Ποια είναι η διαφορά μεταξύ του σύνδρομου Asperger και του αυτισμού;

Μπορεί να ακούτε πολλούς ανθρώπους να αναφέρουν το σύνδρομο Asperger στην ίδια κουβέντα με τη διαταραχή αυτιστικού φάσματος (ΔΑΦ).

Κάποτε το σύνδρομο Asperger θεωρούνταν διαφορετικό από τη διαταραχή αυτιστικού φάσματος (ΔΑΦ). Αλλά η διάγνωση του Asperger δεν υφίσταται πλέον.

Τα σημεία και τα συμπτώματα που κάποτε αποτελούσαν μέρος της διάγνωσης του Asperger εμπίπτουν πλέον στην κατηγορία της διαταραχής αυτιστικού φάσματος (ΔΑΦ).

Υπάρχουν ιστορικές διαφορές μεταξύ του όρου “Asperger” και της ιατρικής οντότητας που ονομάζεται “αυτισμός”.

Αξίζει όμως να ασχοληθούμε με το τι ακριβώς είναι το Asperger και γιατί πλέον θεωρείται μέρος της διαταραχής αυτιστικού φάσματος (ΔΑΦ).

Δεν παρουσιάζουν όλα τα αυτιστικά παιδιά τα ίδια σημεία αυτισμού ή δεν βιώνουν τα σημεία αυτά στον ίδιο βαθμό.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ο αυτισμός θεωρείται ότι ανήκει σε ένα φάσμα. Υπάρχει ένα ευρύ φάσμα συμπεριφορών και εμπειριών που θεωρείται ότι εμπίπτουν στην κατηγορία της διάγνωσης του αυτισμού.

Ακολουθεί μια σύντομη επισκόπηση των συμπεριφορών που ενδεχομένως να οδηγήσουν κάποιον στη διάγνωση του αυτισμού:

• διαφορές στην επεξεργασία αισθητηριακών εμπειριών, όπως η αφή ή ο ήχος, από εκείνους που θεωρούνται “νευροτυπικοί”
• διαφορές στο στυλ μάθησης και στις προσεγγίσεις επίλυσης προβλημάτων, όπως η γρήγορη εκμάθηση σύνθετων ή δύσκολων θεμάτων, αλλά η δυσκολία στην εκμάθηση σωματικών δραστηριοτήτων ή στην συμμετοχή σε μία συζήτηση.
• έντονα, διαρκή ειδικά ενδιαφέροντα σε συγκεκριμένα θέματα
• επαναλαμβανόμενες κινήσεις ή συμπεριφορές (μερικές φορές αποκαλούμενες “stimming”), όπως το χτύπημα των χεριών ή το κούνημα μπρος-πίσω

Η λέξη “stimming” αναφέρεται σε συμπεριφορές αυτοδιέγερσης, που συνήθως περιλαμβάνουν επαναλαμβανόμενες κινήσεις ή ήχους.

Όλοι διεγείρονται με κάποιο τρόπο. Αυτό δεν είναι πάντα ξεκάθαρο για τους άλλους.

Το Stimming αποτελεί μέρος των διαγνωστικών κριτηρίων για τον αυτισμό.

Αυτό δεν συμβαίνει επειδή το stimming σχετίζεται πάντα με τον αυτισμό.

Είναι επειδή το stimming στα αυτιστικά άτομα μπορεί να ξεφύγει από τον έλεγχο και να προκαλέσει προβλήματα.

Το Stimming δεν είναι απαραίτητα κάτι κακό που πρέπει να καταπνίγεται. Αλλά πρέπει να αντιμετωπίζεται όταν είναι ενοχλητικό για τους άλλους και επηρεάζει την ποιότητα ζωής.

Σε ένα αυτιστικό άτομο, το stimming μπορεί να περιλαμβάνει:

• κούνημα του κεφαλιού
  • χτύπημα των χεριών ή χτύπημα των δακτύλων
  • αναπηδήσεις, άλματα ή στριφογυρίσματα
  • βηματισμό ή περπάτημα στις μύτες των ποδιών
  • τράβηγμα μαλλιών
  • επανάληψη λέξεων ή φράσεων
  • τρίψιμο του δέρματος ή ξύσιμο
  • επαναλαμβανόμενο ανοιγοκλείσιμο των ματιών
  • κοίταγμα σε φώτα ή περιστρεφόμενα αντικείμενα όπως ανεμιστήρες οροφής
  • γλείψιμο, τρίψιμο ή χάιδεμα συγκεκριμένων τύπων αντικειμένων
  • όσφρηση ανθρώπων ή αντικειμένων
  • αναδιάταξη αντικειμένων
• έντονη επιθυμία να διατηρούν ρουτίνες ή να βάζουν τάξη, όπως να ακολουθούν το ίδιο πρόγραμμα κάθε μέρα ή να οργανώνουν τα προσωπικά τους αντικείμενα με συγκεκριμένο τρόπο.
• δυσκολία στην επεξεργασία και παραγωγή λεκτικής ή μη λεκτικής επικοινωνίας, όπως δυσκολία στην έκφραση σκέψεων με λέξεις ή στην εξωτερική εκδήλωση συναισθημάτων
• δυσκολία επεξεργασίας ή συμμετοχής σε νευροτυπικά κοινωνικά διαδραστικά πλαίσια, όπως το να χαιρετούν κάποιον που τους χαιρέτησε

Το σύνδρομο Asperger θεωρούνταν στο παρελθόν μια “ήπια” ή “υψηλής λειτουργικότητας” μορφή αυτισμού.

Αυτό σημαίνει ότι τα άτομα που λάμβαναν διάγνωση Asperger είχαν την τάση να βιώνουν συμπεριφορές αυτισμού που συχνά θεωρούνταν ελάχιστα διαφορετικές από εκείνες των νευροτυπικών ατόμων.

Το Asperger εισήχθη για πρώτη φορά στο Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο Ψυχικών Διαταραχών (DSM) το 1994.

Αυτό συνέβη επειδή η Αγγλίδα ψυχίατρος Λόρνα Γουίνγκ μετέφρασε τα έργα του Αυστριακού γιατρού Χανς Άσπεργκερ και συνειδητοποίησε ότι η έρευνά του εντόπισε διακριτά χαρακτηριστικά στα αυτιστικά παιδιά σε σχέση με εκείνα που παρουσίαζαν “ηπιότερα” συμπτώματα.

Ακολουθεί μια σύντομη περίληψη των διαγνωστικών κριτηρίων για το σύνδρομο Asperger από την προηγούμενη έκδοση του DSM (πολλά από αυτά μπορεί να σας φαίνονται γνωστά).

Έτσι λοιπόν το το πάσχον άτομο:

• έχει δυσκολία στη λεκτική ή μη λεκτική επικοινωνία, όπως η οπτική επαφή ή ο σαρκασμός
• έχει λίγες ή μηδενικές μακροχρόνιες κοινωνικές σχέσεις με συνομηλίκους
• παρουσιάζει έλλειψη ενδιαφέροντος για συμμετοχή σε δραστηριότητες ή ενδιαφέροντα με άλλους
• δείχνει ελάχιστη έως καθόλου ανταπόκριση σε κοινωνικές ή συναισθηματικές εμπειρίες
• έχει ένα διαρκές ενδιαφέρον για ένα μόνο ειδικό θέμα ή για πολύ λίγα θέματα
• παρουσιάζει αυστηρή προσκόλληση σε συμπεριφορές ρουτίνας ή τελετουργίες
• εμφανίζει επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές ή κινήσεις
• δείχνει έντονο ενδιαφέρον για συγκεκριμένες πτυχές αντικειμένων
• παρουσιάζει δυσκολία στη διατήρηση σχέσεων, θέσεων εργασίας ή άλλων πτυχών της καθημερινής ζωής εξαιτίας αυτών των προαναφερθέντων συμπτωμάτων
• δεν παρουσιάζει καθυστέρηση στη γλωσσική εκμάθηση ή στη γνωστική ανάπτυξη, τυπική για άλλες, παρόμοιες νευροαναπτυξιακές καταστάσεις

Από το 2013, το Asperger θεωρείται πλέον μέρος του αυτιστικού φάσματος και δεν διαγιγνώσκεται πλέον ως ξεχωριστή πάθηση.

Το Asperger και ο αυτισμός δεν θεωρούνται πλέον ξεχωριστές οντότητες. Τα άτομα που μπορεί να είχαν λάβει προηγουμένως διάγνωση Asperger, αντί για διάγνωση αυτισμού, λαμβάνουν τώρα διάγνωση αυτισμού.

Αλλά πολλά άτομα που είχαν διαγνωστεί με Asperger πριν αλλάξουν τα διαγνωστικά κριτήρια το 2013 εξακολουθούν να θεωρούνται ότι “έχουν Asperger”.

Και πολλοί άνθρωποι θεωρούν επίσης το Asperger ως μέρος της ταυτότητάς τους.

Αυτό ισχύει ιδιαίτερα αν αναλογιστεί κανείς το στίγμα που εξακολουθεί να περιβάλλει τις διαγνώσεις αυτισμού σε πολλές κοινωνίες σε όλο τον κόσμο.

Ωστόσο, η μόνη πραγματική “διαφορά” μεταξύ των δύο διαγνώσεων είναι ότι τα άτομα με σύνδρομο Asperger μπορεί να θεωρηθεί ότι μπορούν ευκολότερα να “περάσουν” ως νευροτυπικά με μόνο “ήπια” σημεία και συμπτώματα που μπορεί να μοιάζουν με αυτά του αυτισμού.

Ούτε αυτό που στο παρελθόν διαγιγνώσκονταν ως σύνδρομο Asperger ούτε ο αυτισμός αποτελούν ιατρικές καταστάσεις που πρέπει να ” θεραπευτούν “.

Όσοι έχουν διαγνωστεί με αυτισμό θεωρούνται “νευροαποκλίνοντες”.

Οι αυτιστικές συμπεριφορές δεν θεωρείται οτι συμβαδίζουν με αυτό που είναι κοινωνικά τυπικό.

Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι ο αυτισμός υποδηλώνει ότι κάτι δεν πάει καλά με εσάς.

Το πιο σημαντικό είναι να ξέρετε εσείς ή κάποιος στη ζωή σας που έχει διαγνωστεί με αυτισμό ότι αγαπιέται, γίνεται αποδεκτός και υποστηρίζεται από τους ανθρώπους γύρω του.

Δεν συμφωνούν όλοι στην κοινότητα του αυτισμού ότι τα αυτιστικά άτομα δεν χρειάζονται ιατρική θεραπεία.

Υπάρχει μια συνεχής αντιπαράθεση μεταξύ εκείνων που βλέπουν τον αυτισμό ως μια αναπηρία που χρειάζεται ιατρική θεραπεία (“ιατρικό μοντέλο”) και εκείνων που αντιλαμβάνονται τη “θεραπεία” του αυτισμού υπό τη μορφή της εξασφάλισης των δικαιωμάτων της αναπηρίας, όπως οι δίκαιες εργασιακές πρακτικές και η υγειονομική κάλυψη.

Ακολουθούν ορισμένες επιλογές θεραπείας για το Asperger αν πιστεύετε ότι εσείς ή ένα αγαπημένο σας πρόσωπο χρειάζεται θεραπεία για συμπεριφορές που παραδοσιακά θεωρούνται μέρος της διάγνωσης Asperger:

• ψυχολογική θεραπεία, όπως η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία (CBT)
• φάρμακα για το άγχος ή την ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή (ΙΨΔ)
• λογοθεραπεία ή γλωσσική θεραπεία
• τροποποίηση της διατροφής ή συμπληρώματα
• συμπληρωματικές θεραπευτικές επιλογές, όπως η θεραπεία με μασάζ

Η παροχή συμβουλών σε άτομα με Άσπεργκερ έχει κάποιες διαφορές σε σχέση με άλλες πληθυσμιακές ομάδες που λαμβάνουν συμβουλευτική.

Συχνά δίνεται μεγάλη έμφαση στις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις και στην κατανόησή τους.

Προτιμώνται κάποιες μελετημένες παρεμβάσεις για την ενίσχυση των κοινωνικών δεξιοτήτων, ωστόσο οι σύμβουλοι μπορούν επίσης να εξετάσουν μια διδακτική προσέγγιση, κατά την οποία εξηγούν τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις και τους κοινωνικούς κανόνες.

Αυτό συνιστάται ιδιαίτερα εάν δεν υπάρχει διαθέσιμη ομαδική θεραπεία ή ομαδική διδασκαλία ή εάν ο ενδιαφερόμενος δεν αισθάνεται άνετα με ένα ομαδικό περιβάλλον.

Θα πρέπει να θυμόμαστε ότι παρόλο που οι περιπτώσεις ατόμων με Άσπεργκερ μπορεί να μην εκφράζουν συναισθήματα με συμβατικό τρόπο, δεν στερούνται συναισθημάτων.

Αντίθετα, μπορεί να έχουν συναισθηματικές δυσκολίες, όπως προβλήματα διαχείρισης του θυμού ή διαταραχές της διάθεσης.

Τα συναισθηματικά προβλήματα και οι διαταραχές της διάθεσης είναι σημαντικό να παρακολουθούνται σε αυτά τα άτομα.

Οι άνθρωποι με Άσπεργκερ και υψηλής λειτουργικότητας αυτισμό μπορεί να κατακλύζονται από τα συναισθήματά τους, όπως συμβαίνει συχνά με τις αισθητηριακές εισροές, και η εξωτερική τους συμπεριφορά δεν αντικατοπτρίζει πάντα την εσωτερική τους κατάσταση.

Το θεραπευτικό περιβάλλον μπορεί να προσφέρει έναν ασφαλή, συνεπή, ελεγχόμενο χώρο όπου μπορούν να αρχίσουν να ξετυλίγουν τα μυστήρια των δικών τους συναισθημάτων, καθώς και να αρχίσουν να κατανοούν τα συναισθήματα των άλλων μέσω των ήπιων εξηγήσεων των θεραπευτών.

Η ενσυναίσθηση και η γνησιότητα είναι σημαντικά χαρακτηριστικά όταν συμβουλεύουμε όλους τους ανθρώπους, αλλά ίσως ακόμη περισσότερο με τους ανθρώπους με Άσπεργκερ και υψηλής λειτουργικότητας αυτισμό, οι οποίοι τείνουν να μπερδεύονται από την ανειλικρίνεια.

Οι άνθρωποι με AS συνήθως δεν ανταποκρίνονται σε υπονοούμενα νοήματα και εκτιμούν τις κυριολεκτικές και συγκεκριμένες εξηγήσεις.