Καρκίνος του Μαστού

Οι εξελίξεις στον προληπτικό έλεγχο και τη θεραπεία για τον καρκίνο του μαστού έχουν βελτιώσει δραματικά τα ποσοστά επιβίωσης.

Συνολικά, το ποσοστό του καρκίνου του μαστού μειώθηκε κατά περίπου 40% μεταξύ του 1989 και του 2017.

Μια μελέτη του 2019 έδειξε, ωστόσο, ότι το ποσοστό στις Ηνωμένες Πολιτείες μπορεί να μην μειώνεται πλέον στις γυναίκες ηλικίας 20-39 ετών.

Η Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία (ACS) αναφέρει ότι:

• Υπάρχουν περισσότερες από 3,8 εκατομμύρια επιζήσασες του καρκίνου του μαστού στις ΗΠΑ.
• Η πιθανότητα θανάτου από καρκίνο του μαστού είναι περίπου 1 στις 38 (2,6%).
• Περίπου 281.550 νέες περιπτώσεις διηθητικού καρκίνου του μαστού θα διαγνωστούν μέχρι το τέλος του 2022
• Περίπου 43.600 θάνατοι από καρκίνο του μαστού είναι πιθανό να σημειωθούν μέχρι το τέλος του 2022

Στην Ελλάδα αναφέρονται 7.772 περίπου νέες περιπτώσεις το χρόνο, ενώ υπολογίζεται ότι 1 στις 7 γυναίκες παγκοσμίως θα παρουσιάσει καρκίνο μαστού σε κάποια φάση της ζωής της.

Ο καρκίνος του μαστού αποτελεί την πρώτη αιτία θανάτου από καρκίνο σε γυναίκες.

Η ευαισθητοποίηση σχετικά με τα συμπτώματα και την ανάγκη προληπτικού ελέγχου είναι το κλειδί για τη μείωση του κινδύνου θανάτου από τη νόσο.

Σε σπάνιες περιπτώσεις, ο καρκίνος του μαστού μπορεί να προσβάλει και τους άνδρες.

Το παρόν άρθρο θα επικεντρωθεί στον καρκίνο του μαστού στις γυναίκες.

Συμπτώματα

Το πρώτο σύμπτωμα του καρκίνου του μαστού είναι συνήθως μια περιοχή διογκωμένου ιστού στο μαστό ή ένας όγκος στο μαστό ή στη μασχάλη.

Άλλα συμπτώματα είναι τα εξής:

• ο πόνος στη μασχάλη ή στο στήθος δεν αλλάζει με τον μηνιαίο κύκλο
• εικόνα φλοιού πορτοκαλιού, ή αλλαγές στο χρώμα του δέρματος του μαστού, όπως ερυθρότητα
• εξάνθημα γύρω ή πάνω στη μία θηλή
• εκκρίσεις από μια θηλή, οι οποίες μπορεί να περιέχουν αίμα
• βυθισμένη ή ανεστραμμένη θηλή (εισολκή θηλής)
• αλλαγή του μεγέθους ή του σχήματος του μαστού
• ξεφλούδισμα, απολέπιση ή φολίδωση του δέρματος του μαστού ή της θηλής

Οι περισσότεροι όγκοι του μαστού δεν είναι καρκινικοί. Ωστόσο, όποιος παρατηρεί ένα εξόγκωμα στο στήθος θα πρέπει να υποβληθεί σε έλεγχο από εξειδικευμένο γιατρό.

Πονάει ο καρκίνος του μαστού;

Ένας όγκος ή μια μάζα στο στήθος είναι συχνά ένα από τα πρώτα σημάδια του καρκίνου του μαστού. Σε πολλές περιπτώσεις, αυτά τα εξογκώματα είναι ανώδυνα.

Ένα άτομο μπορεί να αισθάνεται πόνο στη θηλή ή στην περιοχή του μαστού που φαίνεται να συνδέεται με τον εμμηνορροϊκό του κύκλο.

Ο πόνος που προκαλείται από τον καρκίνο του μαστού είναι συνήθως σταδιακός. Κάθε άτομο που νιώθει πόνο στο στήθος, ειδικά αν είναι έντονος ή επίμονος, θα πρέπει να συμβουλευτεί έναν ειδικό γιατρό.

Αιτίες του καρκίνου του μαστού

Μετά την εφηβεία, το γυναικείο στήθος αποτελείται από λίπος, συνδετικό ιστό και χιλιάδες λοβίδια. Αυτοί είναι μικροσκοπικοί αδένες που μπορούν να παράγουν γάλα.

Μικροσκοπικοί σωλήνες, ή πόροι, μεταφέρουν το γάλα προς τη θηλή.

Ο καρκίνος του μαστού αναπτύσσεται ως αποτέλεσμα γενετικών μεταλλάξεων ή βλαβών στο DNA.

Αυτές μπορεί να σχετίζονται με έκθεση σε οιστρογόνα, κληρονομικές γενετικές ανωμαλίες ή κληρονομικά γονίδια που μπορούν να προκαλέσουν καρκίνο, όπως τα γονίδια BRCA1 και BRCA2.

Όταν ένα άτομο είναι υγιές, το ανοσοποιητικό του σύστημα επιτίθεται σε κάθε μη φυσιολογικό DNA ή σε οποιαδήποτε βλάβη.

Στην περίπτωση που ένα άτομο πάσχει από καρκίνο, κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει.

Ως αποτέλεσμα, τα κύτταρα μέσα στον ιστό του μαστού αρχίζουν να πολλαπλασιάζονται ανεξέλεγκτα και δεν νεκρώνονται όπως συμβαίνει κανονικά.

Αυτή η υπερβολική κυτταρική ανάπτυξη σχηματίζει έναν όγκο που στερεί από τα γύρω κύτταρα θρεπτικά συστατικά και ενέργεια.

Ο καρκίνος του μαστού ξεκινά συνήθως από την εσωτερική επένδυση των γαλακτοφόρων πόρων ή των λοβίων που τους τροφοδοτούν με γάλα.

Από εκεί μπορεί να εξαπλωθεί σε άλλα μέρη του σώματος.

Σταδιοποίηση του καρκίνου του μαστού

Ο γιατρός καθορίζει το στάδιο του καρκίνου ανάλογα με το μέγεθος του όγκου και το αν έχει εξαπλωθεί σε λεμφαδένες ή σε άλλα μέρη του σώματος.

Υπάρχουν διάφορες μέθοδοι για τη σταδιοποίηση του καρκίνου του μαστού.

Ο πρώτος περιλαμβάνει τα στάδια 0-4 με υποκατηγορίες σε κάθε στάδιο.

Παρακάτω, περιγράφουμε καθένα από αυτά τα κύρια στάδια.

Τα υποστάδια μπορεί να υποδεικνύουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά ενός όγκου, όπως η κατάσταση του υποδοχέα HER2.

• Στάδιο 0: Αυτό ονομάζεται επίσης πορογενές καρκίνωμα in situ. Τα καρκινικά κύτταρα βρίσκονται μόνο εντός των πόρων και δεν έχουν εξαπλωθεί στους γύρω ιστούς.
• Στάδιο 1: Σε αυτό το στάδιο, ο όγκος έχει διάμετρο έως και 2 εκατοστά (cm). Δεν έχει προσβάλει λεμφαδένες ή υπάρχουν μικρές ομάδες καρκινικών κυττάρων στους λεμφαδένες.
• Στάδιο 2: Ο όγκος έχει διάμετρο 2 εκατοστά και έχει αρχίσει να εξαπλώνεται στους γύρω λεμφαδένες ή έχει διάμετρο 2-5 εκατοστά και δεν έχει εξαπλωθεί στους λεμφαδένες.
• Στάδιο 3: Ο όγκος έχει διάμετρο έως 5 cm και έχει εξαπλωθεί σε αρκετούς λεμφαδένες ή ο όγκος είναι μεγαλύτερος από 5 cm και έχει εξαπλωθεί σε λίγους λεμφαδένες.
• Στάδιο 4: Ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί σε απομακρυσμένα όργανα, συχνότερα στα οστά, στο ήπαρ, στον εγκέφαλο ή στους πνεύμονες.

Παράγοντες Κινδύνου

Οι ακόλουθοι παράγοντες αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του μαστού, ενώ ορισμένοι από αυτούς μπορούν να προληφθούν.

Ηλικία

Ο κίνδυνος καρκίνου του μαστού αυξάνεται με την ηλικία. Στην ηλικία των 20 ετών, η πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του μαστού την επόμενη δεκαετία είναι 0,06%.

Μέχρι την ηλικία των 70 ετών, το ποσοστό αυτό ανεβαίνει στο 3,84%.

Οι περισσότερες περιπτώσεις παρουσιάζονται μετά από την ηλικία των 50 ετών, ενώ είναι σπάνιος σε γυναίκες ηλικίας κάτω των 35 ετών (5% των περιπτώσεων), με εξαίρεση τις γυναίκες που έχουν κληρονομική προδιάθεση.

Κληρονομικότητα

Ένα άτομο με συγκεκριμένες μεταλλάξεις στα γονίδια BRCA1 και BRCA2 έχει μεγαλύτερες πιθανότητες να αναπτύξει καρκίνο του μαστού, καρκίνο των ωοθηκών ή και τα δύο.

Αυτό το είδος των γονιδίων κληρονομείται στους ανθρώπους.

Οι μεταλλάξεις στο γονίδιο TP53 έχουν επίσης σχέση με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού.

Εάν ένας στενός συγγενής έχει ή είχε καρκίνο του μαστού, η πιθανότητα ενός ατόμου να αναπτύξει καρκίνο του μαστού είναι μεγαλύτερη.

Οι τρέχουσες κατευθυντήριες οδηγίες προτείνουν να υποβάλλονται σε γενετικό έλεγχο τα άτομα που έχουν οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού, των ωοθηκών, των σαλπίγγων ή του περιτοναίου.

Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες, οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει επίσης να υποβάλλονται σε αυτόν τον έλεγχο εάν υπάρχει ιστορικό καρκίνου του μαστού που σχετίζεται με μεταλλάξεις των γονιδίων BRCA1 ή BRCA2 λόγω καταγωγής.

Ιστορικό καρκίνου του μαστού ή όγκων του μαστού

Ένα άτομο που έχει νοσήσει από καρκίνο του μαστού έχει περισσότερες πιθανότητες να νοσήσει ξανά σε σχέση με ένα άτομο χωρίς ιστορικό της νόσου.

Η ύπαρξη ορισμένων τύπων μη καρκινικών εξογκωμάτων στο μαστό αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου αργότερα.

Παραδείγματα τέτοιων ογκιδίων είναι η άτυπη υπερπλασία του πόρου ή το λοβιακό καρκίνωμα in situ (μη διηθητικό).

Τα άτομα με ιστορικό καρκίνου του μαστού, των ωοθηκών, των σαλπίγγων ή του περιτοναίου θα πρέπει να απευθυνθούν στους γιατρούς τους για τη διενέργεια γενετικού ελέγχου.

Πυκνός μαστικός ιστός

Ο πυκνός μαστικός ιστός σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού.

Οι γυναίκες με πυκνούς μαστούς διατρέχουν αυξημένο εκτιμώμενο κίνδυνο να εμφανίσουν καρκίνο, χωρίς ωστόσο να είναι απολύτως σαφές το γιατί.

Έτσι, ο γιατρός μπορεί να συστήσει σε μια γυναίκα με πυκνούς μαστούς πιο συχνές μαστογραφίες ή επιπρόσθετες εξετάσεις πέραν της μαστογραφίας (π.χ. υπέρηχο ή μαγνητική).

Έκθεση στα οιστρογόνα και θηλασμός

Η παρατεταμένη έκθεση σε οιστρογόνα φαίνεται να αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού.

Η έκθεση αυτή είναι δυνατόν να περιλαμβάνει την έναρξη της περιόδου σε νεαρή ηλικία ή την καθυστερημένη είσοδο στην εμμηνόπαυση.

Μεταξύ αυτών των περιόδων, τα επίπεδα οιστρογόνων στο σώμα είναι υψηλότερα.

Ο θηλασμός, ειδικά για πάνω από 1 έτος, φαίνεται να μειώνει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού.

Αυτό μπορεί να οφείλεται στην μείωση της έκθεσης σε οιστρογόνα που ακολουθεί την εγκυμοσύνη και τον θηλασμό.

Σωματικό βάρος

Η παχυσαρκία μετά την εμμηνόπαυση μπορεί να συμβάλει στην αύξηση της πιθανότητας ανάπτυξης καρκίνου του μαστού, πιθανώς λόγω των αυξημένων επιπέδων οιστρογόνων.

Η υψηλή πρόσληψη ζάχαρης μπορεί επίσης να αποτελεί έναν ακόμη παράγοντα.

Κατανάλωση αλκοόλ

Η τακτική κατανάλωση υψηλών ποσοτήτων αλκοόλ φαίνεται να παίζει ρόλο στην ανάπτυξη καρκίνου του μαστού.

Μελέτες έχουν επανειλημμένα διαπιστώσει ότι οι γυναίκες που καταναλώνουν αλκοόλ έχουν υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού από ό,τι οι γυναίκες που δεν καταναλώνουν αλκοόλ. Και εκείνες που πίνουν σε μέτριο έως μεγάλο βαθμό έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από τις γυναίκες που πίνουν λιγότερο.

Έκθεση σε ακτινοβολία

Η θεραπεία με ακτινοβολία για άλλον καρκίνο μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού αργότερα στη ζωή του ασθενούς.

Ορμονικές θεραπείες

Μελέτες έχουν δείξει ότι τα από του στόματος αντισυλληπτικά μπορεί να αυξήσουν ελαφρώς τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού.

Μελέτες έχουν επίσης διαπιστώσει, ότι η θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης, και συγκεκριμένα η θεραπεία με οιστρογόνα-προγεστερόνη, σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του μαστού.

Φυλή

Όπως αναφέρουν τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), η θνησιμότητα από καρκίνο του μαστού είναι περίπου 40% υψηλότερη στις μαύρες γυναίκες σε σχέση με τις λευκές γυναίκες.

Άλλες έρευνες έχουν διαπιστώσει ότι οι Αφροαμερικανίδες έχουν περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν από καρκίνο του μαστού από οποιαδήποτε άλλη ομάδα.

Οι λόγοι γι’ αυτό είναι πιθανότατα βιολογικοί και κοινωνικοοικονομικοί.

Για παράδειγμα, σύμφωνα με μελέτη του 2021, οι μαύρες γυναίκες μπορεί να είναι πιο επιρρεπείς στην ανάπτυξη επιθετικών μορφών καρκίνου του μαστού.

Άλλες έρευνες επισημαίνουν ότι παράγοντες όπως η χαμηλή κοινωνικοοικονομική κατάσταση συμβάλλουν επίσης στις φυλετικές ανισότητες στον καρκίνο.

Η εν λόγω κατάσταση καθιστά δύσκολο για τα άτομα από περιθωριοποιημένες ομάδες να έχουν πρόσβαση σε ποιοτική ασφάλιση υγείας, η οποία στις ΗΠΑ, συχνά συνδέεται με την επαγγελματική δραστηριότητα του ατόμου.

Μια μελέτη του 2020 σχετικά με τη συσχέτιση της ασφαλιστικής κατάστασης και της ανίχνευσης καρκίνου του μαστού σε πρώιμο στάδιο έδειξε πώς η δυσκολία πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη μπορεί να είναι μέρος του λόγου για τον οποίο τα άτομα από περιθωριοποιημένες ομάδες συχνά διαγιγνώσκονται με καρκίνο του μαστού σε προχωρημένο στάδιο, όταν η πιθανότητα επιβίωσης, ακόμη και με θεραπεία, είναι μικρότερη.

Αισθητικές επεμβάσεις με ενθέματα σιλικόνης και η σχέση τους με τον καρκίνο του μαστού

Η γενική συμφωνία, βάσει ερευνών, είναι ότι τα ενθέματα σιλικόνης στο στήθος δεν αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού.

Μια μετα-ανάλυση του 2015 17 μελετών που περιλάμβανε συμμετέχουσες που είχαν υποβληθεί σε αυξητική στήθους δεν ανακάλυψε καμία αύξηση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του μαστού που να σχετίζεται με τη διαδικασία.

Στην πραγματικότητα, η έρευνα έδειξε ότι η συχνότητα εμφάνισης ανάμεσα στις συμμετέχουσες ήταν χαμηλότερη από την αναμενόμενη.

Το 2021, μια άλλη μελέτη διαπίστωσε ότι οι γυναίκες με αισθητικά ενθέματα έχουν σημαντικά χαμηλότερα ποσοστά καρκίνου του μαστού από εκείνες που δεν τα έχουν.

Τύποι καρκίνου του μαστού

Υπάρχουν διάφοροι τύποι καρκίνου του μαστού.

Ο πιο συνηθισμένος τύπος είναι το πορογενές καρκίνωμα, το οποίο αναπτύσσεται σε έναν γαλακτοφόρο πόρο.

Ένας άλλος τύπος είναι το λοβιακό καρκίνωμα, το οποίο ξεκινά σε ένα λόβιο, δηλαδή σε έναν από τους μικροσκοπικούς αδένες που παράγουν γάλα.

Ο “διηθητικός” καρκίνος του μαστού αφορά στην εξάπλωση των καρκινικών κυττάρων σε κοντινούς ιστούς.

Συνεπώς, στην περίπτωση αυτή είναι πιο πιθανό ο καρκίνος να εξαπλωθεί και σε άλλα μέρη του σώματος.

Ο “μη διηθητικός” καρκίνος του μαστού μένει στο σημείο από το οποίο ξεκίνησε. Τα κύτταρα αυτού του καρκίνου μπορεί τελικά να μετατραπούν σε διηθητικά.

Διάγνωση

Ο γιατρός συχνά διαγιγνώσκει τον καρκίνο του μαστού ως αποτέλεσμα ενός τυπικού ελέγχου ή όταν ένα άτομο αναφέρει κάποια συμπτώματα.

Παρακάτω, περιγράφουμε τις εξετάσεις και τις διαδικασίες που μπορούν να βοηθήσουν τον γιατρό να προβεί στη διάγνωση και να την επιβεβαιώσει.

Εξέταση μαστού

Η εξέταση αυτή αφορά στον έλεγχο των μαστών για εξογκώματα και άλλες πιθανές ενδείξεις καρκίνου.

Κατά τη διάρκεια της εξέτασης, το άτομο μπορεί να χρειαστεί να καθίσει ή να σταθεί με τα χέρια του σε διάφορες θέσεις, όπως πάνω από το κεφάλι του ή στο πλάι.

Απεικονιστικέςεξετάσεις

Μαστογραφία: Πρόκειται για έναν τύπο ακτινογραφίας που συνήθως χρησιμοποιούν οι γιατροί κατά τον αρχικό έλεγχο του καρκίνου του μαστού.

Παρέχει εικόνες που μπορούν να αναδείξουν εξογκώματα ή ανωμαλίες. Εάν υπάρχει οποιαδήποτε ένδειξη πιθανού προβλήματος, ο γιατρός συνήθως διενεργεί περαιτέρω εξετάσεις.

Υπέρηχος: Αυτή η εξέταση χρησιμοποιεί ηχητικά κύματα για να βοηθήσει τον γιατρό να κάνει τη διάκριση μεταξύ μιας συμπαγούς μάζας και μιας κύστης γεμάτης με υγρό..

Μαγνητική τομογραφία: Η εξέταση αυτή συνδυάζει διαφορετικές εικόνες του μαστού για να βοηθήσει τον γιατρό να εντοπίσει τον καρκίνο ή άλλες ανωμαλίες.

Ο γιατρός μπορεί να συστήσει τη διενέργεια μαγνητικής τομογραφίας ως συνέχεια της μαστογραφίας ή του υπερηχογραφήματος.

Επιπλέον, οι γιατροί μπορούν να χρησιμοποιούν τις μαγνητικές τομογραφίες για τον έλεγχο ατόμων που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού.

Βιοψία

Η διαδικασία αυτή περιλαμβάνει την λήψη δείγματος ιστού και την αποστολή του σε εργαστήριο για ανάλυση.

Τα αποτελέσματα δείχνουν αν τα κύτταρα είναι καρκινικά και, αν είναι, ποιος τύπος καρκίνου έχει αναπτυχθεί. Τα αποτελέσματα μπορούν ακόμη να δείξουν αν ο καρκίνος είναι ορμονοευαίσθητος.

Στη συνέχεια, ο γιατρός σταδιοποιεί τον καρκίνο για να διαπιστώσει:

• το μέγεθος του όγκου
• το πόσο έχει εξαπλωθεί
• το αν είναι διηθητικός

Με τον τρόπο αυτό μπορούν να αντληθούν πληροφορίες σχετικά με τις προοπτικές εξέλιξης και την καλύτερη δυνατή θεραπευτική αγωγή.

Θεραπεία

Η πιο αποτελεσματική προσέγγιση εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως:

• ο τύπος και το στάδιο του καρκίνου
• η ευαισθησία στις ορμόνες
• η ηλικία, η γενική κατάσταση της υγείας και οι προτιμήσεις του ασθενούς

Οι κύριες θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν:

• ακτινοθεραπεία
• χειρουργική επέμβαση
• βιολογική θεραπεία ή στοχευμένη φαρμακευτική θεραπεία
• ορμονοθεραπεία
• χημειοθεραπεία

Χειρουργική Επέμβαση

Σε περίπτωση που απαιτείται χειρουργική επέμβαση, ο τύπος της εξαρτάται από τη διάγνωση και τις προτιμήσεις του ατόμου.

Οι τύποι χειρουργικών επεμβάσεων είναι οι εξής:

Ογκεκτομή: Περιλαμβάνει την αφαίρεση του όγκου και μιας μικρής ποσότητας υγιούς ιστού γύρω από αυτόν.

Η ογκεκτομή μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της εξάπλωσης του καρκίνου.

Μπορεί να αποτελέσει επιλογή εάν ο όγκος είναι μικρός και μπορεί εύκολα να διαχωριστεί από τον περιβάλλοντα ιστό.

Μαστεκτομή: Η απλή μαστεκτομή περιλαμβάνει την αφαίρεση των λοβίων του μαστού, των πόρων, του λιπώδους ιστού, της θηλής, της θηλαίας άλως και ορισμένου τμήματος του δέρματος.

Σε ορισμένους τύπους επέμβασης, ο χειρουργός αφαιρεί επίσης τους λεμφαδένες και τους μυς στο θωρακικό τοίχωμα.

Βιοψία του Φρουρού Λεμφαδένα: Ο φρουρός λεμφαδένας είναι ο πρώτος λεμφαδένας της μασχαλιαίας χώρας ο οποίος δέχεται πρώτος όλα τα κύτταρα από το μαστό.

Άρα και τα καρκινικά κύτταρα στις περιπτώσεις κακοηθών όγκων μαστού πρώτα περνούν και φιλτράρονται σ’ αυτόν τον πρώτο λεμφαδένα. Εάν ο καρκίνος του μαστού φτάσει στους λεμφαδένες φρουρούς, , μπορεί να μεταφερθεί και σε άλλα μέρη του σώματος μέσω του λεμφικού συστήματος.

Εάν ο γιατρός δεν εντοπίσει καρκινικά κύτταρα στους φρουρούς λεμφαδένες, συνήθως δεν είναι απαραίτητο να αφαιρεθούν άλλοι λεμφαδένες.

Εκτομή μασχαλιαίων λεμφαδένων: Εάν ο γιατρός εντοπίσει καρκινικά κύτταρα στους φρουρούς λεμφαδένες, μπορεί να ζητήσει την αφαίρεση αρκετών λεμφαδένων της μασχάλης. Με τον τρόπο αυτό μπορεί να αποτραπεί η εξάπλωση του καρκίνου.

Αποκατάσταση Μαστού: Μετά από μια μαστεκτομή, ο χειρουργός μπορεί να αποκαταστήσει το στήθος έτσι ώστε αυτό να δείχνει πιο φυσικό. Κάτι τέτοιο μπορεί να βοηθήσει το άτομο να αντιμετωπίσει τις ψυχολογικές επιπτώσεις της αφαίρεσης του μαστού.

Ο χειρουργός μπορεί να ανακατασκευάσει τον μαστό κατά τη διάρκεια της μαστεκτομής ή σε μεταγενέστερη ημερομηνία.

Μπορεί να χρησιμοποιήσει ένα εμφύτευμα μαστού ή ιστό από άλλο μέρος του σώματος.

Ακτινοθεραπεία

Ένα άτομο μπορεί να υποβληθεί σε ακτινοθεραπεία περίπου 1 μήνα μετά τη χειρουργική επέμβαση.

Πρόκειται για τη στόχευση του όγκου με ελεγχόμενες δόσεις ακτινοβολίας που σκοτώνουν τυχόν εναπομείναντα καρκινικά κύτταρα.

Χημειοθεραπεία

Ο γιατρός μπορεί να συνταγογραφήσει κυτταροτοξικά χημειοθεραπευτικά φάρμακα για να εξολοθρεύσει τα καρκινικά κύτταρα εφόσον υπάρχει υψηλός κίνδυνος υποτροπής ή διασποράς του καρκίνου.

Όταν ένα άτομο λαμβάνει χημειοθεραπεία μετά από χειρουργική επέμβαση, τότε οι γιατροί την αποκαλούν επικουρική ή συμπληρωματική χημειοθεραπεία.

Μερικές φορές, ο γιατρός μπορεί να συστήσει χημειοθεραπεία πριν από τη χειρουργική επέμβαση για να συρρικνώσει τον όγκο και να διευκολύνει την αφαίρεσή του.

Αυτό ονομάζεται εισαγωγική ή προεγχειρητική χημειοθεραπεία.

Θεραπεία αποκλεισμού ορμονών (ορμονική θεραπεία)

Οι γιατροί χρησιμοποιούν τη θεραπεία ορμονικού αποκλεισμού για να αποτρέψουν την επανεμφάνιση του ορμονοευαίσθητου καρκίνου του μαστού μετά τη θεραπεία.

Η θεραπεία αυτή μπορεί να βοηθήσει στη θεραπεία καρκίνων που είναι ευαίσθητοι στα οιστρογόνα και στην προγεστερόνη.

Οι ειδικοί ιατροί συνήθως τη χορηγούν μετά τη χειρουργική επέμβαση, αν και η χορήγησή της μπορεί να προηγηθεί προκειμένου να συρρικνωθεί ο όγκος.

Η θεραπεία ορμονικού αποκλεισμού μπορεί να αποτελεί τη μοναδική επιλογή για άτομα που δεν είναι κατάλληλοι υποψήφιοι για χειρουργική επέμβαση, χημειοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία.

Παραδείγματα φαρμάκων που αναστέλλουν τις ορμόνες μπορεί να είναι τα εξής:

• ταμοξιφαίνη
• αναστολείς αρωματάσης
• αφαίρεση ή καταστολή των ωοθηκών
• γκοσερελίνη

Αυτός ο τύπος θεραπείας μπορεί να επηρεάσει τη γονιμότητα.

Βιολογική – Στοχεύουσα Θεραπεία

Η ανακάλυψη του μονοκλωνικού αντισώματος trastuzumab (Herceptin), που έχει εφαρμογή στη θεραπεία του καρκίνου του μαστού με υπερέκφραση ή ενίσχυση του γονιδίου cerbB2 (περίπου 20% των γυναικών με καρκίνο του μαστού) έχει φέρει την επανάσταση στις στοχεύουσες θεραπείες για τον καρκίνο του μαστού.

Πρέπει να συμπληρωθεί ένας χρόνος θεραπείας με trastuzumab, το οποίο μπορεί, αν χρειαστεί, να χορηγείται παράλληλα με την ακτινοθεραπεία ή την ορμονοθεραπεία.

Η κύρια παρενέργεια του trastuzumab είναι η καρδιοτοξικότητα.

Για τον λόγο αυτό, οι γυναίκες υποβάλλονται συχνά σε triplex καρδιάς κατά τη διάρκεια χορήγησής του.

Η αξία της χρήσης άλλων βιολογικών φαρμάκων (π.χ. λαπατινίμπης) στη συμπληρωματική θεραπεία του πρώιμου καρκίνου του μαστού βρίσκεται υπό διερεύνηση.

Πρόληψη

Δεν υπάρχει τρόπος να προληφθεί ο καρκίνος του μαστού.

Ωστόσο, ένα άτομο μπορεί να λάβει μέτρα ώστε να μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισής του.

Σε αυτά περιλαμβάνονται:

• Ο περιορισμός της κατανάλωσης αλκοόλ, για τα άτομα που πίνουν
• Η υγιεινή διατροφή με άφθονα φρέσκα φρούτα και λαχανικά
• Αρκετή άσκηση
• Η διατήρηση ενός φυσιολογικού δείκτη μάζας σώματος

Ένα άτομο που σκέφτεται να χρησιμοποιήσει θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης μετά την εμμηνόπαυση μπορεί να χρειαστεί να το συζητήσει με έναν ειδικό γιατρό.

Για τα άτομα που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού, η προληπτική χειρουργική επέμβαση αποτελεί επίσης μια επιλογή.

Προληπτικός έλεγχος για τον καρκίνο του μαστού

Οι κατευθυντήριες οδηγίες των εμπειρογνωμόνων σχετικά με το πόσο συχνά πρέπει να γίνονται προληπτικές εξετάσεις για τον καρκίνο του μαστού διαφέρουν.

Το Αμερικανικό Κολλέγιο Ιατρών συνιστά στις γυναίκες ηλικίας 40-49 ετών με μέτριο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού να συζητούν με το γιατρό τους τα οφέλη και τους κινδύνους των τακτικών προληπτικών εξετάσεων.

Οι γυναίκες ηλικίας 50-74 ετών που διατρέχουν μεσαίο κίνδυνο, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες, θα πρέπει να κάνουν προληπτικές εξετάσεις κάθε 2 χρόνια.

Οι γυναίκες ηλικίας 75 ετών και άνω θα πρέπει να συνεχίσουν τις εξετάσεις αν το προσδόκιμο επιβίωσής τους είναι 10 ή περισσότερα χρόνια.

Το ACS προτείνει οι γυναίκες με μεσαίο κίνδυνο να μπορούν να επιλέγουν αν θα κάνουν ετήσιες εξετάσεις από την ηλικία των 40 ετών και μετά.

Ο τακτικός ετήσιος έλεγχος θα πρέπει να αρχίσει στην ηλικία των 45 ετών και στην ηλικία των 55 ετών, μια γυναίκα θα πρέπει να είναι σε θέση να αποφασίσει αν θα αρχίσει να κάνει έλεγχο κάθε δεύτερο χρόνο, αναφέρουν οι εν λόγω κατευθυντήριες οδηγίες.

Το American College of Radiologists συνιστά εξετάσεις κάθε χρόνο, ξεκινώντας από την ηλικία των 40 ετών.

Παρά τις διαφοροποιήσεις, οι περισσότεροι ειδικοί συνιστούν τουλάχιστον να συζητήσετε με τον γιατρό σας για τον προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου του μαστού από την ηλικία των 40 ετών και μετά.

Προσδόκιμο επιβίωσης

Το ποσοστό επιβίωσης περιγράφει πόσο καιρό είναι πιθανό να ζήσει ένα άτομο με καρκίνο του μαστού μετά τη διάγνωση, σε σύγκριση με ένα άτομο που δεν πάσχει από καρκίνο του μαστού.

Το Εθνικό Ινστιτούτο για τον Καρκίνο του Μαστού των ΗΠΑ (NCI) εκτιμά σήμερα ότι περίπου το 90% των γυναικών με καρκίνο του μαστού επιβιώνουν για τουλάχιστον 5 χρόνια μετά τη διάγνωση.

Είναι σημαντικό να έχουμε κατά νου ότι οι ερευνητές χρησιμοποιούν τα ποσοστά επιβίωσης για την αξιολόγηση μεγάλων πληθυσμών.

Και κατά τον υπολογισμό αυτού του ποσοστού, αποκλείουν τον κίνδυνο θανάτου από άλλες αιτίες.