Η ελκώδης κολίτιδα είναι μια μορφή φλεγμονώδους νόσου του εντέρου (ΦΝΕ). Η πάθηση επηρεάζει το παχύ έντερο προκαλώντας φλεγμονή σε αυτό, αλλά έχει επίσης αντίκτυπο και σε άλλα μέρη του σώματος. Η ελκώδης κολίτιδα συχνά προκαλεί συμπτώματα όπως αιματηρή διάρροια, κοιλιακό άλγος και επείγουσα ανάγκη για κένωση.
Τα συμπτώματα μπορεί να έρχονται και να φεύγουν καθώς η πάθηση ακολουθεί περιόδους ενεργού νόσου και ύφεσης. Το να γνωρίζετε πότε να δείτε έναν γιατρό για τα συμπτώματά σας ή να απευθυνθείτε στο τμήμα επειγόντων περιστατικών αποτελεί σημαντικό μέρος της διαχείρισης της ελκώδους κολίτιδας.
Σε αυτό το άρθρο θα συζητήσουμε τα συμπτώματα και τις επιπλοκές της ελκώδους κολίτιδας.
Με τι μοιάζει η ελκώδης κολίτιδα;
Η ελκώδης κολίτιδα μπορεί να προκαλέσει ποικίλα συμπτώματα τόσο στο πεπτικό σύστημα όσο και σε άλλα μέρη του σώματος. Πρόκειται για μια ανοσοδιαμεσολαβούμενη πάθηση. Ένα μέρος του ανοσοποιητικού συστήματος δεν λειτουργεί σωστά, γεγονός που οδηγεί σε ανεπιθύμητη φλεγμονή. Η φλεγμονή είναι αυτή που προκαλεί τα συμπτώματα.
Η ελκώδης κολίτιδα είναι μια χρόνια ασθένεια που επί του παρόντος δεν έχει καμία γνωστή θεραπεία. Υπάρχουν ορισμένα “κλασικά” σημεία και συμπτώματα, αλλά κάθε άτομο βιώνει την πάθηση με διαφορετικό τρόπο.
Όταν έχετε ελκώδη κολίτιδα, θα χρειαστείτε τακτική φροντίδα από τους επαγγελματίες υγείας. Η πάθηση μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις τόσο στη σωματική και ψυχική σας υγεία όσο και στην ποιότητα της ζωής σας.
Τα συμπτώματα ανά τύπο ελκώδους κολίτιδας
Η φλεγμονή που προκαλείται από την ελκώδη κολίτιδα αρχίζει συνήθως στο άκρο του παχέος εντέρου, στο ορθό. Μπορεί να εξαπλωθεί μέχρι τα άλλα τμήματα του παχέος εντέρου. Αυτό σημαίνει ότι η ελκώδης κολίτιδα μπορεί να αποτελέσει μια προοδευτική διαταραχή.
Το πόσο έχει προχωρήσει η φλεγμονή στο παχύ έντερο είναι ένας από τους τρόπους με τους οποίους η ελκώδης κολίτιδα ταξινομείται κατά μορφή ή τύπο. Αυτές είναι οι διάφορες μορφές ελκώδους κολίτιδας και τα πιο συνηθισμένα συμπτώματά τους.
- Ελκώδης ορθίτιδα
Όταν η φλεγμονή που προκαλείται από την ελκώδη κολίτιδα εντοπίζεται στο ορθό, ονομάζεται ελκώδης πρωκτίτιδα. Τα κύρια συμπτώματα μπορεί να είναι η επείγουσα ανάγκη χρήσης της τουαλέτας και η αίσθηση ότι παραμένουν περισσότερα κόπρανα στο ορθό ακόμη και μετά την τουαλέτα ( που ονομάζεται τεινεσμός). Μπορεί επίσης να υπάρχει αίμα στα κόπρανα, διάρροια και πόνος στο ορθό.
- Ορθοσιγμοειδίτιδα
Σε αυτόν τον τύπο ελκώδους κολίτιδας, η φλεγμονή εντοπίζεται στο ορθό και στο σιγμοειδές κόλον (το τελευταίο τμήμα του παχέος εντέρου). Αυτό συχνά προκαλεί τα παρακάτω συμπτώματα: διάρροια, αιματηρή διάρροια, κράμπες στην κοιλιά, επείγουσα ανάγκη για αφόδευση και πόνο στην αριστερή πλευρά της κοιλιάς.
- Αριστερόπλευρη κολίτιδα
Αυτή η μορφή ελκώδους κολίτιδας μπορεί επίσης να ονομάζεται περιορισμένη ή άπω κολίτιδα. Η φλεγμονή εξαπλώνεται πιο πάνω στην αριστερή πλευρά του παχέος εντέρου και περιλαμβάνει το ορθό, το σιγμοειδές κόλον και το κατιόν κόλον. Τα συμπτώματα είναι διάρροια, αίμα στα κόπρανα, απώλεια βάρους, απώλεια όρεξης και μερικές φορές πόνος (που μπορεί να είναι έντονος) στην αριστερή πλευρά της κοιλιάς.
- Πανκολίτιδα
Αυτή μπορεί επίσης να ονομάζεται εκτεταμένη κολίτιδα. Στην παγκολίτιδα, η φλεγμονή εντοπίζεται σε ολόκληρο το παχύ έντερο. Αυτό ενδέχεται να προκαλέσει συμπτώματα όπως διάρροια (μερικές φορές πολλές φορές την ημέρα), απώλεια όρεξης, αιματηρά κόπρανα, πόνο με κράμπες, σημαντική απώλεια βάρους και έντονο κοιλιακό άλγος.
Κύρια συμπτώματα της ελκώδους κολίτιδας
Τα σημεία και τα συμπτώματα της ελκώδους κολίτιδας μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με το πόσο μεγάλο μέρος του παχέος εντέρου επηρεάζεται από τη φλεγμονή. Τα συμπτώματα της ελκώδους κολίτιδας διαφέρουν ανάλογα με τον τύπο της νόσου και από άτομο σε άτομο.
Ορισμένα από τα πιο κλασικά ή χαρακτηριστικά συμπτώματα της ελκώδους κολίτιδας που εμφανίζονται στο πεπτικό σύστημα μπορεί να είναι τα εξής:
- Κοιλιακό άλγος και κράμπες
- Αιματηρά κόπρανα
- Διάρροια
- Πυρετός
- Απώλεια της όρεξης
- Βλέννα στα κόπρανα
- Έλκη (πληγές) στο βλεννογόνο του παχέος εντέρου
- Επείγουσα ανάγκη για κένωση του εντέρου, ακόμη και όταν το έντερο είναι άδειο (τεινεσμός)
Τα λιγότερο συνηθισμένα συμπτώματα της ελκώδους κολίτιδας
Μερικοί άνθρωποι έχουν συμπτώματα πέραν αυτών που θεωρούνται κλασικά ή χαρακτηριστικά συμπτώματα. Δεν έχουν οι πάντες αιματηρή διάρροια, γεγονός που μπορεί μερικές φορές να κάνει τη διάγνωση πιο δύσκολη.
Μερικά από τα λιγότερο συνηθισμένα συμπτώματα που μπορεί να εμφανιστούν με την ελκώδη κολίτιδα είναι τα εξής:
- Δυσκοιλιότητα
- Υπερβολικά αέρια/φούσκωμα
- Ναυτία
- Ορθικός πόνος
Συμπτώματα εκτός του εντέρου
Η ελκώδης κολίτιδα προκαλεί φλεγμονή στο σώμα και θα μπορούσε να θεωρηθεί συστηματική νόσος. Μπορεί επίσης να παρατηρηθούν σημεία και συμπτώματα εκτός του πεπτικού συστήματος. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα προβλήματα αυτά μπορεί να εμφανιστούν πριν αρχίσουν τα συμπτώματα στο πεπτικό σύστημα.
Τα συμπτώματα και οι καταστάσεις εκτός του εντέρου μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Αναιμία (χαμηλά επίπεδα υγιών ερυθρών αιμοσφαιρίων)
- Καθυστερημένη ανάπτυξη στα παιδιά (λόγω υποσιτισμού ή παρενέργειας των θεραπειών)
- Κόπωση
- Πόνο στις αρθρώσεις
- Έλκη στο στόμα (αφθώδης στοματίτιδα)
- Επιδείνωση των συμπτωμάτων κατά την έμμηνο ρύση
- Διαταραχές ύπνου
Πιθανές επιπλοκές της ελκώδους κολίτιδας
Οι επιπλοκές της ελκώδους κολίτιδας μπορεί να εμφανιστούν τόσο στο πλαίσιο του πεπτικού συστήματος όσο και εκτός αυτού. Ο κίνδυνος αυτών των καταστάσεων είναι ιδιαίτερα εξατομικευμένος και τα άτομα που πάσχουν από ελκώδη κολίτιδα θα πρέπει να μιλήσουν με τον γιατρό τους για την πιθανότητα εμφάνισης αυτών των προβλημάτων.
Ορισμένες από τις εντερικές επιπλοκές που μπορεί να εμφανιστούν με την ελκώδη κολίτιδα είναι οι ακόλουθες:
- Διάτρηση του εντέρου: Πρόκειται για μια τρύπα στο παχύ έντερο, η οποία αποτελεί επείγον ιατρικό περιστατικό. Αυτή η επιπλοκή είναι λιγότερο συχνή στην ελκώδη κολίτιδα.
- Ρωγμή ή σχισμή: Εμφανίζεται ένα σχίσιμο στην επένδυση του πρωκτικού σωλήνα, το οποίο μπορεί να προκαλέσει αιμορραγία και πόνο.
- Τοξικό μεγάκολο: Αυτή η ασυνήθιστη κατάσταση προκαλεί σοβαρή διάταση (φούσκωμα) του παχέος εντέρου και αποτελεί σοβαρή επιπλοκή που χρειάζεται επείγουσα θεραπεία.
- Καρκίνος του παχέος εντέρου: Εφόσον έχετε ελκώδη κολίτιδα, και ιδίως πανκολίτιδα, για περίπου 8 έως 10 χρόνια, ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου του παχέος εντέρου αυξάνεται. Τα άτομα με ελκώδη κολίτιδα θα πρέπει να κάνουν τακτικά εξετάσεις για καρκίνο του παχέος εντέρου.
Ορισμένες από τις πιθανές εξωεντερικές (εκτός του εντερικού σωλήνα) επιπλοκές που μπορεί να εμφανιστούν στην ελκώδη κολίτιδα είναι οι εξής:
- Θρόμβοι αίματος (θρομβοεμβολή)
- Καρδιαγγειακά προβλήματα (καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό επεισόδιο)
- Πόνος ή φλεγμονή των ματιών (επιπεφυκίτιδα, ραγοειδίτιδα, νυχτερινή τύφλωση, ξηρά κερατοεπιπεφυκίτιδα)
- Προβλήματα της χοληδόχου κύστης (όπως πέτρες στη χολή)
- Προβλήματα με τους νεφρούς ή το ουροποιητικό σύστημα (πέτρες στα νεφρά, συρίγγια που αφορούν την ουροδόχο κύστη, αμυλοείδωση)
- Ηπατική νόσος (πρωτοπαθής σκληρυντική χολαγγειίτιδα)
- Πνευμονοπάθεια
- Νευρολογικές παθήσεις
- Παγκρεατίτιδα (φλεγμονή του παγκρέατος)
- Προβλήματα του σκελετικού συστήματος (αρθρίτιδα, οστεοπενία, οστεοπόρωση)
- Δερματικά εξανθήματα ή καταστάσεις (πυόδερμα gangrenosum, οζώδες ερύθημα, σύνδρομο Sweet, ψωρίαση, διαπυητική ιδρωταδενίτιδα)
