Έλκος στομάχου και δωδεκαδακτύλου. Διάγνωση και Θεραπεία

Ο γιατρός σας θα σας ρωτήσει για τα συμπτώματα και το ιατρικό ιστορικό σας.

Θα θελήσει να μάθει αν χρησιμοποιείτε συχνά μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη ή αν έχετε ιστορικό λοίμωξης από H. pylori.

Εάν τα σημεία υποδεικνύουν έλκος, θα χρειαστεί να ρίξει μια ματιά στο εσωτερικό του στομάχου και του δωδεκαδακτύλου σας.

Ποιες εξετάσεις γίνονται για τη διάγνωση του πεπτικού έλκους;

Ενδοσκόπηση. Η εξέταση με ανώτερη ενδοσκόπηση είναι σκόπιμη, διότι επιτρέπει στους γιατρούς να δουν το εσωτερικό του πεπτικού σας συστήματος και επίσης να λάβουν δείγμα ιστού για ανάλυση στο εργαστήριο.

Η εξέταση γίνεται με τη διέλευση ενός λεπτού σωλήνα με μια μικροσκοπική κάμερα προσαρτημένη κατά μήκος του λαιμού σας και μέσα στο στομάχι και το δωδεκαδάκτυλο.

Θα σας χορηγηθεί φαρμακευτική αγωγή για να μουδιάσει ο λαιμός σας και να σας βοηθήσει να χαλαρώσετε κατά τη διάρκεια της εξέτασης.

Ο γιατρός σας μπορεί να χρησιμοποιήσει το ενδοσκόπιο για να πάρει ένα δείγμα ιστού προκειμένου να το εξετάσει για ενδείξεις βλάβης του βλεννογόνου, αναιμίας, λοίμωξης από H. pylori ή κακοήθειας. Εάν ληφθεί δείγμα, δεν θα το αισθανθείτε.

Απεικονιστικές εξετάσεις. Οι απεικονιστικές εξετάσεις για τον έλεγχο του στομάχου και του λεπτού εντέρου περιλαμβάνουν:

Το ανώτερο γαστρεντερικό σύστημα. Μια ακτινογραφία του ανώτερου γαστρεντερικού συστήματος εξετάζει το στομάχι και το δωδεκαδάκτυλο μέσω ακτίνων Χ.

Είναι λιγότερο επεμβατική από την ενδοσκόπηση.

Για την ακτινογραφία, θα καταπιείτε ένα υγρό σαν κιμωλία που ονομάζεται βάριο, το οποίο θα καλύψει τον οισοφάγο, το στομάχι και το δωδεκαδάκτυλο.

Το βάριο βοηθά τα πεπτικά σας όργανα να φαίνονται καλύτερα στις ασπρόμαυρες εικόνες.

Αξονική τομογραφία. Ο γιατρός σας μπορεί να σας συστήσει μια αξονική τομογραφία εάν χρειάζεται να δει τα όργανά σας με μεγαλύτερη λεπτομέρεια.

Η αξονική τομογραφία μπορεί να αποκαλύψει επιπλοκές όπως διάτρηση στο στομάχι ή στο εντερικό τοίχωμα.

Για την εξέταση, θα ξαπλώσετε σε ένα τραπέζι μέσα σε ένα μηχάνημα σάρωσης ενώ λαμβάνονται ακτινογραφίες.

Ενδέχεται να πιείτε ή να κάνετε μια ένεση με σκιαγραφικό υγρό για να φαίνονται καλύτερα τα όργανά σας στις εικόνες.

Εξετάσεις για το ελικοβακτηρίδιο H. pylori. Ο γιατρός σας μπορεί να θελήσει να σας εξετάσει ξεχωριστά για λοίμωξη από H. pylori. Οι εξετάσεις μπορεί να περιλαμβάνουν:

Εξέταση αίματος. Η εξέταση αίματος είναι ένας γρήγορος και απλός τρόπος προκειμένου να γίνει έλεγχος για προηγούμενη λοίμωξη από H. pylori.

Το εργαστήριο αναζητά ενδείξεις αντισωμάτων έναντι του βακτηρίου στο αίμα σας. Ωστόσο, δεν είναι τόσο ακριβής για τη διάγνωση μιας ενεργής λοίμωξης.

Εξέταση κοπράνων. Οι γιατροί μπορούν επίσης να εντοπίσουν το H. pylori στα κόπρανά σας. Ενδεχομένως να θελήσουν να εξετάσουν τα κόπρανά σας εάν έχετε παρατηρήσει αλλαγές σε αυτά.

Τεστ αναπνοής. Το τεστ αναπνοής για το H. pylori είναι ένα ακριβές τεστ για τη διάγνωση μιας ενεργής λοίμωξης από H. pylori.

Για την εξέταση, θα πιείτε ένα αρωματισμένο διάλυμα που περιέχει μια οργανική χημική ένωση που ονομάζεται ουρία.

Εάν υπάρχουν βακτήρια H. pylori στο πεπτικό σας σύστημα, θα διασπάσουν την ουρία και θα τη μετατρέψουν σε διοξείδιο του άνθρακα.

Το διοξείδιο του άνθρακα θα βγει στην αναπνοή σας. Όταν εκπνέετε σε μια σακούλα, ο γιατρός θα είναι σε θέση να το μετρήσει.

Αντιμετώπιση και θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζονται τα έλκη του στομάχου;

Τα έλκη μπορούν να επουλωθούν εάν τους επιτραπεί να ηρεμήσουν από τους παράγοντες που τα δημιούργησαν.

Οι επαγγελματίες υγείας αντιμετωπίζουν τα μη επιπλεγμένα έλκη με ένα συνδυασμό φαρμάκων για τη μείωση του στομαχικού οξέος, την επικάλυψη και την προστασία του έλκους κατά τη διάρκεια της επούλωσης και την εξάλειψη κάθε βακτηριακής λοίμωξης που μπορεί να εμπλέκεται.

Τα φάρμακα μπορεί να είναι μεταξύ άλλων:

• Αντιβιοτικά. Εάν το H. pylori βρέθηκε στο πεπτικό σας σύστημα, ο γιατρός σας θα σας συνταγογραφήσει κάποιο συνδυασμό αντιβιοτικών για να εξολοθρεύσει τα βακτήρια, με βάση το ιατρικό ιστορικό και την κατάστασή σας. Τα αντιβιοτικά που συνήθως συνταγογραφούνται είναι η τετρακυκλίνη, η μετρονιδαζόλη, η κλαριθρομυκίνη και η αμοξικιλλίνη.
  
• Αναστολείς αντλίας πρωτονίων (PPIs). Αυτά τα φάρμακα βοηθούν στη μείωση του στομαχικού οξέος και στην προστασία του βλεννογόνου του στομάχου σας. Τα PPIs είναι τα ακόλουθα: εσομεπραζόλη, δεξλανσοπραζόλη, λανσοπραζόλη, ομεπραζόλη, παντοπραζόλη και ραμπεπραζόλη.
  
• Αναστολείς υποδοχέων ισταμίνης (αναστολείς Η2). Αυτοί μειώνουν το οξύ του στομάχου εμποδίζοντας τη χημική ουσία που δίνει εντολή στον οργανισμό σας να το παράγει (ισταμίνες). Στους αναστολείς Η2 περιλαμβάνονται η φαμοτιδίνη, η σιμετιδίνη και η νιζατιδίνη.
  
• Αντιόξινα. Αυτά τα συνηθισμένα φάρμακα που χορηγούνται χωρίς συνταγή βοηθούν στην εξουδετέρωση του στομαχικού οξέος. Μπορεί να επιφέρουν κάποια ανακούφιση από τα συμπτώματα, αλλά δεν είναι αρκετά για να θεραπεύσουν το έλκος σας. Μπορεί επίσης να αλληλεπιδράσουν με ορισμένα αντιβιοτικά.
  
• Κυτταροπροστατευτικοί παράγοντες. Αυτά τα φάρμακα βοηθούν στην επικάλυψη και την προστασία του βλεννογόνου του στομάχου σας. Σε αυτά περιλαμβάνονται η σουκραλφάτη και η μισοπροστόλη.
  
• Υποσαλικυλικό βισμούθιο. Αυτό το μη συνταγογραφούμενο φάρμακο, μπορεί να βοηθήσει στην επικάλυψη και την προστασία του έλκους σας από το οξύ του στομάχου. (Σημείωση: Το βισμούθιο μπορεί να κάνει τα κόπρανά σας μαύρα, αλλά αυτό το αποτέλεσμα φαίνεται διαφορετικό από την κολλώδη, πισσώδη εικόνα του αίματος στα κόπρανά σας).

Τι γίνεται με τα επιπλεγμένα έλκη;

Παρόλο που τα περισσότερα έλκη αντιμετωπίζονται επιτυχώς με φαρμακευτική αγωγή, ορισμένα επιπλεγμένα έλκη μπορεί να χρειαστούν χειρουργική επέμβαση.

Τα έλκη που αιμορραγούν ή που έχουν τρυπήσει το στομάχι ή το εντερικό τοίχωμα, θα πρέπει να αποκατασταθούν χειρουργικά.

Ένα έλκος που είναι κακόηθες ή αποφράσσει μια δίοδο, θα πρέπει να αφαιρεθεί χειρουργικά.

Σε σοβαρές περιπτώσεις, ένα έλκος που επανέρχεται συνεχώς μπορεί να αντιμετωπιστεί με χειρουργική επέμβαση για να αποκοπεί μέρος της νευρικής παροχής στο στομάχι που παράγει το οξύ του στομάχου.

Πόσο σύντομα μετά τη θεραπεία θα αισθανθώ καλύτερα;

Εάν παίρνετε όλα τα φάρμακα όπως σας έχουν συνταγογραφηθεί και αποφεύγετε τον ερεθισμό του έλκους με ΜΣΑΦ, αλκοόλ ή κάπνισμα, το έλκος σας θα επουλωθεί ικανοποιητικά μέσα σε λίγες εβδομάδες.

Οι περιπτώσεις που αφορούν χειρουργικές επεμβάσεις μπορεί να χρειαστούν μερικές εβδομάδες περισσότερο.

Ο γιατρός σας θα σας παρακολουθήσει στο τέλος της φαρμακευτικής αγωγής για να βεβαιωθεί ότι το έλκος έχει επουλωθεί και ότι έχει υποχωρήσει οποιαδήποτε λοίμωξη.

Πιθανώς θα κάνει εξετάσεις παρακολούθησης, μεταξύ των οποίων και μια ανώτερη ενδοσκόπηση για να εξετάσει το σημείο του έλκους καθώς και εξετάσεις για το H. pylori, εάν το είχατε, για να βεβαιωθεί ότι η λοίμωξη έχει εξαλειφθεί.

Πώς μπορώ να αποτρέψω την εμφάνιση ή την επανεμφάνιση ενός έλκους στομάχου;

• Μειώστε τη χρήση ΜΣΑΦ, αν είναι δυνατόν. Θα μπορούσατε να προτιμήσετε την παρακεταμόλη ως αντικαταστάτη. Εάν λαμβάνετε μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα για ιατρικούς λόγους, μιλήστε με το γιατρό σας για τη μείωση της δοσολογίας σας ή την αλλαγή του φαρμάκου σας. Ο γιατρός σας μπορεί επίσης να σας συνταγογραφήσει ένα άλλο φάρμακο που πρέπει να λαμβάνετε μαζί με τα ΜΣΑΦ για την προστασία του βλεννογόνου του στομάχου σας.
  
• Μειώστε άλλους ερεθιστικούς παράγοντες που μπορεί να συμβάλλουν στην υπερβολική ποσότητα στομαχικού οξέος ή να διαβρώσουν την επένδυση του στομάχου σας, όπως το κάπνισμα και η κατανάλωση αλκοόλ.
  
• Κάντε ένα τεστ αναπνοής H. pylori για να διαπιστώσετε αν έχετε υπερπληθυσμό του βακτηρίου.

Μπορεί το έλκος του στομάχου απλά να υποχωρήσει;

Ορισμένα έλκη ακολουθούν ένα μακροχρόνιο μοτίβο προσωρινής επούλωσης από μόνα τους και στη συνέχεια επανέρχονται.

Αυτό μπορεί να συμβεί εάν οι παράγοντες που συμβάλλουν στο έλκος σας, όπως η χρήση ΜΣΑΦ, το κάπνισμα και το αλκοόλ, μειωθούν προσωρινά και στη συνέχεια επανέλθουν.

Επομένως, δεν θα επουλώσετε πλήρως το έλκος σας μέχρι να εξαλείψετε την αιτία, είτε αυτή είναι η χρόνια χρήση μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων, είτε η λοίμωξη από H. pylori, είτε η υπερδραστηριότητα του στομάχου.

Ακόμη και μετά από επιτυχή θεραπεία, μπορεί να εμφανίσετε νέο έλκος.

Τι πρέπει να κάνω αν θεωρώ ότι έχω έλκος στομάχου;

Πάντα να αναζητάτε ιατρική φροντίδα για ένα έλκος στομάχου.

Παρά το γεγονός ότι ενδεχομένως να μπορείτε να αντιμετωπίσετε προσωρινά τα συμπτώματα με μη συνταγογραφούμενα φάρμακα, αυτά δεν θα θεραπεύσουν το έλκος.

Πρέπει να εντοπίσετε και να θεραπεύσετε την υποκείμενη αιτία.

Ένα μη θεραπευμένο έλκος μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές, ακόμη και αν τα συμπτώματά σας είναι ήπια.

Η κύρια αιτία του έλκους του στομάχου, η λοίμωξη από H. pylori, μπορεί επίσης να οδηγήσει σε άλλες επιπλοκές.