Επιπεφυκίτιδα στα μωρά – Αιτίες, συμπτώματα, θεραπεία

Το βλέφαρο του μωρού σας είναι κόκκινο και πρησμένο, με λίγη κίτρινη κρούστα στη γωνία. Κατά τα άλλα, το μωρό σας είναι καλά – ούτε πυρετός, ούτε εμφανής δυσφορία. Τι συμβαίνει; Είναι απλώς ένα ερεθισμένο μάτι ή κάτι πιο σοβαρό; Θα μπορούσε να είναι επιπεφυκίτιδα; Μπορούν τα μωρά να κολλήσουν επιπεφυκίτιδα; Αν ναι, πόσο σοβαρό είναι η επιπεφυκίτιδα στα μωρά;

Εάν αισθάνεστε ανησυχία και σύγχυση σχετικά με την ερυθρότητα ή το πρήξιμο στο μάτι του μωρού σας, δεν είστε οι μοναδικοί που το παθαίνετε.

Η επιπεφυκίτιδα στα μωρά είναι σχετικά συχνή και συνήθως εύκολα αντιμετωπίσιμη. Ας μιλήσουμε για το τι πρέπει να κάνετε αν νομίζετε ότι το μωρό σας έχει τέτοιο θέμα.

Τι είναι η επιπεφυκίτιδα;

Η επιπεφυκίτιδα είναι η φλεγμονή του τμήματος του ματιού που ονομάζεται επιπεφυκότας, η οποία είναι η μεμβράνη που επενδύει το εσωτερικό του βλεφάρου καθώς και τον βολβό του ματιού.

Η πάθηση στα αγγλικά είναι γνωστή ως “ροζ μάτι” (pink eye) επειδή το βλέφαρο και ο βολβός του ματιού παίρνουν μια ροζ απόχρωση όταν φλεγμαίνουν και ερεθίζονται.

Η φλεγμονή του επιπεφυκότα προκαλείται συνήθως από ιούς, βακτήρια, χημικές ουσίες, αλλεργίες ή άλλους ερεθιστικούς παράγοντες. Στα μωρά, η επιπεφυκίτιδα μπορεί επίσης να προκληθεί από έναν φραγμένο δακρυϊκό πόρο.

Επιπεφυκίτιδα στα μωρά: Αιτίες

Οι επιπεφυκίτιδες στα μωρά μπορούν να χωριστούν σε δύο κατηγορίες:

• Οι επιπεφυκίτιδες που συμβαίνουν μέσα στις πρώτες εβδομάδες της ζωής του παιδιού.
• Οι επιπεφυκίτιδες που εμφανίζονται αργότερα στη ζωή του μωρού.

Όταν ένα μωρό παθαίνει επιπεφυκίτιδα κατά τις πρώτες εβδομάδες της ζωής του, αυτή προκαλείται συχνά από κάτι που συνέβη κατά τη διάρκεια της διαδικασίας του τοκετού – είτε από τα χημικά που χρησιμοποιήθηκαν για τη φροντίδα των ματιών κατά τη γέννηση, είτε από μια μόλυνση που μεταδόθηκε από τη μητέρα μέσα στο γεννητικό σωλήνα.

Μπορεί η επιπεφυκίτιδα να είναι ποτέ σοβαρή;

Παρόλο που η επιπεφυκίτιδα όταν το παιδί είναι νεογέννητο δεν είναι πάντα σοβαρή, απαιτεί άμεση ιατρική αξιολόγηση, επειδή μπορεί να είναι σημάδι σοβαρής λοίμωξης. Εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία, η βακτηριακή επιπεφυκίτιδα στα νεογέννητα μπορεί να προκαλέσει σοβαρές λοιμώξεις σε άλλα μέρη του σώματός τους ή -στις περιπτώσεις έρπητα- τύφλωση και προβλήματα όρασης.

Η επιπεφυκίτιδα αργότερα στη ζωή ενός μωρού προκαλείται συνήθως από ιούς και βακτηριακές λοιμώξεις και συνήθως δεν θεωρείται επείγον ιατρικό περιστατικό.

Επιπεφυκίτιδα στα νεογέννητα

Εάν το νεογέννητο αναπτύξει επιπεφυκίτιδα, αυτό συμβαίνει συνήθως μέσα στις 1-2 εβδομάδες μετά τη γέννηση.

Να τι πρέπει να γνωρίζετε για κάθε μία από αυτές τις αιτίες.

• Αποφραγμένος δακρυϊκός πόρος

Μερικές φορές τα νεογέννητα εμφανίζουν μπλοκαρισμένο δακρυϊκό πόρο. Αυτό προκαλείται από την αδυναμία των δακρύων του μωρού σας να αποστραγγιστούν και συνήθως καθαρίζει καθώς το μωρό σας μεγαλώνει. Είναι ένα σχετικά συχνό, καλοήθες φαινόμενο, αλλά θα πρέπει πάντα να το αξιολογείτε με τον γιατρό σας για να αποκλείσετε κάτι πιο σοβαρό.

• Εφαρμογή τοπικού αντιμικροβιακού φαρμάκου

Οι οφθαλμικές σταγόνες που χορηγούνται στο μωρό σας κατά τη γέννηση για την πρόληψη βακτηριακών λοιμώξεων μπορεί να προκαλέσουν μια κατάσταση που ονομάζεται “χημική επιπεφυκίτιδα”, κατά την οποία το μάτι ερεθίζεται. Αυτοί οι ερεθισμοί συνήθως υποχωρούν εύκολα και δεν θεωρούνται επείγοντα ιατρικά περιστατικά.

• Βακτηριακές λοιμώξεις που προκύπτουν κατά τη γέννηση

Εάν μια μητέρα έχει βακτηριακή λοίμωξη κατά τη στιγμή της γέννησης, η λοίμωξη αυτή μπορεί να μεταδοθεί στο νεογέννητο κατά τη διάρκεια του τοκετού. Συνηθέστερα, τα βακτήρια που προκαλούν αυτές τις λοιμώξεις είναι τα χλαμύδια και η γονόρροια.

Λιγότερο συχνά, οι λοιμώξεις από έρπητα στις μητέρες μπορεί να μεταδοθούν κατά τη διάρκεια του τοκετού. Δυστυχώς, αυτές οι λοιμώξεις δεν επηρεάζουν μόνο το μάτι και μπορεί να εξελιχθούν σε πολύ σοβαρές αν δεν αντιμετωπιστούν άμεσα.

• Άλλες ιογενείς ή βακτηριακές λοιμώξεις

Εκτός από τις βακτηριακές λοιμώξεις που αποκτήθηκαν κατά τη γέννηση, το νεογέννητό σας μπορεί να αποκτήσει μια βακτηριακή ή ιογενή λοίμωξη που επηρεάζει το μάτι του και προκαλεί συμπτώματα επιπεφυκίτιδας.

Αυτές οι λοιμώξεις μπορεί επίσης να προκαλέσουν άλλα συμπτώματα στον οργανισμό, συνηθέστερα αναπνευστικά συμπτώματα ή πυρετό. Οποιαδήποτε βακτηριακή ή ιογενής λοίμωξη σε ένα νεογέννητο πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη και απαιτεί άμεση ιατρική αξιολόγηση.

Επιπεφυκίτιδα σε μεγαλύτερα μωρά

Τα μεγαλύτερα μωρά μπορεί να εμφανίσουν επιπεφυκίτιδα για τους ίδιους λόγους με τα νεογέννητα, όπως:

• Επιπεφυκίτιδα που προκαλείται από βακτηριακές λοιμώξεις (αν και οι λοιμώξεις αυτές δεν θα είναι αυτές που αποκτήθηκαν κατά τη γέννηση)
• Τα μεγαλύτερα μωρά μπορεί να εμφανίσουν επιπεφυκίτιδα από κοινές ιογενείς λοιμώξεις – και μπορεί να παρατηρήσετε ότι τα μάτια τους ερεθίζονται όταν έχουν κρυολογήματα και άλλες λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος

Τα μεγαλύτερα μωρά μπορεί επίσης να εμφανίσουν επιπεφυκίτιδα ως αποτέλεσμα αλλεργιών

Αν και λιγότερο συχνά μετά τη νεογνική ηλικία, τα μεγαλύτερα μωρά μπορεί να παρουσιάσουν επιπεφυκίτιδα ως αποτέλεσμα φραγμένων δακρυϊκών πόρων.

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα της επιπεφυκίτιδας είναι γενικά αρκετά προφανή – θα παρατηρήσετε ότι το βλέφαρο του μωρού σας είναι ροζ και πρησμένο, μπορεί να υπάρχει μια κρούστα στις γωνίες των ματιών του και ο ίδιος ο βολβός του ματιού του μπορεί να φαίνεται ροζ.

Ανάλογα με την αιτία, η επιπεφυκίτιδα εμφανίζεται με ελαφρώς διαφορετικούς τρόπους. Το πιο σημαντικό είναι ότι, εάν η επιπεφυκίτιδα συνοδεύεται από άλλα ανησυχητικά συμπτώματα ασθένειας, αυτό μπορεί να σηματοδοτεί ένα πιο σοβαρό ζήτημα.

Φραγμένοι δακρυϊκοί πόροι

Τα συμπτώματα είναι υγρασία του ματιού, ερυθρότητα ή πρήξιμο του ματιού και δημιουργία κρούστας στη γωνία του ματιού. Τα περισσότερα μωρά ξεπερνούν την απόφραξη των δακρυϊκών πόρων μέσα στους πρώτους μήνες της ζωής τους, αλλά σε σπάνιες περιπτώσεις, τα συμπτώματα αυτά μπορεί να διαρκέσουν ολόκληρο το πρώτο έτος της ζωής τους.

Εφαρμογή τοπικού αντιμικροβιακού

Εάν η επιπεφυκίτιδα του νεογέννητου προέρχεται από τις οφθαλμικές σταγόνες που έλαβε κατά τη γέννηση, τα συμπτώματά του μπορεί να περιλαμβάνουν ένα ελαφρώς κόκκινο μάτι και κάποιο ήπιο πρήξιμο του βλεφάρου. Η επιπεφυκίτιδα που προκαλείται από αντιμικροβιακά φάρμακα συνήθως υποχωρεί μόνη της χωρίς θεραπεία μέσα σε 24 έως 36 ώρες.

Βακτηριακές λοιμώξεις που αποκτήθηκαν κατά τη γέννηση

Τα συμπτώματα των βακτηριακών λοιμώξεων από βακτήρια όπως τα χλαμύδια, η γονόρροια (και σπανιότερα ο έρπης) περιλαμβάνουν πρήξιμο του βλεφάρου, εκροή πύου και κόκκινα μάτια. Τα συμπτώματα της λοίμωξης από χλαμύδια παρουσιάζονται συνήθως 5 έως 12 ημέρες μετά τη γέννηση και τα συμπτώματα της λοίμωξης από γονόρροια παρουσιάζονται περίπου 2 έως 4 ημέρες μετά τη γέννηση.

Χωρίς θεραπεία, αυτές οι λοιμώξεις μπορεί να επιφέρουν σοβαρά συμπτώματα που επηρεάζουν άλλα μέρη του σώματος του νεογέννητου. Τα χλαμύδια μπορεί να προσβάλουν τους πνεύμονες και τον ρινοφάρυγγα. Η γονόρροια μπορεί να προκαλέσει μόλυνση στην κυκλοφορία του αίματος, στον νωτιαίο μυελό και στην επένδυση του εγκεφάλου. Εάν δεν αντιμετωπιστεί, η λοίμωξη από έρπητα μπορεί να προκαλέσει απώλεια όρασης ή τύφλωση.

Άλλες βακτηριακές λοιμώξεις

Τα βακτηριακά αίτια της επιπεφυκίτιδας είναι το πρήξιμο του βλεφάρου και το ροζ χρώμα του βλεφάρου και του βολβού του ματιού. Αυτός ο τύπος λοίμωξης συνδέεται συχνά με εκκρίσεις από το μάτι. Αυτό το έκκριμα μπορεί να προκαλέσει τη συγκόλληση των βλεφάρων. Οι βακτηριακές λοιμώξεις στην επιπεφυκίτιδα των ματιών συχνά συμπίπτουν με λοιμώξεις του αυτιού.

Ιογενείς λοιμώξεις

Οι ιογενείς λοιμώξεις συνήθως συμπίπτουν με λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος, όπως το κρυολόγημα ή το συνάχι. Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν φλεγμονή των βλεφάρων και ροζ βολβό- ωστόσο, το έκκριμα από το μάτι είναι συχνά πιο λεπτόρευστο σε σχέση με το έκκριμα από μια βακτηριακή λοίμωξη. Μπορεί να παρατηρήσετε υδαρή έκκριση και η λοίμωξη μπορεί να εξαπλωθεί από το ένα μάτι στο άλλο. 

Αλλεργίες

Η επιπεφυκίτιδα που προκαλείται από αλλεργίες συνήθως συνοδεύεται και από άλλα συμπτώματα αλλεργίας, όπως φτέρνισμα, φαγούρα, δακρύρροια, πονόλαιμο, βήχα ή συμπτώματα άσθματος. Η επιπεφυκίτιδα ως αποτέλεσμα μιας αλλεργίας αφορά κατά κανόνα και τα δύο μάτια.

Πώς διαγιγνώσκεται η επιπεφυκίτιδα;

Όταν επισκέπτεστε το γιατρό σας, το μωρό σας θα εξεταστεί διεξοδικά και ο γιατρός σας θα σας κάνει ερωτήσεις σχετικά με το πότε εμφανίστηκαν τα συμπτώματα της επιπεφυκίτιδας, ποια άλλα συμπτώματα έχει το μωρό σας και μπορεί να σας κάνει ερωτήσεις σχετικά με το γενικό ιατρικό ιστορικό του.

Ποια φάρμακα χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της επιπεφυκίτιδας;

Αφού λάβετε τη σωστή διάγνωση για την επιπεφυκίτιδα του μωρού σας, μπορεί να ξεκινήσει η θεραπεία. Είναι σημαντικό να λάβετε μια διάγνωση από έναν ειδικό γιατρό λόγω του ότι υπάρχουν πολλές διαφορετικές αιτίες για την εμφάνιση επιπεφυκίτιδας και η θεραπεία της επιπεφυκίτιδας εξαρτάται από την αιτία.

Βακτηριακή επιπεφυκίτιδα

Ανάλογα με το ποιο βακτήριο προκαλεί τη λοίμωξη, ο γιατρός σας θα σας συνταγογραφήσει αντιβιοτικές σταγόνες ή αλοιφές. Στην περίπτωση των νεογνικών βακτηριακών λοιμώξεων που αποκτήθηκαν κατά τη γέννηση, όπως τα χλαμύδια και η γονόρροια, μπορεί να χρειαστούν αντιβιοτικά από το στόμα ή ενδοφλέβια. Εκτός από τα αντιβιοτικά, οι ζεστές κομπρέσες μπορούν να βοηθήσουν στην καταπράυνση των βακτηριακών λοιμώξεων.

Ιογενείς αιτίες

Δυστυχώς, δεν υπάρχουν φάρμακα για τη θεραπεία της επιπεφυκίτιδας που προκαλείται από ιογενείς λοιμώξεις. Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις, αναπτύσσεται δευτερογενής βακτηριακή λοίμωξη και συνταγογραφούνται αντιβιοτικές σταγόνες. Μπορεί να προταθούν ζεστές κομπρέσες. Είναι σημαντικό να εφαρμόζετε καλή υγιεινή των χεριών, ώστε οι ιογενείς λοιμώξεις του ματιού να μην εξαπλώνονται.

Αλλεργικές αιτίες

Στην περίπτωση αλλεργικής επιπεφυκίτιδας, μπορεί να συνταγογραφηθούν φάρμακα ή σταγόνες κατά της αλλεργίας. Πρέπει να συμβουλευτείτε το γιατρό σας πριν χορηγήσετε φάρμακα για αλλεργίες σε βρέφος, καθώς τα φάρμακα αυτά δεν είναι συνήθως ασφαλή για βρέφη κάτω των δύο ετών.

Φραγμένος δακρυϊκός πόρος

Οι φραγμένοι δακρυϊκοί πόροι μπορούν να καταπραϋνθούν με ζεστές κομπρέσες μερικές φορές την ημέρα. Ο γιατρός σας μπορεί επίσης να σας υποδείξει να κάνετε μασάζ στον πόρο. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να κάνετε μόνο με την καθοδήγηση του παιδιάτρου σας.