εμφανίζονται ημέρες ή εβδομάδες μετά την έκθεση: HIV

Εργαστηριακές εξετάσεις

Εκτός από τη φυσική εξέταση, ο γιατρός σας θα εξετάσει το ιατρικό ιστορικό και τα συμπτώματά σας.

Θα σας ρωτήσει για τυχόν πρόσφατους εμβολιασμούς, για ανεξήγητη απώλεια βάρους, για πρόσφατες σεξουαλικές εκθέσεις ή για μη φυσιολογικές δερματικές αλλοιώσεις.

Αυτές οι πληροφορίες θα τον βοηθήσουν να καθορίσει ποιες εξετάσεις πρέπει να συμπεριληφθούν στον έλεγχο:

• Επίπεδα C-αντιδρώσας πρωτεΐνης: τα υψηλά επίπεδά της στο αίμα υποδηλώνουν γενικευμένη φλεγμονή
• Ταχύτητα καθίζησης ερυθροκυττάρων (ΤΚΕ): μια εξέταση αίματος που αποκαλύπτει φλεγμονή στο σώμα
• Αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων: ένας αυξημένος αριθμός λεμφοκυττάρων στο αίμα μπορεί να υποδηλώνει λοίμωξη
• Ειδικές εξετάσεις για λοιμώξεις: χρησιμοποιούνται για τον εντοπισμό του HIV, της φυματίωσης ή του στρεπτόκοκκου
• Ανοσολογικές εξετάσεις αίματος: χρησιμοποιούνται για την ανίχνευση αυτοάνοσων νοσημάτων
• Βιοψία δέρματος: μια επέμβαση που μπορεί να γίνει εάν υπάρχουν δερματικές αλλοιώσεις
• Διαγνωστική μαστογραφία ή υπερηχογράφημα μαστού: χρησιμοποιούνται για την ανίχνευση καρκίνου του μαστού
• Απεικονιστικές εξετάσεις: Αξονική τομογραφία (CT) ή μαγνητική τομογραφία (MRI).
• Βιοψία λεμφαδένων: χρησιμοποιείται για να διαπιστωθεί εάν πρόκειται για λοίμωξη, αυτοάνοση πάθηση ή καρκίνο

Διαφορική διάγνωση

Τα ογκίδια και οι μάζες στη μασχάλη δεν υποδηλώνουν πάντα λεμφαδενοπάθεια.

Ορισμένες από αυτές τις καταστάσεις μπορεί να είναι καλοήθεις ή κακοήθεις όγκοι που δεν σχετίζονται με το λεμφικό σύστημα, όπως:

• Λιπώματα: καλοήθεις όγκοι που αποτελούνται από ώριμα λιποκύτταρα
• Επιδερμικές κύστεις: καλοήθεις κύστεις που βρίσκονται συνήθως στο δέρμα
• Ινοαδενώματα: καλοήθη, ανώδυνα ογκίδια του μαστού που μπορεί να επεκτείνονται στη μασχάλη
• Σβαννώματα: καλοήθεις όγκοι των νευρικών περιβλημάτων
• Κακοήθεις νευροενδοκρινείς όγκοι: καρκίνος που αφορά κύτταρα του νευρικού και του ενδοκρινικού συστήματος και προσβάλλει περιστασιακά τη μασχάλη

Αυτές οι καταστάσεις μπορούν συνήθως να διαφοροδιαγνωστούν με απεικονιστικές εξετάσεις και άλλες διεργασίες, όπως η αναρρόφηση με λεπτή βελόνα.

Μασχαλιαία λεμφαδενοπάθεια Θεραπεία

Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία για τη μασχαλιαία λεμφαδενοπάθεια. Αντιθέτως, αντιμετωπίζεται με τη θεραπεία της υποκείμενης πάθησης.

Τα συμπτώματα της λεμφαδενοπάθειας μπορεί να ανταποκριθούν σε ορισμένες θεραπείες στο σπίτι ή σε μη συνταγογραφούμενα φάρμακα:

• Μια κρύα κομπρέσα μπορεί να ανακουφίσει τη φλεγμονή.
• Τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ) όπως η ναπροξένη και το Algofren (ιβουπροφαίνη) μπορούν να ανακουφίσουν από τον πόνο και τη φλεγμονή.
• Εάν πρόκειται για λοίμωξη, η ανάπαυση είναι ζωτικής σημασίας.
• Σε περιπτώσεις προχωρημένου καρκίνου του μαστού, οι μασχαλιαίοι λεμφαδένες αφαιρούνται ως μέρος μιας ριζικής ή τροποποιημένης μαστεκτομής.

Η λεμφαδενοπάθεια που προκαλείται από λοίμωξη ή άλλες φλεγμονώδεις διεργασίες ονομάζεται λεμφαδενίτιδα.

Για να αποτρέψετε την εξάπλωση της λεμφαδενοπάθειας σε άλλους λεμφαδένες του σώματός σας, ο γιατρός σας μπορεί να σας συνταγογραφήσει αντιβιοτικά, αντιιικά ή αντιμυκητιασικά φάρμακα.