Πόσο καυτερά φαγητά μπορείτε να αντέξετε; Αυτή μπορεί να είναι μια ερώτηση που σας κάνει ένας φίλος σας σε ένα πάρτι, προτρέποντάς σας να δοκιμάσετε την καυτερή σάλτσα. Ή μπορεί να δείτε μια δοκιμασία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπου οι άνθρωποι καταγράφουν τον εαυτό τους να τρώει υπερβολικά πικάντικα φαγητά. Και ποια είναι η ανταμοιβή; Κλικς στο βίντεο και το δικαίωμα να καυχιέσαι και, μερικές φορές, ένας καμμένος οισοφάγος.
Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η κατανάλωση εξαιρετικά πικάντικων φαγητών ενέχει κινδύνους για την υγεία, ειδικά όταν δεν έχετε συνηθίσει σε αυτά.
Παρακάτω εξηγούνται οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν και το πώς μπορείτε να απαλύνετε το αίσθημα καψίματος στο στόμα σας αν το παρακάνετε.
Τι είναι αυτό που κάνει το καρυκευμένο φαγητό πικάντικο;
Οι πιπεριές αντλούν την καυστικότητά τους από την καψαϊκίνη, μια ουσία με βάση το λίπος. Όσο περισσότερη καψαϊκίνη περιέχει η πιπεριά, τόσο πιο καυτερή είναι. Η ποσότητα καψαϊκίνης που περιέχει ένα τρόφιμο μετριέται σε μονάδες θερμότητας Scoville (SHU).
Ο καθένας αντιδρά διαφορετικά στην καψαϊκίνη. Ορισμένοι άνθρωποι είναι εκ φύσεως πιο ανεκτικοί στα καρυκεύματα λόγω της γονιδιακής τους προδιάθεσης.
Απλώς γεννιούνται με λιγότερους υποδοχείς για την καψαϊκίνη, γεγονός που τους δίνει μια εγγενή ανοχή στα καυτερά. Για άλλους, ο τρόπος με τον οποίο οι υποδοχείς πόνου του σώματός τους αντιδρούν στην καψαϊκίνη αλλάζει με την πάροδο του χρόνου. Ουσιαστικά, αυτό τους επιτρέπει να αναπτύξουν μεγαλύτερη ανοχή στα μπαχαρικά.
Υπάρχουν κίνδυνοι από την κατανάλωση εξαιρετικά πικάντικων φαγητών;
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την υγεία από την κατανάλωση εξαιρετικά πικάντικων τροφίμων είναι να νοσήσετε, κάτι που έχει περισσότερες πιθανότητες εφόσον:
- Δεν έχετε συνηθίσει να τρώτε πικάντικα φαγητά.
- Έχετε γαστρεντερικά προβλήματα.
- Είστε γενετικώς πιο ευαίσθητοι στην καψαϊκίνη.
- Τρώτε μεγάλη ποσότητα τροφίμων που περιέχουν καψαϊκίνη.
Όσο περισσότερη καψαϊκίνη προσλαμβάνετε – είτε τρώγοντας μεγάλη ποσότητα πικάντικων τροφίμων είτε μικρότερη ποσότητα ενός εξαιρετικά καυτερού τροφίμου – τόσο πιο έντονη μπορεί να είναι η ενδεχόμενη αντίδρασή σας σε αυτήν.
Η καψαϊκίνη έχει τη μοναδική ιδιότητα να ενεργοποιεί υποδοχείς θερμότητας στο δέρμα σας – ξεγελώντας το νευρικό σας σύστημα ώστε να πιστεύει ότι το σώμα σας υπερθερμαίνεται. Αυτό δίνει σήμα στον εγκέφαλό σας να ενεργοποιήσει τους μηχανισμούς ψύξης. Έτσι, στην πραγματικότητα δεν γεύεστε απλώς τα πικάντικα φαγητά, αλλά επίσης τα αισθάνεστε!
Οι ειδικοί παρομοιάζουν τη θερμότητα της καψαϊκίνης με το να βάζετε το χέρι σας πάνω από μια φλόγα. Όταν το χέρι σας είναι πιο μακριά, αισθάνεστε ήπια θερμότητα, παρόμοια με την κατανάλωση ελαφρώς καυτερού φαγητού. Όσο όμως το χέρι σας πλησιάζει στη φλόγα (όσο περισσότερη καψαϊκίνη καταναλώνετε), τόσο μεγαλύτερη δυσφορία θα νιώθετε. Μπορεί ακόμη και να καείτε.
Τα πικάντικα τρόφιμα ενδέχεται να προκαλέσουν εσωτερικό ερεθισμό, φλεγμονή και πόνο. Το σώμα σας μπορεί να εκλάβει την καψαϊκίνη ως τοξίνη και να προσπαθήσει να απαλλαγεί από αυτήν. Το αποτέλεσμα; Μπορεί να εμφανίσετε:
- Κοιλιακό πόνο.
- Καυστική διάρροια.
- Πόνο στο στήθος.
- Πονοκέφαλο.
- Βίαιους εμετούς.
Η κατανάλωση εξαιρετικά πικάντικων τροφών μπορεί να προκαλέσει ακόμη και σωματική βλάβη και πόνο τόσο σοβαρό ώστε να χρειαστείτε επείγουσα περίθαλψη. Το γαστρικό οξύ από τον εμετό μπορεί να κάψει τον οισοφάγο και το λαιμό σας.
Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν είναι συνηθισμένοι σε αυτό το επίπεδο θερμότητας και πηγαίνουν από το 0 στο 100 όταν κάνουν κάτι όπως το ‘One Chip Challenge’, όπου τρώνε ένα εξαιρετικά πικάντικο τσιπ τορτίγιας. Είναι σαν να βάζετε μια βόμβα στο στομάχι σας, αν δεν είστε προετοιμασμένοι γι’ αυτό.
Μήπως τα πικάντικα φαγητά προκαλούν έλκος;
Οι φήμες που μπορεί να έχετε ακούσει ότι τα πικάντικα φαγητά προκαλούν έλκος δεν είναι αληθινές. Τα πικάντικα φαγητά από μόνα τους δεν προκαλούν έλκος. Μάλιστα, στην πραγματικότητα βοηθούν στην πρόληψή του σταματώντας την ανάπτυξη του βακτηρίου H. pylori, το οποίο προκαλεί τα έλκη, σύμφωνα με εργαστηριακές μελέτες. Η καψαϊκίνη εμποδίζει επίσης το σχηματισμό οξέος επειδή είναι αλκαλική (το αντίθετο του όξινου).
Αν όμως έχετε ήδη έλκος, θα πρέπει να αποφύγετε την κατανάλωση πικάντικων τροφών. Μπορεί να μην προκαλούν γαστρικό έλκος, αλλά ενδέχεται να επιδεινώσουν τα ήδη υπάρχοντα.
Μπορεί η κατανάλωση πικάντικων φαγητών να οδηγήσει σε θάνατο;
Οι πιο καυτερές πιπεριές, όπως οι πιπεριές-φαντάσματα (ghost peppers), μπορούν να οδηγήσουν ακόμα και σε θάνατο. Αλλά κάτι τέτοιο είναι ιδιαίτερα σπάνιο. Θα πρέπει να φάτε μια τεράστια ποσότητα από αυτές.
Για παράδειγμα, αν ζυγίζετε 80 κιλά, θα πρέπει να φάτε 3 κιλά πιπεριές φάντασμα για να προκαλέσετε μια θανατηφόρα αντίδραση. Ο γενικός κανόνας είναι να μην τρώτε περισσότερο από το 1/50 του βάρους σας σε καυτερές πιπεριές.
Τι πρέπει να κάνετε αν παρουσιάσετε αντίδραση σε πικάντικα φαγητά
Εάν έχετε σοβαρά συμπτώματα μετά την κατανάλωση πικάντικου φαγητού, αναζητήστε άμεση βοήθεια. Ας πούμε όμως ότι απλώς φάγατε κάτι πολύ πικάντικο. Το στόμα σας καίγεται, τα μάτια σας δακρύζουν και η μύτη σας τρέχει.
Μην απλώνετε το χέρι σας για να ζητήσετε νερό. Καθώς η καψαϊκίνη είναι μια ουσία με βάση το λάδι, το νερό δεν θα βοηθήσει στη μείωση της επώδυνης αίσθησης. Το μόνο που καταφέρνει είναι να την εξαπλώσει μέσα στο στόμα σας. Για να κατασβέσετε τη φωτιά οι ειδικοί προτείνουν:
- Ψωμί.
- Λεμονάδα.
- Γάλα.
Πρέπει να αποφεύγετε την κατανάλωση πικάντικων τροφίμων;
Τα άτομα με παθήσεις όπως η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου (ΦΝΕ), η δυσπεψία ή άλλα πεπτικά προβλήματα θα πρέπει να αποφεύγουν την κατανάλωση πικάντικων τροφίμων.
Διαφορετικά, οι περισσότεροι άνθρωποι μπορούν να ανεχθούν με ασφάλεια κάποιο επίπεδο καυστικότητας. Στην πραγματικότητα, η κατανάλωση πικάντικων τροφίμων τα οποία απολαμβάνετε σας κάνει καλό.
Οφέλη από την κατανάλωση πικάντικων τροφών
Επομένως, λαμβάνοντας υπόψη όλες αυτές τις επιφυλάξεις, θα πρέπει να αποφεύγετε εντελώς την κατανάλωση πικάντικων τροφών; Σε καμία περίπτωση! Στην πραγματικότητα, όταν καταναλώνονται με μέτρο, τα καυτερά τρόφιμα έχουν πολλά οφέλη για την υγεία. Μπορούν:
- Να βοηθήσουν στη διαχείριση του βάρους.
- Να ενισχύσουν την υγεία της καρδιάς.
- Να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου.
Οπότε, εμπρός, μην διστάζετε μπροστά στο μπολ με το κάρυ, το τσίλι ή την καυτερή σάλτσα, απλώς βεβαιωθείτε ότι το επίπεδο μπαχαρικών που περιέχονται σε αυτά είναι το κατάλληλο για εσάς.
Και ενώ η κατανάλωση πικάντικων φαγητών με μέτρο είναι καλή για εσάς, είναι καλύτερο να αποφύγετε κάθε πρόκληση σχετικά με τα πικάντικα φαγητά (ιδιαίτερα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης) αν δεν είστε συνηθισμένοι στα υψηλά επίπεδα καψαϊκίνης.
Αλλά αν σας τρώει η επιθυμία να αυξήσετε τα καρυκεύματα στο φαγητό σας, μπορείτε σταδιακά να αναπτύξετε ανοχή σε πιο πικάντικα τρόφιμα.
Απλά προχωρήστε αργά και ακούστε το σώμα σας. Ο καθένας έχει ένα όριο στο τι μπορεί να ανεχτεί. Αν νιώθετε ενοχλήσεις και δυσφορία όταν τρώτε πικάντικα φαγητά, τότε σταματήστε.
