Ανατομία – Συμπαθητικό Νευρικό Σύστημα

Το συμπαθητικό νευρικό σας σύστημα είναι μέρος του αυτόνομου νευρικού σας συστήματος. Θα μπορούσαμε να το ονομάσουμε “αυτόματο” νευρικό σύστημα, καθώς είναι υπεύθυνο για πολλές λειτουργίες που δεν χρειάζεται να σκεφτείτε για να τις ελέγξετε.

Σε αυτές μπορεί να περιλαμβάνεται ο έλεγχος του καρδιακού σας ρυθμού, της αρτηριακής πίεσης, της πέψης, της ούρησης και της εφίδρωσης, μεταξύ άλλων.

Το συμπαθητικό νευρικό σύστημα είναι περισσότερο γνωστό για το ρόλο του στην αντίδραση σε επικίνδυνες ή στρεσογόνες καταστάσεις.

Σε αυτές τις καταστάσεις, το συμπαθητικό νευρικό σύστημα ενεργοποιείται για να επιταχύνει τον καρδιακό σας ρυθμό, να παρέχει περισσότερο αίμα σε περιοχές του σώματός σας που χρειάζονται περισσότερο οξυγόνο ή άλλες αντιδράσεις για να σας βοηθήσει να ξεφύγετε από τον κίνδυνο.

Τι κάνει το συμπαθητικό νευρικό σύστημα; Ποιος είναι ο σκοπός του;

Το συμπαθητικό νευρικό σύστημα ελέγχει την αντίδραση “μάχης ή φυγής”. Ο κίνδυνος ή το άγχος ενεργοποιεί το συμπαθητικό νευρικό σας σύστημα, το οποίο μπορεί να προκαλέσει διάφορα φαινόμενα στο σώμα σας.

Σε απόκριση στον κίνδυνο ή το στρες, το συμπαθητικό νευρικό σας σύστημα μπορεί να επηρεάσει:

• Τα μάτια: Διευρύνει τις κόρες των ματιών σας για να εισέρχεται περισσότερο φως και να βελτιωθεί η όρασή σας.
• Την καρδιά: Αυξάνει τον καρδιακό σας ρυθμό για να βελτιωθεί η παροχή οξυγόνου σε άλλα μέρη του σώματός σας.
• Τους πνεύμονες: Χαλαρώνει τους μύες των αεραγωγών σας για να βελτιωθεί η παροχή οξυγόνου στους πνεύμονές σας.
• Το πεπτικό σύστημα: Επιβραδύνει την πέψη σας, ώστε η ενέργειά που εξοικονομείται να διοχετεύεται σε άλλες περιοχές του σώματός σας.
• Το ήπαρ: Ενεργοποιεί τις ενεργειακές αποθήκες στο συκώτι σας προκειμένου να παραχθεί ενέργεια που μπορεί να χρησιμοποιηθεί άμεσα.

Τα αποτελέσματα αυτά σας βοηθούν σε καταστάσεις κατά τις οποίες μπορεί να χρειαστεί να σκεφτείτε ή να δράσετε γρήγορα.

Βελτιώνουν την όραση, τα αντανακλαστικά, την αντοχή και τη δύναμή σας. Το συμπαθητικό νευρικό σας σύστημα ενεργοποιείται επίσης σε στιγμές που το σώμα σας βρίσκεται υπό πίεση, όπως όταν ασκείστε ή είστε άρρωστοι.

Η λειτουργία του συμπαθητικού νευρικού σας συστήματος επηρεάζει επίσης το ανοσοποιητικό σας σύστημα και τις διεργασίες επούλωσης του οργανισμού σας.

Αυτές οι επενέργειες μπορούν να βοηθήσουν το σώμα σας να ξεκινήσει γρήγορα την επούλωση μετά από έναν τραυματισμό.

Νευροδιαβιβαστές

Το συμπαθητικό νευρικό σύστημα χρησιμοποιεί χημικές ουσίες που ονομάζονται νευροδιαβιβαστές για να μεταδίδει σήματα και εντολές. Συγκεκριμένα, αυτές οι χημικές ουσίες είναι η νορεπινεφρίνη, η επινεφρίνη και η ακετυλοχολίνη.

Ποια είναι η διαφορά μεταξύ του συμπαθητικού και του παρασυμπαθητικού νευρικού συστήματος;

Το συμπαθητικό και το παρασυμπαθητικό νευρικό σας σύστημα έχουν αντίθετους ρόλους. Ενώ το συμπαθητικό σας νευρικό σύστημα μεταφέρει σήματα που θέτουν τα συστήματα του σώματός σας σε κατάσταση συναγερμού, το παρασυμπαθητικό σας μεταφέρει σήματα που χαλαρώνουν αυτά τα συστήματα.

Τα δύο συστήματα συνεργάζονται για να διατηρούν το σώμα σας σε ισορροπία. Το συμπαθητικό σας νευρικό σύστημα αναλαμβάνει τα ηνία για όσο χρονικό διάστημα είναι απαραίτητο για να ξεπεράσετε μια περίοδο κινδύνου.

Στη συνέχεια, το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα αναλαμβάνει δράση και επαναφέρει τα πράγματα στους φυσιολογικούς ρυθμούς.

Πού βρίσκεται το συμπαθητικό νευρικό σύστημα;

Τα περισσότερα από τα σήματα που στέλνει το συμπαθητικό νευρικό σας σύστημα ξεκινούν από τον νωτιαίο μυελό. Τα σήματα εξέρχονται από τον νωτιαίο μυελό σας και ενεργοποιούν δομές που ονομάζονται γάγγλια.

Τα συμπαθητικά γάγγλια στέλνουν στη συνέχεια τα απαραίτητα σήματα σε μεγάλη απόσταση σε διάφορα μέρη του σώματός σας.

Σε αυτά συγκαταλέγονται η καρδιά, οι πνεύμονες, οι αρτηρίες, οι ιδρωτοποιοί αδένες και το πεπτικό σας σύστημα.

Από τι αποτελείται;

Τα δομικά στοιχεία του συμπαθητικού νευρικού σας συστήματος είναι παρόμοια με εκείνα που συναντώνται σε άλλα τμήματα του νευρικού σας συστήματος. Ο κύριος τύπος κυττάρου είναι ο νευρώνας, ο οποίος μπορεί να παράγει και να λαμβάνει σήματα.

Ποιες είναι οι συνήθεις παθήσεις και διαταραχές που επηρεάζουν το συμπαθητικό νευρικό σύστημα;

Υπάρχουν πολλές καταστάσεις και αιτίες προβλημάτων του συμπαθητικού νευρικού συστήματος.

Τα συνήθη χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι τα εξής:

• Διαβήτης τύπου 2. Ο μη ελεγχόμενος διαβήτης τύπου 2 μπορεί να βλάψει το αυτόνομο νευρικό σας σύστημα, συμπεριλαμβανομένου του συμπαθητικού νευρικού συστήματος. Ένα παράδειγμα είναι η ορθοστατική υπόταση, κατά την οποία η αρτηριακή σας πίεση πέφτει όταν σηκώνεστε όρθιοι. Η νευροπάθεια που σχετίζεται με τον διαβήτη μπορεί να βλάψει τα νεύρα που κανονικά ενεργοποιούν το αντανακλαστικό αύξησης της αρτηριακής πίεσης όταν στέκεστε όρθιοι.
  
• Αγχώδεις διαταραχές και χρόνιο στρες. Το άγχος και το χρόνιο στρες μπορούν να καταπονήσουν το συμπαθητικό νευρικό σας σύστημα. Με την πάροδο του χρόνου, το γεγονός αυτό μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο παχυσαρκίας και άλλων μεταβολικών προβλημάτων.
  
• Καρκίνος. Τα φαιοχρωμοκυττώματα είναι ένας τύπος καρκίνου που προσβάλλει τα επινεφρίδιά σας, τα οποία βρίσκονται στο επάνω μέρος των νεφρών σας. Τα επινεφρίδιά σας παράγουν νευροδιαβιβαστές, όπως η αδρεναλίνη και η νορεπινεφρίνη. Αυτό το είδος καρκίνου κάνει αυτούς τους αδένες να απελευθερώνουν υπερβολική ποσότητα αδρεναλίνης και νορεπινεφρίνης, η οποία καθιστά το συμπαθητικό νευρικό σας σύστημα πολύ πιο δραστήριο από ό,τι χρειάζεται.
  
• Γενετικές παθήσεις. Γενετικές παθήσεις όπως η αμυλοείδωση μπορεί να επηρεάσουν το συμπαθητικό νευρικό σας σύστημα.
  
• Σύνδρομο Horner. Αυτή η πάθηση επηρεάζει ένα μικρό τμήμα των συμπαθητικών νευρικών συνδέσεων στο πρόσωπό σας. Το αποτέλεσμα είναι η μικρή κόρη του ματιού, η έλλειψη εφίδρωσης του προσώπου και η πτώση των βλεφάρων.
  
• Λοιμώξεις. Νευρική βλάβη μπορεί να προκληθεί εξαιτίας ιών και ορισμένων βακτηρίων.
  
• Ατροφία πολλαπλών συστημάτων. Αυτή η σοβαρή κατάσταση είναι παρόμοια με τη νόσο του Πάρκινσον, καθώς καταστρέφει τα αυτόνομα νεύρα με την πάροδο του χρόνου.
• Σεξουαλική δυσλειτουργία. Το συμπαθητικό και το παρασυμπαθητικό νευρικό σας σύστημα διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη σεξουαλική λειτουργία. Οι άντρες που παρουσιάζουν βλάβη του συμπαθητικού νευρικού συστήματος μπορεί να εμφανίσουν πριαπισμό, στύση που διαρκεί τουλάχιστον τέσσερις ώρες. Χωρίς θεραπεία, ο πριαπισμός μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμη στυτική δυσλειτουργία.
  
• Τραύμα. Οι τραυματισμοί μπορεί να προκαλέσουν νευρική βλάβη, η οποία μπορεί να είναι μακροχρόνια ή και μόνιμη. Αυτό συμβαίνει κυρίως όταν έχετε τραυματισμούς στον νωτιαίο μυελό σας που βλάπτουν ή διακόπτουν τις συνδέσεις του συμπαθητικού νευρικού συστήματος.

Ποια είναι μερικά από τα συχνά σημεία και συμπτώματα των προβλημάτων του συμπαθητικού νευρικού συστήματος;

• Προβλήματα καρδιακού ρυθμού (συμπεριλαμβανομένων των αρρυθμιών).
• Δυσκοιλιότητα.
• Ζάλη ή λιποθυμία όταν σηκώνεστε όρθιοι.
• Πτώση των βλεφάρων.
• Γρήγορος καρδιακός ρυθμός (ταχυκαρδία), ακόμη και όταν ξεκουράζεστε.
• Σεξουαλική δυσλειτουργία, συμπεριλαμβανομένου του πριαπισμού.
• Υπερβολική εφίδρωση (υπεριδρωσία) ή μη επαρκής εφίδρωση (ανιδρωσία).
• Προβλήματα στην πέψη των τροφών (συμπεριλαμβανομένης της γαστροπάρεσης).
• Προβλήματα στην κατάποση (δυσφαγία).

Ποιες είναι οι συνήθεις θεραπείες για τις παθήσεις του συμπαθητικού νευρικού συστήματος;

Οι θεραπείες για τις παθήσεις του συμπαθητικού νευρικού συστήματος μπορούν να λάβουν πολλές διαφορετικές μορφές και, τελικά, δεν υπάρχει ένας τύπος θεραπείας ή προσέγγισης για αυτές τις παθήσεις.

Ορισμένες από αυτές μπορεί να είναι τόσο απλές όσο η φαρμακευτική αγωγή ή οι αλλαγές στον τρόπο ζωής. Άλλες μπορεί να είναι πιο περίπλοκες.

Ορισμένες θεραπείες επικεντρώνονται σε μια υποκείμενη αιτία, η οποία μπορεί να επιλύσει το πρόβλημα του συμπαθητικού νευρικού συστήματος τουλάχιστον εν μέρει.

Εάν μια πάθηση δεν είναι ιάσιμη, οι θεραπείες θα επικεντρωθούν πιθανότατα στα συμπτώματα και στην ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων και της εξέλιξης της πάθησης.