Άμβλωση (Έκτρωση): Αυτά είναι που πρέπει να γνωρίζεις!

Η άμβλωση είναι η διαδικασία τερματισμού μιας εγκυμοσύνης. Είναι επίσης μερικές φορές γνωστή και ως διακοπή της εγκυμοσύνης.

Η εγκυμοσύνη τερματίζεται είτε με τη λήψη φαρμάκων είτε με χειρουργική επέμβαση.

Ο τερματισμός μιας εγκυμοσύνης είναι μια συνηθισμένη απόφαση που λαμβάνουν εκατομμύρια άνθρωποι – κάθε χρόνο το ένα τέταρτο των κυήσεων καταλήγει σε έκτρωση.

Και ανεξάρτητα από το αν η άμβλωση είναι νόμιμη ή όχι, οι άνθρωποι εξακολουθούν να χρειάζονται και να έχουν τακτικά πρόσβαση σε υπηρεσίες άμβλωσης. Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Guttmacher, ένα μη κερδοσκοπικό ίδρυμα για την αναπαραγωγική υγεία με έδρα τις ΗΠΑ, το ποσοστό των αμβλώσεων είναι 37 ανά 1.000 άτομα σε χώρες που απαγορεύουν εντελώς τις αμβλώσεις ή τις επιτρέπουν μόνο σε περιπτώσεις που σώζουν τη ζωή της γυναίκας, και 34 ανά 1.000 άτομα σε χώρες που επιτρέπουν ευρέως τις αμβλώσεις, διαφορά που δεν είναι στατιστικά σημαντική.

Όταν οι αμβλώσεις πραγματοποιούνται από εκπαιδευμένο επαγγελματία υγείας σε συνθήκες υγιεινής, είναι μία από τις ασφαλέστερες διαθέσιμες ιατρικές διαδικασίες, ασφαλέστερη ακόμη και από τη γέννηση του παιδιού.

Όταν όμως οι κυβερνήσεις περιορίζουν την πρόσβαση στις αμβλώσεις, οι άνθρωποι αναγκάζονται να καταφεύγουν σε παράνομες, μη ασφαλείς αμβλώσεις, ιδίως όσοι δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να ταξιδέψουν ή να αναζητήσουν ιδιωτική περίθαλψη. Το οποίο μας φέρνει στο επόμενο σημείο.

Η ποινικοποίηση των αμβλώσεων δεν εμποδίζει τις αμβλώσεις, απλά τις καθιστά λιγότερο ασφαλείς.

Η παρεμπόδιση της πρόσβασης των γυναικών και των κοριτσιών σε διαδικασίες άμβλωσης δεν σημαίνει ότι αυτές παύουν να τις χρειάζονται. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι προσπάθειες απαγόρευσης ή περιορισμού των αμβλώσεων δεν συμβάλλουν καθόλου στη μείωση του αριθμού των αμβλώσεων, το μόνο που καταφέρνουν είναι να αναγκάζουν τους ανθρώπους να αναζητούν μη ασφαλείς αμβλώσεις.

Οι μη ασφαλείς αμβλώσεις ορίζονται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) ως “μια διαδικασία τερματισμού μιας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης που πραγματοποιείται είτε από άτομα που δεν διαθέτουν τις απαραίτητες δεξιότητες είτε σε περιβάλλον που δεν πληροί τις ελάχιστες ιατρικές προδιαγραφές είτε και τα δύο”.

Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο πραγματοποιούνται 25 εκατομμύρια μη ασφαλείς αμβλώσεις, η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων στις αναπτυσσόμενες χώρες.

Σε αντίθεση με μια νόμιμη άμβλωση που διενεργείται από εκπαιδευμένο ιατρικό προσωπικό, οι μη ασφαλείς αμβλώσεις μπορεί να έχουν θανατηφόρες συνέπειες. Σε τέτοιο βαθμό που οι μη ασφαλείς αμβλώσεις αποτελούν την τρίτη κύρια αιτία μητρικών θανάτων παγκοσμίως και οδηγούν σε επιπλέον πέντε εκατομμύρια αναπηρίες που μπορούν σε μεγάλο βαθμό να προληφθούν, σύμφωνα με τον ΠΟΥ.

Τα τελευταία 25 χρόνια, περισσότερες από 50 χώρες έχουν αλλάξει τους νόμους τους για να επιτρέψουν μεγαλύτερη πρόσβαση σε υπηρεσίες άμβλωσης, αναγνωρίζοντας κατά καιρούς τον ζωτικό ρόλο που διαδραματίζει η πρόσβαση στην ασφαλή άμβλωση για την προστασία της ζωής και της υγείας των γυναικών.

Η Ιρλανδία προστέθηκε σε αυτόν τον κατάλογο στις 25 Μαΐου 2018, όταν, σε ένα πολυαναμενόμενο δημοψήφισμα, ο λαός της ψήφισε με συντριπτική πλειοψηφία υπέρ της κατάργησης της σχεδόν πλήρους συνταγματικής απαγόρευσης των αμβλώσεων.

Παρά την τάση μεταρρύθμισης των νόμων για την πρόληψη θανάτων και τραυματισμών, ορισμένες χώρες, όπως η Νικαράγουα και το Ελ Σαλβαδόρ, διατηρούν δρακόντειους και μεροληπτικούς νόμους που εξακολουθούν να απαγορεύουν την άμβλωση σε όλες σχεδόν τις περιπτώσεις.

Στην πραγματικότητα, σύμφωνα με τον ΠΟΥ, σε ολόκληρο τον κόσμο το 40% των γυναικών σε αναπαραγωγική ηλικία ζουν σε χώρες με εξαιρετικά περιοριστικούς νόμους για τις αμβλώσεις ή σε χώρες όπου οι αμβλώσεις είναι νόμιμες, αλλά δεν είναι ούτε διαθέσιμες ούτε προσβάσιμες. Σε αυτά τα κράτη, οι αμβλώσεις απαγορεύονται ή επιτρέπονται μόνο σε εξαιρετικά περιορισμένες περιστάσεις, ή αν είναι νόμιμες, δεν είναι προσβάσιμες λόγω πολλαπλών εμποδίων στην πρόσβαση στην πράξη.

Ακόμη και σε κράτη με ευρύτερη πρόσβαση σε νόμιμες αμβλώσεις, οι έγκυες μπορεί να αντιμετωπίζουν πολλαπλούς περιορισμούς και εμπόδια στην πρόσβαση σε υπηρεσίες, όπως το κόστος, η μεροληπτική συμβουλευτική, οι υποχρεωτικές περίοδοι αναμονής. Ο ΠΟΥ έχει εκδώσει τεχνικές οδηγίες για τα κράτη σχετικά με την ανάγκη εντοπισμού και άρσης αυτών των εμποδίων. 

Γιατί κάνουν οι γυναίκες εκτρώσεις;

Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους μια γυναίκα μπορεί να επιλέξει να κάνει έκτρωση. Η απόφαση για άμβλωση είναι μια βαθιά προσωπική επιλογή και σε πολλές περιπτώσεις μια πολύ δύσκολη απόφαση.

Για παράδειγμα, η εγκυμοσύνη μπορεί να είναι απρογραμμάτιστη και οι παρούσες προσωπικές συνθήκες της γυναίκας μπορεί να καθιστούν δύσκολη ή αδύνατη την ανατροφή ενός παιδιού. Αυτοί οι λόγοι μπορεί να αφορούν οικονομικά ζητήματα, να βρίσκεται σε μια κακοποιητική σχέση, στην οποία υπάρχει βία, να μην είναι η κατάλληλη στιγμή ή η γυναίκα να μην θέλει να αποκτήσει παιδί.

Ορισμένες γυναίκες μπορεί να ανακαλύψουν ότι κάτι δεν πάει καλά με το μωρό τους ή ότι η συνέχιση της εγκυμοσύνης μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την υγεία τους.

Όποιος και αν είναι ο λόγος για τον οποίο μια γυναίκα αποφασίζει να διακόψει μια εγκυμοσύνη, η επιλογή είναι δική της.

Τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια μιας έκτρωσης

Πριν από την άμβλωση, θα έχετε ένα ραντεβού για να συζητήσετε για την απόφασή σας και για το τι θα συμβεί στη συνέχεια.

Όποτε είναι δυνατόν, θα πρέπει να σας δίνεται η δυνατότητα επιλογής του τρόπου με τον οποίο θα θέλατε να πραγματοποιηθεί η άμβλωση.

Υπάρχουν 2 επιλογές:

Φαρμακευτική άμβλωση (“χάπι άμβλωσης”) – παίρνετε 2 φάρμακα, συνήθως με διαφορά 24 έως 48 ωρών, για να προκαλέσετε την άμβλωση

Χειρουργική άμβλωση – κάνετε μια επέμβαση για την διακοπή της εγκυμοσύνης και συνήθως επιστρέφετε στο σπίτι σας αμέσως μετά.

Μετά την άμβλωση, πιθανόν να χρειαστεί να ηρεμήσετε για λίγες ημέρες. Είναι πιθανό να έχετε κάποια δυσφορία και κολπική αιμορραγία για έως και 2 εβδομάδες.

Φαρμακευτική άμβλωση

Η φαρμακευτική άμβλωση συνεπάγεται τη λήψη 2 διαφορετικών φαρμάκων για τον τερματισμό της εγκυμοσύνης.

Τα φάρμακα συνταγογραφούνται από το νοσοκομείο ή την κλινική και συνήθως τα παίρνετε με διαφορά 1 ή 2 ημερών.

Το κύημα της εγκυμοσύνης περνάει (βγαίνει) από τον κόλπο. Αυτό συμβαίνει συνήθως αρκετές ώρες μετά τη λήψη του δεύτερου φαρμάκου.

Δεν χρειάζεται χειρουργική επέμβαση ή αναισθησία.

Αποτελείται από τα ακόλουθα βήματα:

• παίρνετε πρώτα ένα δισκίο που περιέχει ένα φάρμακο που ονομάζεται μιφεπριστόνη – αυτό εμποδίζει την κύρια ορμόνη της εγκυμοσύνης. Παίρνετε αυτό το δισκίο στο νοσοκομείο ή στην κλινική και μετά μπορείτε να πάτε στο σπίτι σας και να συνεχίσετε τις κανονικές σας δραστηριότητες
• συνήθως 1 έως 2 ημέρες αργότερα, παίρνετε ένα δεύτερο φάρμακο που ονομάζεται μισοπροστόλη – τοποθετείτε τα δισκία κάτω από τη γλώσσα σας, μεταξύ του μάγουλου και του ούλου σας ή μέσα στον κόλπο σας. Συνήθως μπορείτε να πάρετε το φάρμακο στο σπίτι, αν είστε έγκυος κάτω των 10 εβδομάδων – αν είστε έγκυος άνω των 10 εβδομάδων πρέπει να πάρετε αυτά τα δισκία στην κλινική ή στο νοσοκομείο

Εντός 4 έως 6 ωρών από τη λήψη του δεύτερου φαρμάκου, το τοίχωμα της μήτρας διασπάται, προκαλώντας πόνο, αιμορραγία και απώλεια του κυήματος

Μερικές φορές χρειάζεται να πάρετε περισσότερες δόσεις μισοπροστόλης για να τερματιστεί η εγκυμοσύνη.

Ενίοτε, η εγκυμοσύνη δεν διακόπτεται και απαιτείται χειρουργική επέμβαση για τον τερματισμό της.

Χειρουργική άμβλωση

Η χειρουργική άμβλωση περιλαμβάνει μια επέμβαση για την αφαίρεση του κυήματος από τη μήτρα. Μπορεί να γίνει με:

• τοπική αναισθησία (για να μουδιάσει ο τράχηλος)
• ελεγχόμενη καταστολή (όπου είστε χαλαρή αλλά ξύπνια)
• βαθιά καταστολή ή γενική αναισθησία ( κατά την οποία κοιμάστε)

Οι περισσότερες γυναίκες που υποβάλλονται σε βαθιά νάρκωση δεν θα θυμούνται τίποτα και δεν θα έχουν επίγνωση κατά τη διάρκεια της επέμβασης. Εάν κάνετε γενική αναισθησία, θα είστε σε πλήρη ύπνο κατά τη διάρκεια της επέμβασης και δεν θα θυμάστε τίποτα.

Το είδος της αναισθησίας ή της νάρκωσης που θα κάνετε εξαρτάται από τις συνθήκες, από το πόσων εβδομάδων έγκυος είστε και από τις δικές σας προτιμήσεις.

Πριν από τη χειρουργική άμβλωση, θα σας ζητηθεί να πάρετε ένα φάρμακο για να ανοίξει ο τράχηλος της μήτρας. Αυτό συμβαίνει είτε λίγες ώρες είτε 1 έως 2 ημέρες πριν από την επέμβαση, ανάλογα με το φάρμακο που χρησιμοποιείται.

Υπάρχουν 2 μέθοδοι χειρουργικής άμβλωσης.

• Αναρρόφηση με κενό ή αναρρόφηση

Μπορεί να χρησιμοποιηθεί έως τις 14 εβδομάδες εγκυμοσύνης.

Ένας σωλήνας εισάγεται στη μήτρα μέσω του τραχήλου της μήτρας (το άνοιγμα της μήτρας από τον κόλπο) και το κύημα αφαιρείται με αναρρόφηση. Ο γιατρός μπορεί να χρειαστεί να χρησιμοποιήσει ειδικά εργαλεία για να βοηθήσει στην αφαίρεση του κυήματος, ανάλογα με το πόσων εβδομάδων είστε έγκυος.

Η αναρρόφηση με κενό διαρκεί περίπου 5 έως 10 λεπτά και οι περισσότερες γυναίκες επιστρέφουν στο σπίτι τους λίγες ώρες αργότερα.

• Διαστολή και εκκένωση

Χρησιμοποιείται μετά τις 14 εβδομάδες κύησης. Περιλαμβάνει την εισαγωγή ειδικών εργαλείων που ονομάζονται λαβίδες μέσω του τραχήλου της μήτρας και μέσα στη μήτρα για την αφαίρεση της εγκυμοσύνης.

Η Διαστολή και εκκένωση πραγματοποιείται συνήθως υπό καταστολή ή γενική αναισθησία. Συνήθως διαρκεί περίπου 10 έως 20 λεπτά και συνήθως μπορείτε να επιστρέψετε στο σπίτι σας την ίδια ημέρα.

Μετά από την έκτρωση

Συνήθως δεν χρειάζεται να κάνετε άλλες εξετάσεις ή ραντεβού μετά από μια χειρουργική άμβλωση ή μια φαρμακευτική άμβλωση στο νοσοκομείο.

Εάν κάνετε φαρμακευτική άμβλωση στο σπίτι, μπορεί να χρειαστεί να κάνετε ένα ειδικό είδος τεστ εγκυμοσύνης ή εξέταση για να βεβαιωθείτε ότι η εγκυμοσύνη έχει τερματιστεί.

Εάν κάνετε φαρμακευτική άμβλωση, μπορεί να έχετε βραχυπρόθεσμες παρενέργειες από τα φάρμακα, όπως διάρροια και αίσθημα αδιαθεσίας.

Εάν κάνετε χειρουργική άμβλωση, τα φάρμακα γενικής αναισθησίας και καταστολής μπορεί επίσης να έχουν παρενέργειες.

Σε όλους τους τύπους άμβλωσης, είναι πιθανό να έχετε κάποιες κράμπες στο στομάχι (πόνο) και κολπική αιμορραγία. Η αιμορραγία συνήθως διαρκεί μία ή δύο εβδομάδες. Μερικές φορές η ελαφριά κολπική αιμορραγία μετά από μια ιατρική άμβλωση μπορεί να διαρκέσει έως και ένα μήνα.

Μετά από μια άμβλωση, μπορείτε να:

• να πάρετε παυσίπονα όπως ιβουπροφαίνη ή παρακεταμόλη για να βοηθήσετε σε τυχόν πόνο ή δυσφορία
• να χρησιμοποιείτε σερβιέτες ή σερβιετάκια αντί για ταμπόν μέχρι να σταματήσει η αιμορραγία
• να κάνετε σεξ μόλις νιώσετε έτοιμη, αλλά να χρησιμοποιείτε αντισύλληψη αν δεν θέλετε να μείνετε ξανά έγκυος, καθώς συνήθως θα είστε γόνιμη αμέσως μετά την άμβλωση

Μπορείτε συνήθως να επιστρέψετε στις κανονικές σας δραστηριότητες μόλις νιώσετε άνετα, όπως το μπάνιο ή το ντους, η χρήση ταμπόν, η άσκηση ( μεταξύ άλλων το κολύμπι) και η ανύψωση βαρέων αντικειμένων.

Πιθανές επιπλοκές

Οι κίνδυνοι είναι διαφορετικοί ανάλογα με το αν κάνετε φαρμακευτική ή χειρουργική έκτρωση και με το πόσων εβδομάδων έγκυος είστε.

• Φαρμακευτική άμβλωση

Πριν από τις 14 εβδομάδες εγκυμοσύνης οι κύριοι κίνδυνοι της φαρμακευτικής άμβλωσης είναι οι εξής

• να χρειαστεί μια επιπλέον επέμβαση για την αφαίρεση των τμημάτων του κυήματος που έχουν παραμείνει στη μήτρα: αυτό συμβαίνει σε περίπου 70 στις 1.000 γυναίκες
• σοβαρές επιπλοκές, όπως έντονη αιμορραγία, βλάβη στη μήτρα ή σηψαιμία: αυτό συμβαίνει σε περίπου 1 στις 1.000 γυναίκες

Από την 14η εβδομάδα της εγκυμοσύνης, οι κύριοι κίνδυνοι της φαρμακευτικής έκτρωσης είναι οι εξής:

• ανάγκη νέας επέμβασης για την αφαίρεση τμημάτων της εγκυμοσύνης που έχουν παραμείνει στη μήτρα: περίπου 13 στις 100 γυναίκες
• μόλυνση ή τραυματισμός της μήτρας: αυτό συμβαίνει σε μικρό αριθμό γυναικών

• Χειρουργική άμβλωση

Πριν από τις 14 εβδομάδες κύησης, οι κύριοι κίνδυνοι της χειρουργικής έκτρωσης είναι:

• η ανάγκη μιας νέας επέμβασης για την αφαίρεση τμημάτων της εγκυμοσύνης που έχουν παραμείνει στη μήτρα: αυτό συμβαίνει σε περίπου 35 στις 1.000 γυναίκες
• σοβαρές επιπλοκές, όπως έντονη αιμορραγία, βλάβη στη μήτρα ή σηψαιμία: αυτό συμβαίνει σε περίπου 1 στις 1.000 γυναίκες

Μετά την 14η εβδομάδα της εγκυμοσύνης, οι κύριοι κίνδυνοι της χειρουργικής έκτρωσης είναι:

• ανάγκη άλλης επέμβασης για την αφαίρεση τμημάτων της εγκυμοσύνης που έχουν παραμείνει στη μήτρα: περίπου 3 στις 100 γυναίκες
• πολύ έντονη αιμορραγία: περίπου 1 έως 10 στις 100 γυναίκες
• λοίμωξη: αυτό συμβαίνει σε μικρό αριθμό γυναικών
• τραυματισμός της μήτρας ή της εισόδου της μήτρας (τράχηλος): αυτό συμβαίνει σε μικρό αριθμό γυναικών

Επίδραση στη γονιμότητα, την υγεία και τις μελλοντικές εγκυμοσύνες

Η άμβλωση δεν αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού ή προβλημάτων ψυχικής υγείας.

Η άμβλωση δεν επηρεάζει τις πιθανότητές σας να μείνετε έγκυος και να έχετε φυσιολογικές εγκυμοσύνες στο μέλλον.

Πολλές γυναίκες είναι σε θέση να μείνουν έγκυες αμέσως μετά, οπότε θα πρέπει να αρχίσετε να χρησιμοποιείτε αντισύλληψη αμέσως αν δεν θέλετε να μείνετε έγκυος. Ο γιατρός ή η νοσοκόμα στο νοσοκομείο ή την κλινική θα πρέπει να μιλήσει μαζί σας για την αντισύλληψη τη στιγμή που θα κάνετε την άμβλωση.

Υπάρχει ένας πολύ μικρός κίνδυνος για τη γονιμότητά σας και τις μελλοντικές εγκυμοσύνες, εάν αναπτύξετε μόλυνση της μήτρας που δεν αντιμετωπιστεί γρήγορα. Η λοίμωξη θα μπορούσε να εξαπλωθεί στις σάλπιγγες και τις ωοθήκες σας – γνωστή ως φλεγμονώδης νόσος της πυέλου (PID).

Η φλεγμονώδης νόσος της πυέλου μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο υπογονιμότητας ή έκτοπης εγκυμοσύνης, όπου ένα ωάριο εμφυτεύεται έξω από τη μήτρα.

Αλλά οι περισσότερες λοιμώξεις αντιμετωπίζονται πριν φτάσουν σε αυτό το στάδιο.