Ένα εγκεφαλικό επεισόδιο λαμβάνει χώρα όταν διακόπτεται η ροή του αίματος σε ένα τμήμα του εγκεφάλου σας.
Χωρίς το οξυγόνο του αίματος, τα εγκεφαλικά κύτταρα αρχίζουν να πεθαίνουν μέσα σε λίγα λεπτά.
Για να βοηθήσετε στην πρόληψη ενός εγκεφαλικού επεισοδίου, ενημερωθείτε για τις αιτίες και τα πράγματα που μπορούν να αυξήσουν τις πιθανότητες να πάθετε εγκεφαλικό επεισόδιο.
Είδη εγκεφαλικού επεισοδίου
Ένα εγκεφαλικό επεισόδιο μπορεί να συμβεί με δύο κύριους τρόπους: Κάτι εμποδίζει τη ροή του αίματος ή κάτι προκαλεί αιμορραγία στον εγκέφαλο.
Ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο. Στα 8 στα 10 εγκεφαλικά επεισόδια, ένα αιμοφόρο αγγείο που μεταφέρει αίμα στον εγκέφαλό φράσσεται.
Αυτό συμβαίνει όταν λιπαρές εναποθέσεις μέσα σε αρτηρίες αποσπώνται και ταξιδεύουν στον εγκέφαλο ή όταν η κακή ροή του αίματος από αρρυθμίες της καρδιάς σχηματίζει έναν θρόμβο αίματος.
Αιμορραγικό εγκεφαλικό επεισόδιο. Είναι λιγότερο συχνό από το ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο, αλλά μπορεί να είναι πιο σοβαρό.
Ένα αιμοφόρο αγγείο στον εγκέφαλο διογκώνεται και σκάει ή ένα εξασθενημένο αγγείο παρουσιάζει διαρροή.
Η ανεξέλεγκτη υψηλή αρτηριακή πίεση και η υπερβολική λήψη αντιπηκτικών φαρμάκων μπορεί να οδηγήσουν σε αυτό το είδος εγκεφαλικού επεισοδίου.
Ορισμένοι άνθρωποι παθαίνουν αυτό που ονομάζεται παροδικό ισχαιμικό επεισόδιο.
Αυτό το “μίνι εγκεφαλικό επεισόδιο” οφείλεται σε προσωρινή απόφραξη.
Δεν προκαλεί μόνιμη εγκεφαλική βλάβη, αλλά αυξάνει τις πιθανότητες να πάθετε εγκεφαλικό επεισόδιο μεγάλης έκτασης.
Αιτίες
Μπορείτε να αντιμετωπίσετε ορισμένες παθήσεις που αυξάνουν την πιθανότητα να πάθετε εγκεφαλικό επεισόδιο.
Κάποια άλλα πράγματα που συμβάλλουν στον κίνδυνο δεν μπορούν να αλλάξουν:
Υψηλή αρτηριακή πίεση
Κάπνισμα
Το κάπνισμα αυξάνει τις πιθανότητες εγκεφαλικού επεισοδίου. Η νικοτίνη ανεβάζει την αρτηριακή σας πίεση.
Ο καπνός του τσιγάρου προκαλεί συσσώρευση λίπους στην κύρια αρτηρία του λαιμού σας.
Πυκνώνει επίσης το αίμα σας και το καθιστά πιο πιθανό να πήξει. Ακόμη και το παθητικό κάπνισμα μπορεί να σας επηρεάσει αρνητικά.
Καρδιακές παθήσεις
Σε αυτές περιλαμβάνονται οι ελαττωματικές καρδιακές βαλβίδες καθώς και η κολπική μαρμαρυγή, ή οι αρρυθμίες, και προκαλούν το ένα τέταρτο όλων των εγκεφαλικών επεισοδίων στις μεγαλύτερες ηλικίες.
Διαβήτης
Τα άτομα που πάσχουν από διαβήτη έχουν συχνά υψηλή αρτηριακή πίεση και είναι πιο πιθανό να είναι υπέρβαρα.
Και οι δύο παράγοντες αυξάνουν την πιθανότητα εγκεφαλικού επεισοδίου.
Ο διαβήτης βλάπτει τα αιμοφόρα αγγεία σας, γεγονός που καθιστά πιο πιθανό ένα εγκεφαλικό επεισόδιο.
Εάν πάθετε εγκεφαλικό επεισόδιο όταν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας είναι υψηλά, η βλάβη στον εγκέφαλό σας είναι μεγαλύτερη.
Σωματικό βάρος και άσκηση
Οι πιθανότητες εγκεφαλικού επεισοδίου μπορεί να αυξηθούν αν είστε υπέρβαροι.
Μπορείτε να μειώσετε τις πιθανότητές στην περίπτωση αυτή με το να γυμνάζεστε καθημερινά.
Κάντε έναν γρήγορο 30λεπτο περίπατο ή κάντε ασκήσεις μυϊκής ενδυνάμωσης, όπως κάμψεις και ασκήσεις με βάρη.
Φάρμακα
Ορισμένα φάρμακα μπορεί να αυξήσουν τις πιθανότητες εγκεφαλικού επεισοδίου.
Για παράδειγμα, τα αντιπηκτικά φάρμακα, τα οποία προτείνουν οι γιατροί για την πρόληψη θρομβώσεων, μπορεί μερικές φορές να αυξήσουν την πιθανότητα εγκεφαλικού επεισοδίου λόγω αιμορραγίας.
Μελέτες έχουν συνδέσει την ορμονοθεραπεία, που χρησιμοποιείται για τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης, όπως οι εξάψεις, με υψηλότερο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου.
Και τα οιστρογόνα χαμηλής δοσολογίας στα αντισυλληπτικά χάπια μπορεί επίσης να αυξήσουν τις πιθανότητές να πάθετε εγκεφαλικό επεισόδιο.
Ηλικία
Ο καθένας μπορεί να πάθει εγκεφαλικό επεισόδιο, ακόμη και τα μωρά στη μήτρα.
Γενικά, οι πιθανότητές αυξάνονται όσο μεγαλώνετε.
Διπλασιάζονται κάθε δεκαετία μετά την ηλικία των 55 ετών.
Κληρονομικότητα
Τα εγκεφαλικά επεισόδια μπορεί να είναι κληρονομικά.
Εσείς και οι συγγενείς σας μπορεί να έχετε την τάση να έχετε υψηλή αρτηριακή πίεση ή διαβήτη.
Ορισμένα εγκεφαλικά επεισόδια μπορεί να προκληθούν από μια γενετική διαταραχή που εμποδίζει τη ροή του αίματος στον εγκέφαλο.
Φύλο
Οι γυναίκες έχουν ελαφρώς λιγότερες πιθανότητες να υποστούν εγκεφαλικό επεισόδιο από ό,τι οι άνδρες της ίδιας ηλικίας.
Όμως οι γυναίκες παθαίνουν εγκεφαλικά επεισόδια σε μεγαλύτερη ηλικία, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα να έχουν λιγότερες πιθανότητες να αναρρώσουν και περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν.
Φυλή
Τα εγκεφαλικά επεισόδια πλήττουν τους Αφροαμερικανούς και τους μη λευκούς ισπανόφωνους Αμερικανούς πολύ συχνότερα από οποιαδήποτε άλλη ομάδα στις ΗΠΑ.
Η δρεπανοκυτταρική νόσος, μια γενετική πάθηση που μπορεί να στενεύει τις αρτηρίες και να διακόπτει τη ροή του αίματος, είναι επίσης πιο συχνή σε αυτές τις ομάδες και σε άτομα των οποίων οι οικογένειες κατάγονται από τη Μεσόγειο, τη Μέση Ανατολή ή την Ασία.
Απλοί τρόποι πρόληψης
Παρακολουθήστε την αρτηριακή σας πίεση
Εάν έχετε υψηλή αρτηριακή πίεση και δεν τη ρυθμίζετε σωστά, οι πιθανότητες να πάθετε εγκεφαλικό επεισόδιο αυξάνονται.
Ιδανικά, η αρτηριακή σας πίεση θα πρέπει να είναι κάτω από 120 και πάνω από 80. Αν η δική σας είναι πολύ υψηλή, συζητήστε με το γιατρό σας σχετικά με τρόπους αλλαγής της διατροφής σας και περισσότερης άσκησης.
Αν αυτό δεν είναι αρκετό για να την ελέγξετε, μπορεί να σας συνταγογραφήσει φάρμακα για να σας βοηθήσει.
Ασκηθείτε
Η άσκηση σας βοηθά να αποκτήσετε ή να διατηρήσετε ένα φυσιολογικό βάρος και να διατηρήσετε την αρτηριακή σας πίεση εκεί που πρέπει – δύο πράγματα που μπορούν να μειώσουν τις πιθανότητες να πάθετε εγκεφαλικό επεισόδιο.
Θα πρέπει να γυμνάζεστε αρκετά σκληρά ώστε να πετύχετε το επιθυμητό αποτέλεσμα 5 ημέρες την εβδομάδα για περίπου 30 λεπτά.
Μιλήστε πρώτα με το γιατρό σας αν δεν είστε σε καλή κατάσταση υγείας ή αν δεν έχετε δραστηριοποιηθεί για αρκετό καιρό.
Ελέγξτε το άγχος
Το άγχος μπορεί να αυξήσει την πιθανότητα να πάθετε εγκεφαλικό επεισόδιο, ενδεχομένως επειδή προκαλεί φλεγμονή σε διάφορα μέρη του σώματός σας.
Αν έχετε άγχος στη δουλειά, δοκιμάστε μερικά απλά πράγματα για να το περιορίσετε.
Να σηκώνεστε και να κινείστε συχνά, να αναπνέετε βαθιά και να επικεντρώνεστε σε μία εργασία κάθε φορά.
Μετατρέψτε το χώρο εργασίας σας σε έναν ήρεμο χώρο με φυτά και απαλά χρώματα.
Και φροντίστε να περνάτε ένα ικανοποιητικό χρονικό διάστημα μακριά από το γραφείο.
Χάστε βάρος
Η παχυσαρκία και τα προβλήματα υγείας που μπορεί να προκαλέσει – διαβήτης και υψηλή αρτηριακή πίεση – αυξάνουν τις πιθανότητες εγκεφαλικού επεισοδίου.
Μπορείτε να μειώσετε τις πιθανότητες αυτές αν χάσετε μόλις 10 κιλά.
Προσπαθήστε να διατηρήσετε τον αριθμό των θερμίδων σας κάτω από 2.000 την ημέρα και φροντίστε να ασκείστε τακτικά.
Απολαύστε (ένα) ποτό
Ο κίνδυνος εγκεφαλικού επεισοδίου μπορεί να μειωθεί αν πίνετε ένα ποτό την ημέρα. Αλλά προσέξτε: Περισσότερα από δύο και ο κίνδυνος αυξάνεται απότομα.
Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μπορεί επίσης να οδηγήσει σε παχυσαρκία, υψηλή αρτηριακή πίεση και διαβήτη – στοιχεία τα οποία αυξάνουν τις πιθανότητες να πάθετε εγκεφαλικό επεισόδιο.
Ελέγξτε τη χοληστερόλη σας
Τα υψηλά επίπεδα της “κακής” χοληστερόλης LDL και τα χαμηλά επίπεδα της “καλής” χοληστερόλης HDL μπορούν να αυξήσουν τις πιθανότητες συσσώρευσης πλάκας στις αρτηρίες σας, η οποία περιορίζει τη ροή του αίματος και μπορεί να οδηγήσει σε εγκεφαλικό επεισόδιο.
Η μείωση των κορεσμένων και των τρανς λιπαρών μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της LDL και η άσκηση μπορεί να αυξήσει την HDL.
Εάν τα παραπάνω δεν αποδώσουν, ο γιατρός σας μπορεί να σας συνταγογραφήσει φάρμακα για να βοηθήσει στη βελτίωση των επιπέδων τους.
Δώστε προσοχή στους χτύπους της καρδιάς σας
Η κολπική μαρμαρυγή, ένας ακανόνιστος καρδιακός ρυθμός, αυξάνει πέντε φορές την πιθανότητα να πάθετε εγκεφαλικό επεισόδιο.
Εάν παρατηρήσετε ταχυπαλμία ή ακανόνιστο καρδιακό παλμό, επισκεφθείτε το γιατρό σας για να μάθετε τι τον προκαλεί.
Εάν πρόκειται για κολπική μαρμαρυγή, ενδεχομένως να είναι σε θέση να σας θεραπεύσει με φάρμακα που μειώνουν τον καρδιακό σας ρυθμό και μειώνουν τις πιθανότητες να εμφανίσετε θρόμβους στο αίμα.
Ελέγξτε το σάκχαρό σας
Ο διαβήτης επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο το σώμα σας χρησιμοποιεί τη γλυκόζη, μια σημαντική πηγή ενέργειας για τον εγκέφαλό σας και τα κύτταρα που αποτελούν τους μύες και τους ιστούς του σώματός μας.
Μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητες να πάθετε εγκεφαλικό επεισόδιο, γι’ αυτό είναι σημαντικό να παρακολουθείτε προσεκτικά το σάκχαρο στο αίμα σας και να ακολουθείτε τις οδηγίες του γιατρού σας.
Καταναλώστε φυτικές ίνες
Ο μαγικός αριθμός εδώ είναι το 7: Για κάθε 7 γραμμάρια φυτικών ινών που προσθέτετε στην καθημερινή σας διατροφή, ο κίνδυνος εγκεφαλικού επεισοδίου μειώνεται κατά 7%.
Θα πρέπει να λαμβάνετε περίπου 25 γραμμάρια την ημέρα: έξι έως οκτώ μερίδες δημητριακών ολικής αλέσεως ή οκτώ έως 10 μερίδες λαχανικών.
Φάτε (λίγη) μαύρη σοκολάτα
Τα φλαβονοειδή είναι φυτικές χημικές ουσίες στο κακάο που παρουσιάζουν ένα σωρό οφέλη για την υγεία.
Για παράδειγμα, μπορούν να βοηθήσουν στη φλεγμονή και το γεγονός αυτό μπορεί να ανακουφίσει την πίεση στην καρδιά σας.
Μελέτες δείχνουν ότι λίγη μαύρη σοκολάτα την ημέρα συμβάλλει στην πρόληψη καρδιακών προσβολών και εγκεφαλικών επεισοδίων σε άτομα με μεγαλύτερες πιθανότητες εμφάνισης καρδιακών παθήσεων.
Απλά μην το παρακάνετε, επειδή η σοκολάτα έχει ζάχαρη και κορεσμένα λιπαρά.
Μην καπνίζετε
Το κάπνισμα κάνει το αίμα σας πιο πιθανό να πήξει, πυκνώνει και στενεύει τα αιμοφόρα αγγεία σας και οδηγεί στη συσσώρευση πλάκας – όλα αυτά καθιστούν πιο πιθανό το ενδεχόμενο να υποστείτε εγκεφαλικό επεισόδιο.
Επιλέξτε τις σωστές τροφές
Μια ισορροπημένη διατροφή με φρούτα, λαχανικά, ψάρια, άπαχο κρέας και δημητριακά ολικής αλέσεως μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της χοληστερόλης σας.
Αυτό σημαίνει ότι η πλάκα είναι λιγότερο πιθανό να συσσωρευτεί στις αρτηρίες σας και να σχηματίσει θρόμβους.
Μπορεί επίσης να σας βοηθήσει να προστατευτείτε από άλλες καταστάσεις που αυξάνουν τις πιθανότητες να πάθετε εγκεφαλικό επεισόδιο, όπως ο διαβήτης και η υψηλή αρτηριακή πίεση.
Πάρτε τα φάρμακά σας
Αυτό ακούγεται εύκολο, αλλά πολλοί άνθρωποι δυσκολεύονται να το κάνουν.
Πάρτε τα φάρμακά σας για την αρτηριακή πίεση, τον διαβήτη και την υγεία της καρδιάς εγκαίρως και σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού.
Αν ανησυχείτε για παρενέργειες, μιλήστε με το γιατρό σας πριν παραβλέψετε τα φάρμακά σας ή πάρετε λιγότερα από όσα πρέπει.
