Ινομυαλγία: Συμπτώματα, Θεραπεία, Αίτια

Επισκόπηση

Η ινομυαλγία είναι μια διαταραχή που χαρακτηρίζεται από εκτεταμένο μυοσκελετικό πόνο που συνοδεύεται από κόπωση, προβλήματα ύπνου, μνήμης και διάθεσης.

Οι ερευνητές πιστεύουν ότι η ινομυαλγία ενισχύει την αίσθηση του πόνου επηρεάζοντας τον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος και ο νωτιαίος μυελός σας επεξεργάζονται επώδυνα και μη επώδυνα σήματα.

Τα συμπτώματα συχνά αρχίζουν μετά από κάποιο γεγονός, όπως σωματικό τραύμα, χειρουργική επέμβαση, λοίμωξη ή σημαντικό ψυχολογικό στρες.

Σε άλλες περιπτώσεις, τα συμπτώματα συσσωρεύονται σταδιακά με την πάροδο του χρόνου, χωρίς να υπάρχει κάποιο μεμονωμένο γεγονός που να τα πυροδοτεί.

Οι γυναίκες έχουν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν ινομυαλγία από ό,τι οι άνδρες.

Πολλοί άνθρωποι που πάσχουν από ινομυαλγία έχουν επίσης πονοκεφάλους τάσης, διαταραχές της κροταφογναθικής άρθρωσης, σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, άγχος και κατάθλιψη.

Αν και δεν υπάρχει θεραπεία για την ινομυαλγία, μια πληθώρα φαρμάκων μπορεί να βοηθήσει στον έλεγχο των συμπτωμάτων.

Η άσκηση, η χαλάρωση και τα μέτρα αντιμετώπισης του στρες μπορούν επίσης να βοηθήσουν.

Συμπτώματα

Τα κύρια συμπτώματα της ινομυαλγίας είναι τα ακόλουθα:

• Διάχυτος πόνος. Ο πόνος που σχετίζεται με την ινομυαλγία συχνά περιγράφεται ως συνεχής αμβλύς πόνος που διαρκεί τουλάχιστον τρεις μήνες. Για να θεωρηθεί εκτεταμένος, ο πόνος πρέπει να εμφανίζεται και στις δύο πλευρές του σώματός σας και πάνω και κάτω από τη μέση σας.
• Κόπωση. Τα άτομα με ινομυαλγία συχνά ξυπνούν κουρασμένα, μολονότι αναφέρουν ότι κοιμούνται για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Ο ύπνος συχνά διαταράσσεται από τον πόνο και πολλοί ασθενείς με ινομυαλγία έχουν και άλλες διαταραχές του ύπνου, όπως σύνδρομο ανήσυχων ποδιών και υπνική άπνοια.
• Γνωστικές δυσκολίες. Ένα σύμπτωμα που συνήθως αναφέρεται ως “θολούρα” μειώνει την ικανότητα εστίασης, προσοχής και συγκέντρωσης σε πνευματικές δραστηριότητες.

Η ινομυαλγία συχνά συνυπάρχει με άλλες παθήσεις, όπως:

• Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου
• Σύνδρομο χρόνιας κόπωσης
• Ημικρανία και άλλους τύπους πονοκεφάλων
• Διάμεση κυστίτιδα ή σύνδρομο επώδυνης ουροδόχου κύστης
• Διαταραχές της κροταφογναθικής άρθρωσης
• Άγχος
• Κατάθλιψη
• Σύνδρομο ορθοστατικής ταχυκαρδίας

Αιτίες

Πολλοί ερευνητές πιστεύουν ότι η επαναλαμβανόμενη νευρική διέγερση προκαλεί αλλαγές στον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό των ατόμων με ινομυαλγία.

Η αλλαγή αυτή περιλαμβάνει μια μη φυσιολογική αύξηση των επιπέδων ορισμένων χημικών ουσιών στον εγκέφαλο που σηματοδοτούν τον πόνο.

Επιπλέον, οι υποδοχείς πόνου του εγκεφάλου φαίνεται να αναπτύσσουν ένα είδος μνήμης του πόνου και να ευαισθητοποιούνται, πράγμα που σημαίνει ότι μπορούν να αντιδράσουν υπερβολικά σε επώδυνα και μη επώδυνα σήματα.

Υπάρχουν πιθανότατα πολλοί παράγοντες που οδηγούν σε αυτές τις αλλαγές, όπως:

• Γενετικοί παράγοντες. Λόγω του ότι η ινομυαλγία τείνει να εμφανίζεται σε οικογένειες, ενδεχομένως να υπάρχουν ορισμένες γενετικές μεταλλάξεις που μπορεί να σας κάνουν πιο επιρρεπείς στην ανάπτυξη της διαταραχής.
• Λοιμώξεις. Ορισμένες ασθένειες φαίνεται να πυροδοτούν ή να επιδεινώνουν την ινομυαλγία.
• Σωματικά ή συναισθηματικά επεισόδια. Η ινομυαλγία μπορεί μερικές φορές να πυροδοτηθεί από ένα φυσικό γεγονός, όπως ένα αυτοκινητιστικό ατύχημα. Το παρατεταμένο ψυχολογικό στρες μπορεί επίσης να πυροδοτήσει την εκδήλωση της πάθησης.

Παράγοντες κινδύνου

Οι παράγοντες κινδύνου για ινομυαλγία είναι μεταξύ άλλων οι εξής:

• Το φύλο. Η ινομυαλγία διαγιγνώσκεται συχνότερα στις γυναίκες από ό,τι στους άνδρες.
• Οικογενειακό ιστορικό. Μπορεί να έχετε περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξετε ινομυαλγία εάν ένας γονέας ή αδελφός σας πάσχει επίσης από την πάθηση.
• Άλλες διαταραχές. Εάν έχετε οστεοαρθρίτιδα, ρευματοειδή αρθρίτιδα ή λύκο, μπορεί να έχετε περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξετε ινομυαλγία.

Επιπλοκές

Ο πόνος, η κόπωση και η κακή ποιότητα ύπνου που σχετίζονται με την ινομυαλγία μπορεί να επηρεάσουν την ικανότητά σας να λειτουργείτε στο σπίτι ή στη δουλειά.

Η απογοήτευση από την αντιμετώπιση μιας συχνά παρεξηγήσιμης πάθησης μπορεί επίσης να οδηγήσει σε κατάθλιψη και άγχος που σχετίζεται με την υγεία.

Διάγνωση

Στο παρελθόν, οι γιατροί έλεγχαν 18 συγκεκριμένα σημεία στο σώμα ενός ατόμου για να δουν πόσα από αυτά ήταν επώδυνα όταν τα πίεζαν δυνατά.

Οι νεότερες κατευθυντήριες γραμμές δεν απαιτούν εξέταση των ευαίσθητων αυτών σημείων.

Αντίθετα, ο κύριος παράγοντας που απαιτείται για τη διάγνωση της ινομυαλγίας είναι ο γενικευμένος πόνος σε όλο το σώμα σας για τουλάχιστον τρεις μήνες.

Για να πληροίτε τα κριτήρια, πρέπει να πονάτε σε τουλάχιστον τέσσερις από τους πέντε αυτούς τομείς:

• Αριστερή άνω περιοχή, συμπεριλαμβανομένου του ώμου, του βραχίονα ή της γνάθου
• Δεξιά άνω περιοχή, συμπεριλαμβανομένου του ώμου, του βραχίονα ή της γνάθου
• Αριστερή κάτω περιοχή, συμπεριλαμβανομένου του ισχίου, του γλουτού ή του ποδιού
• Δεξιά κάτω περιοχή, συμπεριλαμβανομένου του ισχίου, του γλουτού ή του ποδιού
• Αξονική περιοχή του κορμού, η οποία περιλαμβάνει τον αυχένα, την πλάτη, το στήθος ή την κοιλιά

Εξετάσεις

Ο γιατρός σας ενδεχομένως να θέλει να αποκλείσει άλλες παθήσεις που μπορεί να εμφανίζουν παρόμοια συμπτώματα.

Οι εξετάσεις αίματος μπορεί να είναι οι ακόλουθες:

• Γενική εξέταση αίματος
• Ταχύτητα καθίζησης ερυθροκυττάρων
• Αντισώματα έναντι του κυκλικού κιτρουλλιωμένου πεπτιδίου
• Ρευματοειδής παράγοντας
• Εξετάσεις θυρεοειδικής λειτουργίας
• Αντιπυρηνικά αντισώματα
• Ορολογικά στοιχεία κοιλιοκάκης
• Βιταμίνη D

Εάν υπάρχει πιθανότητα να πάσχετε από υπνική άπνοια, ο γιατρός σας μπορεί να σας συστήσει μια ολονύκτια μελέτη ύπνου.

Θεραπεία

Σε γενικές γραμμές, οι θεραπείες για την ινομυαλγία περιλαμβάνουν τόσο φαρμακευτική αγωγή όσο και τεχνικές αυτοφροντίδας.

Η έμφαση δίνεται στην ελαχιστοποίηση των συμπτωμάτων και στη βελτίωση της γενικής υγείας των ασθενών.

Καμία θεραπεία δεν λειτουργεί για όλα τα συμπτώματα, αλλά η δοκιμή μιας σειράς θεραπευτικών στρατηγικών μπορεί να έχει σωρευτικό αποτέλεσμα.

Φάρμακα

Τα φάρμακα μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του πόνου της ινομυαλγίας και στη βελτίωση του ύπνου. Οι συνήθεις επιλογές είναι οι εξής:

• Αναλγητικά. Τα μη συνταγογραφούμενα παυσίπονα όπως η παρακεταμόλη ( Panadol, Depon, Apotel), η ιβουπροφαίνη (Nurofen, Advil, Algofren) ή η ναπροξένη μπορεί να φανούν χρήσιμα. Τα οπιοειδή φάρμακα δεν συνιστώνται, διότι μπορεί να οδηγήσουν σε σημαντικές παρενέργειες και εξάρτηση και θα επιδεινώσουν τον πόνο με την πάροδο του χρόνου.
• Αντικαταθλιπτικά. Η ντουλοξετίνη και η μιλνασιπράνη μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση του πόνου και της κόπωσης που σχετίζονται με την ινομυαλγία. Ο γιατρός σας μπορεί να συνταγογραφήσει αμιτριπτυλίνη ή το μυοχαλαρωτικό κυκλοβενζαπρίνη για να βοηθήσει στην υποβοήθηση του ύπνου.
• Αντιεπιληπτικά φάρμακα.Τα φάρμακα που έχουν σχεδιαστεί για τη θεραπεία της επιληψίας είναι συχνά χρήσιμα για τον περιορισμό ορισμένων τύπων πόνου. Η γκαμπαπεντίνη (Neurontin) είναι μερικές φορές χρήσιμη στη μείωση των συμπτωμάτων της ινομυαλγίας, ενώ η πρεγκαμπαλίνη (Lyrica) ήταν το πρώτο φάρμακο που εγκρίθηκε από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων για τη θεραπεία της ινομυαλγίας.

Θεραπείες

Μια σειρά από διαφορετικές θεραπείες μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση της επίδρασης που έχει η ινομυαλγία στο σώμα και τη ζωή σας. Ενδεικτικά αναφέρουμε:

• Φυσικοθεραπεία. Ένας φυσικοθεραπευτής μπορεί να σας διδάξει ασκήσεις που θα βελτιώσουν τη δύναμη, την ευλυγισία και την αντοχή σας. Οι ασκήσεις που γίνονται στο νερό μπορεί να είναι ιδιαίτερα χρήσιμες.
• Εργοθεραπεία. Ένας εργοθεραπευτής μπορεί να σας βοηθήσει να κάνετε τροποποιήσεις στο χώρο εργασίας σας ή στον τρόπο με τον οποίο εκτελείτε ορισμένες εργασίες που θα προκαλούν λιγότερη καταπόνηση στο σώμα σας.
• Συμβουλευτική. Η συζήτηση με έναν θεραπευτή μπορεί να σας βοηθήσει να ενισχύσετε την πίστη σας στις ικανότητές σας και να σας διδάξει στρατηγικές για την αντιμετώπιση στρεσογόνων καταστάσεων.

Τρόπος ζωής και λύσεις στο σπίτι

Η αυτοφροντίδα είναι ζωτικής σημασίας για τη διαχείριση της ινομυαλγίας.

Διαχείριση του άγχους. Εκπονήστε ένα σχέδιο για την αποφυγή ή τον περιορισμό της υπερπροσπάθειας και του συναισθηματικού στρες.

Αφήστε στον εαυτό σας χρόνο κάθε μέρα για να χαλαρώσετε. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι πρέπει να μάθετε να λέτε όχι χωρίς ενοχές.

Προσπαθήστε όμως να μην αλλάξετε εντελώς τη ρουτίνα σας.

Οι άνθρωποι που εγκαταλείπουν τη δουλειά τους ή εγκαταλείπουν κάθε δραστηριότητα τείνουν να τα πηγαίνουν χειρότερα από εκείνους που παραμένουν ενεργοί.

Δοκιμάστε τεχνικές διαχείρισης του στρες, όπως ασκήσεις βαθιάς αναπνοής ή διαλογισμό.

Υγιεινή του ύπνου. Λόγω του γεγονότος ότι η κόπωση είναι ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά της ινομυαλγίας, ο καλός ποιοτικός ύπνος είναι απαραίτητος.

Πέρα από το να διαθέτετε αρκετό χρόνο για ύπνο, ακολουθήστε καλές συνήθειες στον ύπνο, όπως το να πηγαίνετε για ύπνο και να σηκώνεστε την ίδια ώρα κάθε μέρα και να περιορίζετε τον υπνάκο κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Ασκηθείτε τακτικά. Στην αρχή, η άσκηση μπορεί να αυξήσει τον πόνο σας. Αλλά αν ασκείστε προοδευτικά και τακτικά, τα συμπτώματα συχνά υποχωρούν.

Οι κατάλληλες ασκήσεις μπορεί να περιλαμβάνουν περπάτημα, κολύμπι, ποδηλασία και θαλάσσια αεροβική.

Ένας φυσικοθεραπευτής μπορεί να σας βοηθήσει να καταρτίσετε ένα πρόγραμμα άσκησης στο σπίτι.

Οι διατάσεις, η καλή στάση του σώματος και οι ασκήσεις χαλάρωσης είναι επίσης χρήσιμες.

Διατηρήστε το ρυθμό σας. Φροντίστε να διατηρείτε τη δραστηριότητά σας σε ένα σταθερό επίπεδο.

Αν κάνετε πάρα πολλά στις καλές σας μέρες, μπορεί να έχετε περισσότερες κακές μέρες.

Μέτρο σημαίνει να μην το παρακάνετε τις καλές μέρες, αλλά ομοίως σημαίνει να μην αυτοπεριορίζεστε ή να μην κάνετε πολύ λίγα τις μέρες που τα συμπτώματα αναζωπυρώνονται.

Φροντίστε για έναν υγιεινό τρόπο ζωής. Να τρώτε υγιεινά τρόφιμα. Μη χρησιμοποιείτε προϊόντα καπνού. Περιορίστε την πρόσληψη καφεΐνης. Κάντε κάτι που σας ευχαριστεί και σας γεμίζει κάθε μέρα.

Εναλλακτικές θεραπείες

Οι συμπληρωματικές και εναλλακτικές θεραπείες για τη διαχείριση του πόνου και του στρες δεν είναι κάτι καινούργιο.

Ορισμένες, όπως ο διαλογισμός και η γιόγκα, εφαρμόζονται εδώ και χιλιάδες χρόνια.

Αλλά η χρήση τους έχει γίνει πιο δημοφιλής τα τελευταία χρόνια, ιδίως σε άτομα που πάσχουν από χρόνιες ασθένειες, όπως η ινομυαλγία.

Αρκετές από αυτές τις θεραπείες φαίνεται να ανακουφίζουν με ασφαλή τρόπο από το στρες και να μειώνουν τον πόνο, και ορισμένες από αυτές κερδίζουν την αποδοχή της καθιερωμένης ιατρικής.

Αλλά πολλές πρακτικές παραμένουν αναπόδεικτες, επειδή δεν έχουν μελετηθεί επαρκώς.