Γιατί εξακολουθούμε όλοι να βλέπουμε τηλεόραση πριν τον ύπνο;

Βασικά ευρήματα

• Η παρακολούθηση τηλεόρασης είναι το κορυφαίο τελετουργικό πριν από τον ύπνο για τους ενήλικες στις ΗΠΑ, σύμφωνα με σχετική έρευνα.
• Γιατί παρακολουθείτε τηλεόραση πριν τον ύπνο; Είναι μια συνήθεια, λέει το 73,1% των ενηλίκων.
• Το 72,6% των ερωτηθέντων παρακολουθεί πρόγραμμα σε τηλεόραση πριν από τον ύπνο, σε αντίθεση με το τηλέφωνο, το φορητό υπολογιστή ή το tablet.
• Το 88,6% των ενηλίκων δηλώνουν ότι παρακολουθούν μια σειρά τουλάχιστον μία φορά το μήνα.
• Το 80,6% των ενηλίκων δηλώνουν ότι οι συνήθειες binge-watching (μονομιάς παρακολούθηση πολλών επεισοδίων από μία σειρά) έχουν παραμείνει οι ίδιες ή έχουν αυξηθεί από τον Μάιο του 2020.
• Το 50,4% των ενηλίκων που παρακολουθούν τηλεόραση πριν από τον ύπνο κοιμούνται επτά ώρες ή λιγότερο κάθε βράδυ.

Έχει συμβεί στους πάντες.

Σχεδιάζετε να πάτε για ύπνο σε μια λογική ώρα, και τότε η σειρά σας στο Netflix τελειώνει με ένα cliffhanger.

Πριν προλάβετε να κλείσετε την τηλεόραση, αρχίζει το επόμενο επεισόδιο. Έχετε κολλήσει.

Το επόμενο πράγμα που καταλαβαίνεις είναι πως η ώρα είναι 1 π.μ. Μόλις παρακολούθησες μια ολόκληρη σειρά. Ξανά.

Σύμφωνα με δημοσκόπηση του SleepFoundation.org, η παρακολούθηση τηλεόρασης είναι μακράν το πιο δημοφιλές τελετουργικό πριν τον ύπνο για τους ενήλικες στις ΗΠΑ, καθώς αποτελεί τη ρουτίνα που ακολουθείται από το 52,7% των ανθρώπων που κοιμούνται.

Το ποσοστό αυτό ξεπερνά κατά πολύ τις επόμενες δύο συνήθειες: το ντους ή το μπάνιο (32%) και τη συζήτηση με τον/την σύντροφο (22,9%).

Η παρακολούθηση τηλεόρασης πριν από τον ύπνο δεν είναι μια τελετουργία τόσο παλιά όσο ο ίδιος ο ύπνος.

Αλλά είναι βαθιά ριζωμένη σε πολλούς από εμάς, καθώς το 73,1% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι παρακολουθεί τηλεόραση πριν κοιμηθεί απλώς από συνήθεια.

Μερικές φορές βλέπουμε τηλεόραση πριν από τον ύπνο για να ξεχάσουμε τα προβλήματά μας, όπως λέει το 68% των ερωτώμενων.

Ή είναι η καλύτερη στιγμή για να παρακολουθήσουμε τις αγαπημένες μας σειρές (66,9%).

Το θέμα όμως είναι το εξής: Μπορεί η τηλεόραση πριν από τον ύπνο να μην είναι καλή για εμάς.

Πρόκειται για την έκθεση στο τεχνητό φως σε λάθος ώρες – τη νύχτα που το σώμα χρειάζεται σκοτάδι για να διευκολύνει τον ύπνο – γεγονός που αποτελεί απειλή για τη νυχτερινή ξεκούραση και για το βιολογικό ρολόι του σώματός σας.

Πώς φτάσαμε λοιπόν εδώ; Και πώς διασφαλίζουμε ότι θα έχουμε έναν καλό ύπνο, ακόμη και όταν οι υπηρεσίες streaming και οι συσκευές μας καθιστούν όλο και πιο εύκολο να βλέπουμε ακόμη περισσότερη τηλεόραση;

Μήπως η ώρα της τηλεόρασης μειώνει την ώρα του ύπνου;

Ας ξεκινήσουμε με την επίδραση που έχει η διάρκεια της παρακολούθησης της τηλεόρασης στον ίδιο τον ύπνο μας.

Περισσότεροι από τους μισούς (50,4%) από τους ερωτηθέντες στην έρευνα του SleepFoundation δηλώνουν ότι κοιμούνται 7 ώρες ή λιγότερο κάθε βράδυ σε μια τυπική καθημερινή ημέρα.

Η Αμερικανική Ακαδημία Ιατρικής του Ύπνου και η Εταιρεία Έρευνας του Ύπνου συνιστούν τουλάχιστον 7 ώρες ύπνου κάθε βράδυ για να έχουμε τη βέλτιστη υγεία. Οτιδήποτε λιγότερο, σε τακτά χρονικά διαστήματα, θεωρείται στέρηση ύπνου.

Ναι, αυτό είναι περίεργο, αν σκεφτεί κανείς ότι ο σκοπός της τηλεόρασης πριν από τον ύπνο είναι να χαλαρώσουμε, όχι να προσθέσουμε άγχος αφαιρώντας από τον ύπνο μας.

Αλλά αυτό ενδεχομένως να αποτελεί παρενέργεια.

Συνολικά, η έλλειψη σωστού ύπνου έχει αποδειχθεί ότι θέτει σε κίνδυνο τις περισσότερες πτυχές της σωματικής και ψυχικής μας υγείας καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής.

Και η τηλεόραση σίγουρα έχει διευκολύνει την εκδήλωση αυτού του φαινομένου.

Ο αριθμός των νοικοκυριών με τηλεοράσεις αυξήθηκε από περίπου 20.000 το 1946 σε 15,3 εκατομμύρια το 1952.

Δεν άργησε η τηλεόραση να διαταράξει τον ύπνο του αμερικανικού κοινού με το ντεμπούτο του “The Tonight Show ” το 1954.

Στη συνέχεια, το 1980, το πρώτο 24ωρο τηλεοπτικό ειδησεογραφικό δίκτυο , το CNN, έκανε το ντεμπούτο του.

Το διαδίκτυο υψηλής ταχύτητας εισήγαγε περισσότερες επιλογές ψυχαγωγίας στα σπίτια μας.

Μαζί του ήρθαν και οι υπηρεσίες streaming που παρείχαν περιεχόμενο.

Αυτές οι υπηρεσίες έκαναν πολύ πιο εύκολη τη μετάβαση από το ένα επεισόδιο στο άλλο.

Οι πλατφόρμες διανομής άλλαξαν επίσης, με τα τηλέφωνα, τους φορητούς υπολογιστές και τα tablet να κάνουν πλέον την παρακολούθηση της τηλεόρασης μια φορητή υπηρεσία.

Ωστόσο, όταν παρακολουθούμε τηλεοπτικό πρόγραμμα πριν από τον ύπνο, συνήθως αυτό γίνεται σε μια τηλεόραση.

Η δημοσκόπηση του SleepFoundation.org διαπίστωσε ότι το 72,6% των Αμερικανών ενηλίκων κάθεται μπροστά σε μια τηλεόραση πριν από τον ύπνο, σε σύγκριση με ένα τηλέφωνο (48,6%), έναν φορητό υπολογιστή (29,2%) ή ένα tablet.

Οι ηλικίες 54 ετών και άνω ηγούνται αυτού του φαινομένου, με το 81,6% των ατόμων αυτής της ηλικιακής ομάδας να χρησιμοποιούν τηλεόραση έναντι του 62,6% των ατόμων ηλικίας 18 έως 24 ετών.

Εν τω μεταξύ, το 59,1% των ατόμων ηλικίας 18 έως 34 ετών χρησιμοποιεί το τηλέφωνό του για να μεταδώσει περιεχόμενο ή να περιηγηθεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πριν από τον ύπνο, σε σύγκριση με το 18,4% των τηλεθεατών ηλικίας 54 ετών και άνω.

Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει πάντα ότι μένουμε ξύπνιοι μέχρι αργά, καθώς το 48,4% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι πέφτει για ύπνο μεταξύ 10 μ.μ. και 12:00 τα μεσάνυχτα σε μια τυπική καθημερινή ημέρα.

Binge-Watching (στα ελληνικά θα το λέγαμε και «κάψιμο» ή «σάπισμα» με μία σειρά)

Ένα πράγμα που έχει αλλάξει: Μπορούμε πλέον να παρακολουθούμε πολλές ώρες από το ίδιο πρόγραμμα διαδοχικά. Και μας αρέσει να το κάνουμε.

Η δημοτικότητα του binge-watching αυξήθηκε αφότου το Netflix δημιούργησε την υπηρεσία streaming το 2013, με ολόκληρες σεζόν σειρών να γίνονται διαθέσιμες ταυτόχρονα.

Τι είναι το binge-watching; Συνήθως, αφορά την παρακολούθηση πολλών επεισοδίων μιας σειράς σε μία και μόνο καθισιά.

Η συνήθεια να παρακολουθεί κανείς πολλές ώρες σειρών στο Hulu, το Disney+ (πλέον και στην Ελλάδα), το Netflix ή το Prime Video της Amazon εντάθηκε τα τελευταία χρόνια, και κορυφώθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-196.

Με άλλα λόγια, δεν είστε οι μόνοι που παρακολουθείτε όλη την τελευταία σεζόν του “Stranger Things”.

Το Netflix αναφέρει ότι η τελευταία σεζόν της εν λόγω σειράς κατέγραψε 1,15 δισεκατομμύρια ώρες προβολής στις πρώτες 28 ημέρες της, αποτελώντας την πρώτη αγγλόφωνη σειρά που το καταφέρνει.

Αυτό σημαίνει περίπου 3,5 ώρες ανά άτομο στις ΗΠΑ, για μία μόνο σειρά.

Πώς η νυχτερινή παρακολούθηση τηλεόρασης επηρεάζει τον ύπνο μας

Τι το κακό έχουν όλα αυτά; Δεν είναι ότι η τεχνολογία ή το τεχνητό φως που εκπέμπει μια τηλεόραση ή ένα τηλέφωνο είναι εγγενώς κακό για τον ύπνο, υποστηρίζουν ορισμένοι ειδικοί.

Ο λόγος για τον οποίο η έκθεση στο μπλε φως τη νύχτα παρεμβαίνει στον ύπνο μας οφείλεται στους κιρκάδιους ρυθμούς μας, το εσωτερικό βιολογικό μας ρολόι.

Οι τηλεοράσεις και οι ηλεκτρονικές συσκευές εκπέμπουν το ίδιο μπλε φως με τον ήλιο, διαταράσσοντας τους φυσικούς κιρκάδιους ρυθμούς μας.

Μπερδεύουν δηλαδή το εσωτερικό μας ρολόι.

Η παρακολούθηση πολλών ωρών τηλεόρασης τη νύχτα διεγείρει επίσης το μυαλό σας σε μια στιγμή που πρέπει να χαλαρώσετε.

Το να γελάτε με μια αλληλουχία συνεχόμενων επεισοδίων της αγαπημένης σας κωμωδίας πριν από τον ύπνο μπορεί να σας κρατήσει ξύπνιους μέχρι αργά το βράδυ και εξαντλημένους την επόμενη μέρα.

Ναι, η ανάγνωση ενός βιβλίου – όπως κάνει το 20,4% των ερωτηθέντων στην έρευνα για τη ρουτίνα πριν από τον ύπνο – μπορεί να έχει παρόμοιο αποτέλεσμα.

Αλλά το να κουραστείτε από ένα βιβλίο δεν σημαίνει ότι θα διαλέξετε άλλα βιβλία τυχαία εκείνη την ώρα.

Δεν είναι μόνο οι τηλεοπτικές εκπομπές που μας κρατούν σε εγρήγορση.

Τα βίντεο στο YouTube, στο TikTok και σε άλλες πλατφόρμες είναι η επιλογή του 38,8% των ενηλίκων πριν από τον ύπνο.

Όσον αφορά τις κανονικές τηλεοπτικές σειρές, το 36,9% δηλώνει ότι αυτή είναι η προτιμώμενη ψυχαγωγία πριν από τον ύπνο, ενώ το 20,9% παρακολουθεί τις τοπικές ειδήσεις.

Σχεδόν το 30% επιλέγει “ό,τι φαίνεται καλύτερο εκείνη τη στιγμή”.