Γιατί μπορεί να ξύνονται και να σας φαγουρίζουν τα πόδια σας;

Η φαγούρα στα πόδια μπορεί να οφείλεται στο ξηρό δέρμα, αλλά μπορεί επίσης να είναι σημάδι πιο σοβαρών καταστάσεων, όπως η κακή κυκλοφορία του αίματος, η βλάβη των νεύρων και ο διαβήτης.

Είναι σημαντικό να αποφεύγετε να ξύνετε τα πόδια σας που έχουν φαγούρα, καθώς αυτό μπορεί να προκαλέσει περαιτέρω βλάβη στο δέρμα και να κάνει την περιοχή να είναι ακόμη πιο ευαίσθητη.

Η φαγούρα (κνησμός) στα πόδια μπορεί να αντιμετωπιστεί με κατ’ οίκον θεραπείες, μη συνταγογραφούμενα προϊόντα ή συνταγογραφούμενα φάρμακα, ανάλογα με την υποκείμενη αιτία.

Αιτίες της φαγούρας στα πόδια

Οι αιτίες της φαγούρας στα πόδια μπορούν να χωριστούν σε τέσσερις κατηγορίες:

• Νευρογενείς: Αυτό το είδος φαγούρας εμπλέκει το νευρικό σύστημα, το οποίο είναι η δίοδος επικοινωνίας του σώματος.
• Ψυχογενείς: Αυτό το αίσθημα φαγούρας προκαλείται από κάποια ψυχολογική διαταραχή.
• Νευροπαθητικές: Η νευρική βλάβη στο σώμα προκαλεί αυτή τη φαγούρα.
• Κνησμώδεις: Η φαγούρα δημιουργείται στο ίδιο το δέρμα. Για παράδειγμα, το δέρμα μπορεί να παρουσιάσει φαγούρα και ερεθισμό ως αντίδραση σε τσίμπημα από έντομο.

Οι ακόλουθες αιτίες της φαγούρας στα πόδια εμπίπτουν σε μία από αυτές τις τέσσερις κατηγορίες.

Ξηρό δέρμα

Το ξηρό δέρμα είναι η πιο συχνή αιτία της φαγούρας του δέρματος. Γνωστό ιατρικά ως ξηροδερμία, το ξηρό δέρμα ανήκει στην κατηγορία της κνησμώδους φαγούρας.

Το ξηρό δέρμα προκύπτει όταν το δέρμα στερείται υγρασίας και αφυδατώνεται. Μπορεί να εμφανιστεί για πολλούς λόγους, όπως:

• Μέση και μεγαλύτερη ηλικία: Με την ηλικία, το δέρμα μας παράγει λιγότερο σμήγμα, ένα έλαιο που διατηρεί το δέρμα απαλό και υγρό.
• Το κλίμα: Όταν οι εξωτερικές θερμοκρασίες πέφτουν, ο αέρας συγκρατεί λιγότερη υγρασία.
• Έκθεση σε χημικές ουσίες που αφυδατώνουν (όπως το χλωριωμένο νερό)
• Η πραγματοποίηση μεγάλων, καυτών ντους

Τα σημεία του ξηρού δέρματος είναι τα εξής:

• Ρωγμές στο δέρμα, οι οποίες μπορεί να πονάνε ή να αιμορραγούν
• Τσούξιμο ή κάψιμο
• Νιφάδες ή φολίδες στο δέρμα
• Φαγούρα
• Ρυτιδωμένο δέρμα με τραχιά, χαλαρή υφή

Το ξηρό δέρμα είναι μερικές φορές ένδειξη δερματίτιδας, ενός τύπου φλεγμονής του δέρματος που μπορεί να υποδηλώνει άλλη δερματική πάθηση.

Η δερματίτιδα συχνά προκαλεί επίσης εξάνθημα ή δυσχρωματισμένο (αλλαγή στον τόνο του δέρματος), ερεθισμένο δέρμα.

Αλλεργικές αντιδράσεις

Ορισμένα αλλεργιογόνα μπορεί να οδηγήσουν σε έντονη φαγούρα στα πόδια.

Το πιο συνηθισμένο αλλεργιογόνο με το οποίο έρχονται σε επαφή οι άνθρωποι είναι το νικέλιο, αλλά και άλλες ερεθιστικές ουσίες που βρίσκονται σε προϊόντα υγιεινής, βερνίκια νυχιών και λατέξ είναι επίσης συνηθισμένες.

Όταν εκδηλώνεται αλλεργική αντίδραση, το δέρμα παρουσιάζει έντονη φαγούρα και αναπτύσσεται εξάνθημα.

• Προϊόντα που περιέχουν νικέλιο

Στον σύγχρονο κόσμο, είναι δύσκολο να αποφύγετε την επαφή με το νικέλιο, επειδή η ουσία μπορεί να βρεθεί σε πολλά προϊόντα που χρησιμοποιούνται καθημερινά.

Τα προϊόντα με νικέλιο είναι μεταξύ άλλων σκελετοί γυαλιών, φερμουάρ, αγκράφες ζωνών, κοσμήματα και κινητά τηλέφωνα.

Μπορείτε να αγοράσετε κιτ ελέγχου νικελίου για να εντοπίσετε την παρουσία νικελίου στα διάφορα προϊόντα.

Διαβήτης

Ο διαβήτης σχετίζεται με διάφορα δερματικά προβλήματα που μπορεί να προκαλέσουν φαγούρα, όπως:

• Διαβητική λιποειδική νεκροβίωση: προκαλεί κοκκινωπές-καφέ περιοχές στο δέρμα
• Δακτυλιοειδές κοκκίωμα: προκαλεί ανυψωμένα εξογκώματα ή εξάνθημα σε σχήμα δακτυλίου
• Δερματικές αλλαγές που μοιάζουν με σκληρόδερμα: προκαλεί φλεγμονή και πάχυνση του δέρματος

Τα άτομα με διαβήτη έχουν συχνά κακή κυκλοφορία του αίματος. Αν και η φαγούρα δεν είναι πάντα χαρακτηριστικό σύμπτωμα της κακής κυκλοφορίας, ωστόσο ενδέχεται και να είναι.

Τα άτομα με διαβήτη είναι επίσης πιο πιθανό να έχουν ξηροδερμία λόγω των υψηλών επιπέδων σακχάρου στο αίμα που, με την πάροδο του χρόνου, ενδέχεται να βλάψουν τα νεύρα στα πόδια. Το γεγονός αυτό, με τη σειρά του, μπορεί να προκαλέσει φαγούρα στα πόδια.

Σχετικές παθήσεις

Διάφοροι άλλοι τύποι ασθενειών μπορούν επίσης να προκαλέσουν φαγούρα στα πόδια.

• Καρκίνος του δέρματος
• Ασθένειες του αίματος ή ασθένειες που επηρεάζουν το αίμα, όπως το λέμφωμα Hodgkin ή το δερματικό λέμφωμα Τ-κυττάρων
• Νεφρική νόσος
• Ασθένειες του ήπατος, όπως η ηπατίτιδα C ή η κίρρωση
• HIV
• Υπερθυρεοειδισμός (υπερδραστήριος θυρεοειδής) ή υποθυρεοειδισμός (υπολειτουργικός θυρεοειδής αδένας)
• Νόσος των χεριών, των ποδιών και του στόματος, ένας τύπος ιογενούς λοίμωξης που μπορεί να προκαλέσει έντονο κνησμό στα πόδια
• Σκλήρυνση κατά πλάκας
• Εγκεφαλικό επεισόδιο
• Σύνδρομο ανήσυχων ποδιών, το οποίο μπορεί να προκαλέσει φαγούρα κατά τη διάρκεια της νύχτας

Κνησμός στα πόδια ως προειδοποιητικό σημάδι

Μερικές φορές, η έντονη φαγούρα στα πόδια μπορεί να σας προειδοποιήσει για μια υποκείμενη διαταραχή της υγείας σας.

Εάν έχετε χρόνια και έντονη φαγούρα στα πόδια που δεν ανακουφίζεται με την απομάκρυνση των αλλεργιογόνων, την αλλαγή ενυδατικών προϊόντων ή τη διαρκή ενυδάτωση του δέρματος, θα πρέπει να επισκεφθείτε έναν γιατρό.

Παθήσεις του δέρματος

Οι δερματικές παθήσεις είναι ένας άλλος πιθανός υπαίτιος για την αίσθηση φαγούρας στα πόδια σας.

Υπάρχουν διάφοροι τύποι δερματικών παθήσεων που προκαλούν φαγούρα. Το ίδιο το σύμπτωμα μπορεί να είναι ήπιο ή σοβαρό και μπορεί να συνοδεύεται από εξάνθημα.

Οι δερματικές παθήσεις που οδηγούν σε φαγούρα στα πόδια είναι μεταξύ άλλων:

• Διάφοροι τύποι εκζέματος
• Δερματίτιδα εξ επαφής, μια δερματική αντίδραση σε ένα ερεθιστικό παράγοντα
• Ανεμοβλογιά και έρπητας ζωστήρας, που προκαλούνται και οι δύο από τον ίδιο ιό
• Θυλακίτιδα, η οποία αναπτύσσεται λόγω φλεγμονής των θυλάκων των τριχών στο δέρμα
• Κνίδωση
• Ψωρίαση
• Νευροδερματίτιδα, μια δερματική πάθηση που προκαλεί έντονο και χρόνιο κνησμό του δέρματος, ο οποίος επιδεινώνεται όταν ο πάσχων το ξύσει
• Δερματοφυτίαση, ένας τύπος μυκητιασικής λοίμωξης που προσβάλλει το δέρμα και προκαλεί εξάνθημα που μοιάζει με δακτύλιο
• Ψώρα, δερματικό εξάνθημα που προκαλείται από ένα μεταδοτικό άκαρι (πολύ μικρό έντομάκι)

Φάρμακα

Ορισμένα φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν φαγούρα στα πόδια σας, όπως:

• Συνταγογραφούμενα παυσίπονα όπως τα οπιοειδή
• Υδροξυαιθυλικό άμυλο, το οποίο είναι ένα φάρμακο που χρησιμοποιείται για να βοηθήσει στην πρόληψη του σοκ μετά την απώλεια σημαντικής ποσότητας αίματος από ένα άτομο
• Ορισμένα φάρμακα για την αρτηριακή πίεση
• Ασπιρίνη
• Αντικαρκινικά φάρμακα

Τσιμπήματα εντόμων

Υπάρχουν πολλά έντομα που τσιμπάνε και αφήνουν πίσω τους ένα αίσθημα φαγούρας.

Για παράδειγμα, τα τσιμπήματα κουνουπιών προκαλούν συνήθως μια αίσθηση φαγούρας, αλλά αυτό το αίσθημα τείνει να εξασθενεί μόλις επουλωθεί το τσίμπημα.

Το αίσθημα φαγούρας μπορεί να είναι έντονο και να γίνει χρόνιο, εάν δεν εντοπιστεί ο ένοχος, κάτι που μπορεί μερικές φορές να συμβαίνει με τους κοριούς, τους ψύλους, τα ακάρεα ή τις ψείρες.

Μερικές φορές η φαγούρα χειροτερεύει κατά τις νυχτερινές ώρες.

Εάν υποψιάζεστε ότι έχετε τσιμπηθεί ή μολυνθεί από κάποιο από αυτά τα έντομα, είναι καλύτερο να αναζητήσετε άμεση θεραπεία για να απομακρύνετε τα έντομα από το δέρμα, το τριχωτό της κεφαλής και το σπίτι σας.

Ανεπάρκεια θρεπτικών συστατικών

Μια ανεπάρκεια βιταμινών ή ανόργανων συστατικών θα μπορούσε να οδηγήσει σε υπερβολική ξηρότητα του δέρματος στα πόδια σας και σε άλλα μέρη του σώματος.

Το δέρμα χρειάζεται θρεπτικά συστατικά για να διατηρείται υγιές. Εάν δεν λαμβάνετε αρκετές βιταμίνες A ή D ή ιχνοστοιχεία όπως νιασίνη, ψευδάργυρο ή σίδηρο, μπορεί να αναπτύξετε ξηροδερμία που οδηγεί σε κνησμό.

Πώς να αντιμετωπίσετε τη φαγούρα στα πόδια

Η αντιμετώπιση της φαγούρας στα πόδια εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την αιτία.

Εάν η φαγούρα στα πόδια σας προκαλείται από ξηροδερμία, η αποκατάσταση της υγρασίας και της ενυδάτωσης μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων.

Κατ’ οίκον θεραπείες

Η φαγούρα στα πόδια μπορεί συχνά να ανακουφιστεί χρησιμοποιώντας αντικείμενα που διαθέτετε στην καθημερινότητά σας. Δοκιμάστε αυτές τις συνηθισμένες οικιακές θεραπείες για τα φαγούρα στα πόδια:

• Εφαρμόστε αλόη βέρα: Έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες που μπορούν να καταπραΰνουν το κνησμώδες δέρμα.
• Ξεχάστε τα καυτά ντους: Το ζεστό νερό ξηραίνει το δέρμα. Χρησιμοποιήστε αντ’ αυτού χλιαρό ή δροσερό νερό.
• Ενυδατώστε το δέρμα δύο φορές την ημέρα: Απλώστε λοσιόν στα πόδια σας δύο φορές την ημέρα, κατά προτίμηση μετά το ντους ή πριν τον ύπνο.
• Κάντε μπάνιο με πλιγούρι βρώμης: Το κολλοειδές πλιγούρι βρώμης είναι αντιφλεγμονώδες. Τα μπάνια με άλατα Epsom ή μαγειρική σόδα μπορεί επίσης να βοηθήσουν στην καταπράυνση των κνησμώδων ποδιών, αλλά μπορεί να προκαλέσουν ερεθισμό εάν υπάρχουν περιοχές με ανοιχτό, εκτεθειμένο δέρμα.
• Δοκιμάστε μια κρύα κομπρέσα: Εφαρμόστε πάγο για 10 έως 20 λεπτά, χρησιμοποιώντας μια πετσέτα ή ένα άλλο πανί ανάμεσα στα πόδια σας και την παγοκύστη για να αποφύγετε τα εγκαύματα από τον πάγο.

Φάρμακα

Εάν οι θεραπείες που εφαρμόζονται στο σπίτι και οι ενυδατικές κρέμες αποτύχουν να ανακουφίσουν τα πόδια με φαγούρα, οι μη συνταγογραφούμενες θεραπείες μπορεί να βοηθήσουν. Σε αυτές ανήκουν:

• Benedryl (διφαινυδραμίνη), ένα αντιισταμινικό, για τη νυχτερινή φαγούρα
• Κρέμα υδροκορτιζόνης, ένα στεροειδές που ανακουφίζει από τη φαγούρα.
• Λοσιόν που περιέχουν κεραμίδια, μια ουσία που μοιάζει με κερί και ενυδατώνει το δέρμα
• Πραμοξίνη, ένα τοπικό αναισθητικό που ανακουφίζει από τον κνησμό
• Αντιισταμινικά δεύτερης γενιάς, όπως το Allegra (φεξοφεναδίνη), το Claritin (λοραταδίνη) ή το Zyrtec (σετιριζίνη), για τον κνησμό κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Συνταγογραφούμενα φάρμακα

Εάν οι σπιτικές θεραπείες και οι μη συνταγογραφούμενες θεραπείες δεν φέρνουν ανακούφιση, μπορεί να έχετε μια πιο σοβαρή δερματική πάθηση ή ένα υποκείμενο πρόβλημα υγείας.