Όταν το καλοκαίρι ξεκινά με ένα αποπνικτικό κύμα καύσωνα, όπως συμβαίνει σε πολλές περιοχές της χώρας το 2024, ενδέχεται να προκύψουν κίνδυνοι για όλους όσους περνούν χρόνο έξω, είτε πρόκειται για δρομείς, είτε για ανθρώπους που πηγαίνουν με τα πόδια ή με τα μέσα μαζικής μεταφοράς στη δουλειά τους, είτε για εργαζόμενους σε εξωτερικούς χώρους, είτε για παιδιά που αθλούνται.
Ποιούς κινδύνους αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι που τρέχουν ή περπατούν ή εργάζονται σε εξωτερικούς χώρους όταν έξω κάνει ζέστη;
Η ώρα της ημέρας έχει σημασία αν πρόκειται να τρέξετε ή αν περπατάτε ή πηγαίνετε με τα μέσα μεταφοράς στη δουλειά σας κατά τη διάρκεια καύσωνα.
Οι δρομείς που ξυπνούν νωρίς ή τρέχουν το βράδυ αντιμετωπίζουν μικρότερο κίνδυνο – ο ήλιος δεν είναι τόσο καυτός και η θερμοκρασία του αέρα είναι χαμηλότερη.
Αλλά αν η συνήθης ρουτίνα σας είναι να πηγαίνετε για τρέξιμο το πρωί ή κατά τη διάρκεια του μεσημεριανού γεύματος, μάλλον θα πρέπει να επανεξετάσετε την άσκηση στη ζέστη.
Σχεδόν παντού στην Ελλάδα, το θερμότερο διάστημα της ημέρας είναι μεταξύ 10 π.μ. και 6 μ.μ.
Το σώμα θερμαίνεται τόσο από τη θερμοκρασία του αέρα όσο και από την ηλιακή ακτινοβολία.
Το έδαφος επίσης θερμαίνεται, οπότε θα νιώσετε περισσότερη θερμότητα να ανεβαίνει από την άσφαλτο ή το γρασίδι.
Προσθέστε την υγρασία στο μείγμα και αυτό θα επηρεάσει επίσης την ικανότητα του σώματός σας να αποβάλλει τη θερμότητα μέσω του ιδρώτα.
Μην ξεχνάτε ότι το σώμα παράγει επίσης εσωτερική θερμότητα όταν είστε δραστήριοι, είτε τρέχετε είτε ακόμα και όταν περπατάτε.
Όταν έξω κάνει ζέστη έως καύσωνα, αυξάνετε περαιτέρω την αύξηση της θερμότητας μέσω αυτής της προσπάθειας. Όσο πιο σκληρά τρέχει ή κάνει ποδήλατο κάποιος, τόσο περισσότερη θερμότητα παράγει.
Οι εργαζόμενοι σε εξωτερικούς χώρους σε αγροκτήματα, εργοτάξια ή ακόμη και σε χώρους που πηγαίνουν βόλτα τα σκυλιά, συχνά βρίσκονται στη ζέστη για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, έχοντας λιγότερη ευελιξία για διαλείμματα.
Προσαρμόζεται εν τέλει το σώμα μας στη ζέστη του καλοκαιριού;
Χρειάζονται περίπου δύο εβδομάδες για να εγκλιματιστεί πλήρως ένα συνηθισμένο άτομο στις υψηλότερες θερμοκρασίες.
Κατά τη διάρκεια αυτού του διαστήματος, το σώμα σας κάνει απίστευτες προσαρμογές για να αντιμετωπίσει τη ζέστη.
Ο ρυθμός εφίδρωσής σας βελτιώνεται, αποβάλλοντας τη θερμότητα πιο αποτελεσματικά.
Ο όγκος του πλάσματός σας μεγαλώνει, ώστε να έχετε περισσότερο αίμα να ρέει μέσα στο σώμα σας, οπότε η καρδιά δεν χρειάζεται να εργάζεται τόσο σκληρά.
Επειδή το καρδιαγγειακό σας σύστημα είναι πιο αποτελεσματικό, το σώμα σας δεν θερμαίνεται τόσο πολύ.
Επίσης, συγκρατείτε λίγο καλύτερα το αλάτι, το οποίο σας βοηθά να διατηρείτε το νερό στο σώμα σας.
Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι είστε έτοιμοι για ακόμα υψηλότερες θερμοκρασίες ή ακραία ζέστη.
Ακόμα και αν έχετε εγκλιματιστεί στους 30 βαθμούς, μπορεί να μην είστε έτοιμοι για έναν καύσωνα 40 βαθμών.
Όταν έχουμε κύματα καύσωνα στις αρχές της σεζόν και υψηλή υγρασία, η κατάσταση μπορεί να φτάσει σε ένα επίπεδο όπου οι άνθρωποι δεν έχουν προσαρμοστεί ακόμα.
Και ορισμένοι συνδυασμοί ζέστης και υγρασίας είναι υπερβολικοί για να περάσει κανείς με ασφάλεια πολύ χρόνο υπό τέτοιες συνθήκες.
Τα μικρά παιδιά και οι ηλικιωμένοι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από την υπερβολική ζέστη;
Στους ηλικιωμένους, το καρδιαγγειακό σύστημα δεν είναι τόσο ευέλικτο και ισχυρό όσο ήταν παλαιότερα, οπότε δεν λειτουργεί τόσο αποτελεσματικά και οι μηχανισμοί εφίδρωσης φθίνουν.
Αυτό θέτει τους ηλικιωμένους σε μεγαλύτερο κίνδυνο για ασθένειες όπως η θερμική εξάντληση ή η θερμοπληξία.
Ο μηχανισμός δίψας τους μπορεί επίσης να μην λειτουργεί τόσο καλά, με αποτέλεσμα να είναι πιο πιθανό να αφυδατωθούν.
Ορισμένοι ηλικιωμένοι είναι επίσης λιγότερο πρόθυμοι ή ικανοί από τους νεότερους να αναζητήσουν χώρους δροσιάς.
Τα παιδιά μπορεί να χρειαστούν λίγες περισσότερες ημέρες για να εγκλιματιστούν σε σχέση με τους ενήλικες.
Εξαρτώνται επίσης περισσότερο από την απώλεια θερμότητας από το δέρμα παρά από την εφίδρωση, γι’ αυτό και το δέρμα τους μπορεί να κοκκινίσει.
Ωστόσο, τα παιδιά είναι πιθανώς ικανότερα στο να διαμαρτύρονται για την αίσθηση υπερβολικής ζέστης ή για το ότι δεν αισθάνονται καλά, οπότε ακούστε τα και βοηθήστε τα να αναζητήσουν πιο δροσερές τοποθεσίες.
Μπορεί να μην αντιλαμβάνονται ότι μπορούν να κάνουν ένα διάλειμμα από το παιχνίδι ή ότι πρέπει να επιστρέψουν από την παραλία.
Ποιες είναι οι σημαντικότερες συμβουλές των ειδικών για την ασφάλειά μας σε συνθήκες καύσωνα;
Να είστε συνετοί σχετικά με την ώρα της ημέρας που είστε ενεργοί: Οι άνθρωποι λατρεύουν τη ρουτίνα τους, αλλά πρέπει να κάνετε τη γυμναστική και τις εργασίες στην αυλή και άλλες υπαίθριες δραστηριότητες νωρίς το πρωί ή αργά το βράδυ.
Η αποφυγή των πιο ζεστών περιόδων της ημέρας είναι ο πιο έξυπνος τρόπος για την πρόληψη των θερμοπληξιών. Όταν βρίσκεστε έξω και ο ήλιος είναι ψηλά, αναζητήστε μέρη με σκιά.
Να εφαρμόζετε σωστές συνήθειες ενυδάτωσης: Μην αγνοείτε τη δίψα – είναι το σώμα σας που σας δηλώνει κάτι. Η ενυδάτωση διατηρεί τον όγκο του πλάσματός σας μεγαλύτερο για να βοηθήσει την καρδιά σας να δουλέψει λιγότερο και μειώνει το συνολικό κίνδυνο για παθήσεις λόγω ζέστης.
Ο εγκέφαλος και οι μύες σας αποτελούνται επίσης από νερό, οπότε αν το σώμα σας αισθανθεί ότι δεν έχετε αρκετό νερό, θα αρχίσει να θυσιάζει άλλα πράγματα, συμπεριλαμβανομένου του πόσο ιδρώνετε.
Ακούστε το σώμα σας: Όταν χρειάζεται να βγείτε έξω για να εργαστείτε ή να παίξετε, το σώμα σας θα σας δώσει ενδείξεις σχετικά με το πώς διαχειρίζεται τη ζέστη.
Εάν δεν αισθάνεστε καλά, αισθάνεστε ζέστη ή δεν φαίνεται να μπορείτε να ζοριστείτε περισσότερο, το σώμα σας σας υποδεικνύει να επιβραδύνετε, να κάνετε επιπλέον διαλείμματα ή να αποχωρήσετε εντελώς.
Κάντε έξυπνες επιλογές ρούχων: Φορέστε ανοιχτόχρωμα ρούχα, τα οποία απορροφούν λιγότερη θερμότητα από τα σκούρα ρούχα.
Τα κοντομάνικα πουκάμισα και τα σορτσάκια μπορούν επίσης να αποτρέψουν την συσσώρευση θερμότητας ή την παρεμπόδιση της εξάτμισης του ιδρώτα.
Να θυμάστε ότι τα κράνη και ο αθλητικός εξοπλισμός συγκρατούν τη θερμότητα: Οι εργάτες οικοδομών πρέπει συχνά να φορούν κράνη, αλλά οι αθλητές δεν χρειάζεται πάντα να προπονούνται με προστατευτικά, ειδικά σε συνθήκες μεγάλης ζέστης.
Για να βοηθηθούν οι εργαζόμενοι, υπάρχει μια πίεση προς τις εταιρείες να ακολουθούν τις οδηγίες για την ασφάλεια της υγείας, όπως η παροχή σταθμών ψύξης και διαλειμμάτων ενυδάτωσης.
Κοιμηθείτε καλά: Η έκθεση στη ζέστη μια μέρα μπορεί να έχει επιπτώσεις στον κίνδυνο που διατρέχετε την επόμενη μέρα.
Εάν μπορείτε να κοιμηθείτε σε κλιματισμό και να έχετε έναν καλό νυχτερινό ύπνο, αυτό μπορεί να συμβάλει στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης θερμοπληξίας.
